вербава́ць, вярбую, вярбуеш, вярбуе; незак., каго.
Набіраць, наймаць людзей на якую‑н. працу, схіляць да ўступлення ў якую‑н. арганізацыю. Вербаваць рабочых на лесараспрацоўкі. □ Школа існавала ўжо некаторы час, але карысці з яе не было, бо людзі, якія ў ёй вучыліся, кідалі гэтую нязвыклую ім справу, ледзьве пабыўшы ў ёй тыдзень або найбольш два. Вербавалі тады новых «вучняў». Чорны. Прысуду і кары яшчэ патрабуем Злачынцам праклятым, што ночы і дні Разбой ухваляюць, забойцаў вярбуюць Да новай крывавай сусветнай вайны. Танк.
[Ад ням. werben — шукаць, дамагацца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паста́віцца 1, ‑ставіцца; зак.
Быць пастаўленым. — Прадаў [зруб]. Яшчэ і другі, як толькі паставіцца, сплавіць. Савіцкі.
паста́віцца 2, ‑стаўлюся, ‑ставішся, ‑ставіцца; зак.
Праявіць, выказаць якім‑н. чынам свае адносіны да каго‑, чаго‑н. [Нявідны] адразу паставіўся варожа да свайго допыту і ўзяў курс на тое, каб меней гаварыць і нічога не расказваць аб тым, што іх будзе найбольш цікавіць. Колас. Нарэшце і Марынка не так ужо непрыхільна паставілася да таго, што планы, пра якія.. [Паходня] гаварыў ёй пры сустрэчах і пісаў, разышліся з сапраўднасцю. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даміна́нта
(фр. dominante, ад лац. dominans, -ntis = пануючы)
1) галоўная ідэя, асноўная прымета або важнейшая састаўная частка чаго-н.;
2) тое, што з’яўляецца найбольш істотным у дадзены момант, у пэўнай сітуацыі (напр. дамінанты грамадскага жыцця).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
катэго́рыя
(лац. categoria, ад гр. kategoria = выказванне, суджэнне)
1) навуковае паняцце, якое выражае найбольш агульныя і істотныя сувязі з’яў рэчаіснасці (напр. к. прычыннасці);
2) група з’яў, прадметаў або асоб, аб’яднаных агульнымі прыметамі (напр. узроставая к.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
тэ́ндэр
(англ. tender)
форма выдачы заказаў на пастаўку тавараў або падрадаў на выкананне пэўных работ на падставе прапаноў некалькіх пастаўшчыкоў або падрадчыкаў з мэтай забеспячэння найбольш выгадных камерцыйных або іншых умоў здзелкі для арганізатараў гандлю.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Асаблі́вы. Рус. устар. особливый, укр. особливий, ст.-бел. особливый (Булахаў, Працы IM, 7, 151); Бярында прыводзіў особли́вый як тлумачэнне для особный. Польск. (з 1428) osobliwy, чэш., славац. устар. osoblivý, в.-луж. wosobliwy. Утворана з суф. ‑лів‑ ад праслав. (зафіксаванага ў стараславянскай) *osobь ’асобна’ (гл. асоба); гэты суфікс найбольш пашыраны ва ўсходнеславянскіх мовах, хаця сустракаецца і ва ўсіх славянскіх мовах; няма пераканаўчых падстаў сцвярджаць запазычанасць беларускай формы з польскай ці рускай або наадварот.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апаге́й
(гр. apogeion, ад аро = ад + ge = Зямля)
1) астр. пункт арбіты Месяца або штучнага спадарожніка, найбольш аддалены ад цэнтра Зямлі (проціл. перыгей);
2) перан. самая высокая ступень развіцця, росквіт чаго н. (напр. у апагеі славы).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
да́йджэст
(англ. diggest = кароткі выклад)
1) перыядычнае выданне, якое перадрукоўвае (часта скарочана) матэрыялы з іншых выданняў;
2) выданне, якое змяшчае адаптаваны выклад мастацкага твора;
3) тэле- або радыёперадача, якая паўтарае найбольш цікавыя запісы з агульнай тэматыкай.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
хіт-пара́д
(англ. hit parade, ад hit = удача, поспех + раrade = паказ, парад)
спіс найбольш папулярных музычных твораў (звычайна эстрадных песень) і іх выканаўцаў, які фарміруецца на аснове апытання экспертаў або слухачоў і публікуецца сродкамі масавай інфармацыі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
эльзеві́р
[гал. Elsevier = прозвішча сям’і гал. выдаўцоў 16 — пач. 18 ст.; найбольш вядомыя Ладэвейк (1540—1617), Ісаак (1596—1751)]
1) кніга, надрукаваная ў галандскіх друкарнях 16 — пач. 18 ст., што належала сям’і друкароў-выдаўцоў Эльзевіраў;
2) старажытны, вельмі вытанчаны друкарскі шрыфт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)