Збратдзеці ’дваюрадныя стрыечныя браты, сёстры’ (Нас., Сл. паўн.-зах.). Зрашчэнне дакладна перадае значэнне (стрый — брат бацькі): дзеці братоў. З‑, відаць, указвае на паходжанне, брат можна тлумачыць як стары р. скл. мн. л. слова брат (’з братоў дзеці’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перале́злы ’стары’ (астрав., Сцяшк. Сл.). Да пера- і ле́зці (гл.); звычайна аблезлы, разлезлы ’тс’; магчыма, тут мае месца канкурэнцыя прыставак *per‑ і *ab‑, характэрная для балта-славянскага пагранічча, параўн. перамагаць/абмагаць ’браць верх, адолець’ (Непакупны, Связи, 85).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сапсе́цьразм
1. (зрабіцца старым) áltern vi (s), gebréchlich [hínfällig] wérden;
2. (выжыць з розуму) überschnappen vi (s), verrückt wérden;
стары́ сапсе́ў der Álte ist nicht ganz bei Trost
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
бязло́бы, ‑ая, ‑ае.
Пра чалавека з малым ілбом. Так і глядзела [хата] на свет, як сам гаспадар, заўсёды зажмураны Данька, стары Хамёнак, бязлобая галава якога нібы ўрасла ў зімовую шапку.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адка́шляцца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.
1. Кашляючы, прачысціць глотку, выдаліць з яе што‑н. кашлем. Стары адкашляўся, як перад доўгім выступленнем, і пачаў дакладваць прыглушаным голасам.Шамякін.
2. Скончыць кашляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збуя́лы, ‑ая, ‑ае.
Які збуяў, пышна разросся (пра расліны). За высокім, месцамі, пэўна, збуялым каліўем бульбы з вуліцы амаль не відна тая лазенька, у якой перажыў акупацыю стары Банэдык.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калю́га, ‑і, ДМ ‑люзе, ж.
Ямка на дарозе, выбітая коламі, звычайна з вадой, граззю. Заглушэў зусім вялікі стары шлях. Размыты з бакоў веснавымі ручаямі, пакарабачан даўнымі засохлымі калюгамі.Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падлаўчы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Разм. Злаўчыўшыся, зрабіць што‑н. Авечкі спуджана кідаліся з кутка ў куток, гэтую ж, з белай плямкай на лобе, стары падлаўчыўся схапіць за шэрсць.Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падло́ўчы, ‑ага, м.
Уст.
1. Старшы аб’ездчык; ляснічы. Наўперад ён праз час каторы Быў пры падлоўчым на каморы. Стары ляснічы па-сваему цаніў Міхала, як служаку.Колас.
2. Старшы егер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасмо́ктваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
Смактаць патроху або час ад часу. Стары сядзеў на прызбе ў кажусе і пасмоктваў сваю піпку, якой ён ніколі не выпускаў з рота.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)