мінарэ́т, ‑а, М ‑рэце, м.
Вежа мячэці. з якой муэдзіны заклікаюць мусульман на малітву. На чатырохкутным мінарэце бліжэйшай ад нас мячэці з’явіўся раптам муздзін, хударлявы стары з сівой казлінай барадою. В. Вольскі.
[Ад араб. manāga — месца асвятлення.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазлята́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Зляцецца разам — пра ўсіх, многіх. [Вераб’і] пазляталіся на стары клён, што стаяў на беразе Дзвіны. Савіцкі. // перан. Сабрацца. З усяго свету пазляталіся людзі будаваць новы горад. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пачыкіля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.
Разм. Тое, што і пачыкільгаць. Смірын падставіў плячо, і яны ўдвух пачыкілялі да шашы. Алешка. Вартаўнік, стары, кульгавы, апрануты ў чорную бурку з башлыком, .. пачыкіляў дамоў. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыслепава́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Падслепаваты. На гэты момант пад стол трапіў і наш прыслепаваты стары кот. Сабаленка. Вокны ў .. [хатцы] таксама былі маленькія, прыслепаватыя, і шыба ў адным з іх заткнёна анучаю. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
увіну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Разм.
1. Укруціцца ў што‑н.; ухутацца. Увінуцца ў коўдру.
2. Управіцца, паспець. Другі раз ужо не ўвінуўся стары, Каб стрэліць у панскую зграю. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чо́вен, чоўна; мн. чаўны, ‑оў; м.
Лёгкая лодка, выдзеўбаная з дрэва; лодка наогул. Адхонны бераг Ліны застаўлен чаўнамі і чайкамі-душагубкамі. Колас. Сеў [бедны брат] у стары човен ды паплыў на сярэдзіну возера. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кісля́к 1 ’сыракваша’ (Жд. 2, Янк. I, Сл. паўн.-зах., Мат. Гом., Ян.). Да кіслы (гл.).
Кісля́к 2 ’стары грыб’ (Нас.), аб чалавеку (ТСБМ, Нас., Янк. I), ’няспелая садавіна’ (КЭС, лаг.). Да казляк (гл.) з кантамінацыяй, прыпадабненнем да кіслы ў першасным значэнні ’мокры’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стары́зна ‘старыя, зношаныя рэчы, прадметы’, ‘пра старога чалавека’ (ТСБМ), ‘старыя рэчы’ (Шат., Касп., Сцяшк., Жд.), стары́зна, стары́зніна, стары́знь ‘тс’ (Сл. ПЗБ), стары́зна ‘даўніна’ (ТС). З стары і суф. ‑ізн‑ (Карскі 2-3, 28–29). Магчымы польскі ўплыў, параўн. польск. starzyzna ‘старыя рэчы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
векавы́, ‑ая, ‑ое.
Які жыве, існуе вякамі, вельмі доўга; стары. Векавыя дубы. Векавыя паданні. □ Ідзе чалавек бестурботны, Разглядвае лес векавы. Колас. [Гвардзейцы Ракасоўскага] завяршылі канчатковай перамогай векавое змаганне славян з крыжацка-пруска-фашысцкай навалай. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
муэдзі́н, ‑а, м.
Служыцель пры мячэці, які з высокай вежы — мінарэта — прызывае веруючых на малітву. На чатырохкутным мінарэце бліжэйшай ад нас мячэці з’явіўся раптам муэдзін, хударлявы стары з сівой казлінай барадою. В. Вольскі.
[Араб. múaddin.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)