мо́дуль, ‑я, м.
1. У тэхніцы — назва некаторых каэфіцыентаў. Модуль пругкасці.
2. У матэматыцы — лік, на які трэба памножыць лагарыфм адной сістэмы, каб атрымаць лагарыфм другой сістэмы.
3. У будаўнічай справе і архітэктуры — умоўная адзінка даўжыні, якая ўжываецца для каардынацыі памераў будоў, збудаванняў і іх частак.
[Фр. module, ад лац. modulus — мера.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скарача́цца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да скараціцца.
2. на што. Мець уласцівасць у выніку дзялення на які‑н. лік выражацца ў меншых ліках. Дроб 4/6 скарачаецца на 2.
3. Мець уласцівасць, сціскаючыся, змяншацца па даўжыні, у аб’ёме (пра тканкі, органы, клеткі).
4. Зал. да скарачаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вяршкі́ 1 ’кончыкі пальцаў’ (гродз., дзятл., Сцяшк. МГ), адз. лік. вяршок — да прасл. vьrx‑ьkъ < vьrxъ (Фасмер, 1, 302). Гл. вяршок 2.
Вяршкі́ 2 ’верхні слой малака, смятана’ (БРС, КТС, Бяльк.). Да вяршок 3 (гл.). Параўн. таксама рус. смал., бранск. вершки ’салодкая смятана’, варон. ’смятана’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кансе́рвы, размоўн. кансе́рва (адз. лік) ’прадукты харчавання, расфасаваныя ў герметычную тару’ (ТСБМ). Відавочна, з польск. konserva ’тс’ (XIX ст.), якое з італ. conserva ’захоўванне’ < conservare ’захоўваць у добрым стане’ < лац. cōnservāre ’захоўваць, берагчы’ (Слаўскі, 2, 428–429). Літаратурная форма ў мн. ліку — з рус. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Spíelergebnis
m -es, -se спарт. лік (як вынік)
beim ~ von zwei zu drei — пры лі́ку два-тры
das ~ láutet zwei zu eins für... — лік ма́тча два-адзі́н на кары́сць...
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
каварыя́нт
(ад ка- + варыянт)
лік, алгебраічны выраз, які пры пэўным ператварэнні велічынь, з якімі звязаны, змяняецца па строгіх правілах, пераважна па лінейных законах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
квадрыльён
(фр. quadrillion)
лік, які запісваецца ў выглядзе адзінкі з 15 нулямі, а ў некаторых краінах (напр. у Англіі, Германіі) з 24 нулямі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
квінтыльён
(фр. quintillion)
лік, які запісваецца ў выглядзе адзінкі з 18 нулямі, а ў некаторых краінах (напр. у Англіі, Германіі) з 30 нулямі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Éinstand
m -(e)s, -stände
1) уступле́нне (у пасаду)
2) ро́ўны лік (ачкоў)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
дзве́сце, двухсот, двумстам, двумастамі, (аб) двухстах, ліч. кольк.
Лік і лічба 200. Дзвесце дзеліцца на пяць. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 200. Дзвесце чалавек. □ На ўсе Мікуцічы было не болей трох лодак, хоць у сяле налічвалася каля двухсот двароў. Колас. Дуброва сапраўды была блізка, сажняў за дзвесце ад хутара. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)