klágen
vi
1) (über A) ска́рдзіцца, нарака́ць (на каго-н., на што-н.)
2) (um A) апла́кваць (каго-н.)
3) (gegen A) падава́ць у суд (на каго-н.)
auf Schádenersatz ~ — пада́ць іск [ска́ргу] аб спагна́нні страт
der klágende Teil — ісце́ц
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
brief
[bri:f]
1.
adj.
1) каро́ткі; бе́глы, мімалётны (пра по́гляд)
a brief announcement — каро́ткае паведамле́ньне
2) сьці́слы; зьмясто́ўны, каро́ткі й я́сны
2.
n.
1) каро́ткае асьве́дчаньне, паведамле́ньне, рэзюмэ́
2) Law каро́ткі вы́клад спра́вы
3) по́зва ў суд
4) інстру́кцыя f.
3.
v.t.
1) рабі́ць каро́ткае рэзюмэ́, падсумо́ўваць
2) дава́ць інстру́кцыю
•
- briefs
- hold a brief for
- in brief
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
organ
[ˈɔrgən]
n.
1) арга́н -а m., арга́ны pl. only (і электры́чныя)
mouth organ — губны́ гармо́нік
2) о́рган -а m.
а) organs of speech — о́рганы мо́вы
б) о́рган -у (устано́ва) f.
A court is an organ of government — Суд ёсьць ура́давым о́рганам
в) о́рган (газэ́та або́ ча́сапіс яко́й-н. па́ртыі або́ арганіза́цыі)
daily organs of the press — штодзённыя о́рганы дру́ку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
suspend
[səˈspend]
v.
1) падве́шваць
The lamp was suspended from the ceiling — Ля́мпа была́ падве́шаная да сто́лі
2) спыня́ць, прыпыня́ць
to suspend work — прыпыні́ць пра́цу
3) прыпыня́ць часо́ва, адклада́ць
The court suspended judgment until next Monday — Суд адкла́ў прысу́д да насту́пнага панядзе́лка
4) часо́ва звальня́ць (з паса́ды); часо́ва выключа́ць
5) стры́мваць
to suspend payment — стрыма́ць спла́ту (даўго́ў)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
цыві́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Не ваенны, не вайсковы; грамадзянскі. Вайсковы люд і люд цывільны Вакзалы поўнілі сабой. Колас. У канцы чэрвеня і пачатку ліпеня тысяча дзевяцьсот сорак першага па ёй [дарозе] ішлі людзі — вайскоўцы і цывільныя, ехалі падводы і машыны. Янкоўскі. // у знач. наз. цыві́льны, ‑ага, м. Неваенны чалавек. З дома камендатуры выйшла некалькі афіцэраў, і сярод іх — нейкі цывільны. Хомчанка.
2. Які мае адносіны да невайсковых людзей, належыць, уласцівы ім. Цывільныя ўлады. Цывільны суд. □ На машыне сядзеў Хурс у цывільнай адзежы, як і заўсёды, і два-тры польскія вайскоўцы. Чорны. Хоць даўно развітаўся са службай марской і ў цывільным хаджу гарнітуры, — горад мой! — уяўляю цябе я парой караблём, што адольвае буры. А. Вольскі. // у знач. наз. цыві́льнае, ‑ага, н. Неваеннае, невайсковае адзенне. Ледзь толькі я дабраўся да краю лесу, як адразу ж натрапіў на ўзброеных людзей у цывільным. Сачанка.
[Ад лац. civilis — грамадзянскі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эта́пны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да этапа (у 1, 2 знач.). Доўга думаў Войцік, чаму шпікі адвезлі Максіма ў гарадскі астрог, а не ў дэфензіву ці паліцыю на папярэдняе следства і допыт? Ён ведаў, што пры гарадскім астрозе следства не вядуць, што гэта астрог этапны, перасылачны. Машара.
2. Які звязаны з перасылкай па этапу. [Дзяўчыну] не пасадзілі ў турму, а паколькі яна была яшчэ вельмі маладая, суд вырашыў выслаць яе этапным парадкам у нейкі штат. Лынькоў. // у знач. наз. эта́пны, ‑ага, м. Асоба, якая рухаецца па этапу пад канвоем. // Які суправаджае, канваіруе тых, каго перасылаюць па этапу. На нашай вуліцы стаяла этапная рота, якая канваіравала палонных аўстрыякаў. Хведаровіч.
3. Які з’яўляецца этапам (у 4 знач.). У кожнай літаратуры ёсць творы этапныя і малазначныя. Шкраба. Этапнымі тварамі Янкі Брыля, якія адпавядаюць гэтым новым ідэйным якасцям яго рэалізму, з’яўляюцца «Марыля», «Зладзеі», «У сям’і». Майхровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Несудо́мны, несудомы ’надта вялікі, страшны’ (ТС); несудо́мны лес = вялікі, непраходны лес, нетра; несудомны мороз = вялікі, траскучы мароз (мазыр., ул. зал.). Відаць, да суд (гл.), параўн. рус. несудимый ’вельмі моцны, перавышаючы звычайную меру’, не судом (божиим) ’вельмі моцна, у вельмі вялікай колькасці’ (Дзяул. сл.), несудо́м кричать ’крычаць вельмі моцна’ (паўд.-рус., СРНГ), што тлумачыцца зыходным значэннем ’які не падлягае абмеркаванню ці асуджэнню’ (Даль), г. зн. ’надзвычайны’. Аднак для названых слоў нельга выключыць і іншыя версіі ці па меншай меры ўплыў біблейскага імені уласнага Садом, якое пачало ужывацца як апелятыў, паради, судом ’нешта нядобрае, непрыемнае’: Судом ее возьмі, дзе вона дзелася, тая шапка! (ТС), параўн. садомія (содомія) ’вялікае злоўжыванне; моцная разбэшчанасць’ (Нас.) і інш., гл. Някрасава, Диалект, иссл. по рус. яз. M., 1977, 247–250; іншая версія ад *sędoma (паводле Ліуканен, Отглаг. сущ., 131 < Zsędębma ад sъ‑dębiti ’акачанець’), параўн. укр. судо́ма ’міжвольнае скарачэнне мускулаў (ад болю, холаду, пры некаторых захворваннях і г. д.), сутарга’; тады адмоўе ў несудомны можа выконваць функцыю табу; адносна семантычнай мадэлі параўн. халерны, пранцаваты і пад. як экспрэсіўная адмоўная характарыстыка ў адносінах да нежывых прадметаў (халерны холад і пад.). Для спалучэнняў тыпу гушча несудомая можі^а дапусціць народна-этымалагічнае збліжэнне з сыйці, сходзіць (гушча несы(и)домая?); параўн. несходзімы ’непраходны; вялікі (пра лес)’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
з’яві́цца
1. (прыйсці, прыбыць) kómmen* vi (s); erschéinen* vi (s), áuftauchen vi (s), sich éinstellen; вайск sich mélden, sich ánmelden;
з’яві́цца ў суд vor Gerícht erschéinen*;
з’яві́цца ў прызна́чаны час sich zur ángegebenen Zeit éinstellen;
2. (узнікнуць, паказацца) sich zéigen, áuftauchen vi (s);
3. афіц, канц (быць, зрабіцца, аказацца) sein vi (s), sich erwéisen* (als);
гэ́та з’яві́лася прычы́най яго́ сме́рці das war die Úrsache séines Tódes
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
najwyższy
najwyższ|y
найвышэйшы;
w ~ym stopniu — у найвышэйшай ступені;
Sąd ~y — Вярхоўны суд;
~y czas, żebyśmy poszli — самы час, каб пайсці;
~e piętro — самы высокі паверх;
stopień ~y грам. найвышэйшая ступень;
sprawa ~ej wagi — справа найвышэйшай важнасці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Fórderung
f -, -en
1) патрабава́нне (auf A, nach D – чаго-н.)
j-m, an j-n ~en stéllen — ста́віць патрабава́нні каму́-н.
éine ~ erhében* — ста́віць патрабава́нне, патрабава́ць
2) прэтэ́нзія
3) вы́клік (на дуэль)
~ vor Gerícht — вы́лік у суд
4) фін. даўгаво́е абавяза́цельства; раху́нак
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)