Сацыялі́зм ’вучэнне аб пабудове сацыялістычнага грамадства; першая фаза камуністычнага грамадства’ (ТСБМ). Праз рус. социали́зм (Крукоўскі, Уплыў, 81), якое з франц. socialisme < лац. sociale ’таварыскі, грамадскі’ (ССРЛЯ, 14, 427).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Gewcht

n -(e)s, -e

1) вага́, цяжа́р

2) ва́жнасць, уплыў

3) гі́ра

~ lgen auf etw. (A), iner Sche (D) ~ bimessen* — надава́ць значэ́нне чаму́-н.

das ~ stmmen — спарт. вы́ціснуць вагу́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Аташэ́ ’спецыяліст-кансультант пры пасольстве’. Новае (XX ст.) запазычанне з рускай (Крукоўскі, Уплыў, 78), дзе з франц. attaché (Курс суч., 166) у сярэдзіне XIX ст. (Шанскі, 1, А, 173).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Валю́та (БРС). З рус. валюта (Крукоўскі, Уплыў, 82) да ням. Valuta або непасрэдна да італ. valuta ’кошт, сума, валюта’ (Фасмер, 1, 271; Шанскі, 1, В, 15; Рудніцкі, 1, 303).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лаві́раваць ’рухацца не прама, зігзагамі, абмінаючы перашкоды (аб караблі)’ (ТСБМ) з гал. ці н.-ням. laveeren або нова-в.-ням. lavieren праз рускую (Крукоўскі, Уплыў, 74) ці польскую мову.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Любі́цель, в.-дзв. любі́цяль ’аматар’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), любіцельніца, любіцельскі, любіцельства ўзяты з рус. любитель і г. д. (Крукоўскі, Уплыў, 57). Аднак любіцелька ’аматарка’ (Ян.) — самастойнае ўтварэнне ад любіцель.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лікёр ’моцны салодкі спіртны напітак’ (ТСБМ). Запазычана з рус. ликёр (Крукоўскі, Уплыў, 80), якое з ням. Likör або непасрэдна з франц. liqueur ’тс’ < лац. liquor ’вадкасць’ (Фасмер, 2, 496).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пале́міка ’спрэчка ў друку, на дыспуце, сходзе, пры абмеркаванні якіх-н. пытанняў’ (ТСБМ). Праз рус. поле́мика ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 78) ад грэч. πολεμικός ’ваяўнічы’ < πόλεμος ’вайна’ (ССРЛЯ, 10, 129).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Партве́йн ’гатунак моцнага вінаграднага віна’ (ТСБМ). З рус. портве́йн ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 80), дзе праз ням. Portwein з англ. portwine ’віно з Порту’ (Клюге-Гётце, 453; Фасмер, 3, 335).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Партсіга́р ’невялікая плоская каробачка, у якой носяць папяросы’ (ТСБМ). З рус. портсига́р ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 79) < франц. porte‑cigare ’тс’ ад porter ’насіць’ і cigare ’сігара’ (ССРЛЯ, 10, 129).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)