Андрамеда (сузор’е) 1/331; 3/302, 304—305 (укл.); 4/547, 556—557 (карта), 597, 598

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Тэрытарыяльна-адміністрацыйны падзел і эканоміка Беларусі ў другой палавіне XVIII ст. 12/112—113 (карта-ўкл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

charter

[ˈtʃɑ:rtər]

1.

n.

1) ка́рта f.; гра́мата f.; стату́т -у m.; канстыту́цыя f.; прывіле́й -ю m.

immunity charter — прывіле́йная гра́мата

2)

а) наня́ты аўто́бус, самалёт, карабе́ль

б) кантра́кт на наём

2.

v.

1) засно́ўваць, рэгістрава́ць (арганіза́цыю, фі́рму)

2) найма́ць (аўто́бус, самалёт)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

nine

[naɪn]

n., adj.

1) дзе́вяць; дзевяцёра; дзевяцёх

nine books (cats) — дзе́вяць кні́жак (като́ў)

nine children — дзевяцёра дзяце́й

nine boys — дзевяцёх хлапцо́ў

nine hundred — дзе́вяцьсот

nine-hundredth — дзе́вяцьсо́ты

2) дзявя́тка f.

а) ка́рта для гульні́

б) кама́нда зь дзевяцёх гульцо́ў

- the Nine

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

samochodowy

samochodow|y

аўтамабільны;

wypadek ~y — аўтамабільная аварыя; дарожнае здарэнне;

myjnia ~a — мыйка аўтамабіляў; аўтамыйка;

przemysł ~y — вытворчасць аўтамабіляў;

mapa ~a — карта аўтамабільных дарог;

wyścigi ~e — аўтамабільныя гонкі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Krte

f -, -n

1) ка́ртка (у розн. знач.)

die glbe [grüne, rte] ~ — жо́ўтая [зялёная, чырво́ная] ка́ртка

2) геагр. ка́рта

3) пашто́ўка, ка́ртка

4) біле́т, квіто́к

5) ка́ртка менр

6) ка́ртка (харчовая)

7) ка́ртка (візітная)

8) ка́рта (ігральная)

lles auf ine ~ stzen — тс. перан. паста́віць усё на ка́рту

~n lgen — раскла́дваць пасьцнс; варажы́ць на ка́ртах

ein Spiel ~n — кало́да ка́ртаў

~n ufdecken — адкрыва́ць ка́рты

ine ~ usspielen — пайсці́ з (якой-н.) ка́рты

die ~ sticht — ка́рта бярэ́ [б’е]

sich nicht in die ~n g- cken lssen* — не дава́ць загляда́ць у свае́ ка́рты; перан. скрыва́ць [таі́ць] свае́ наме́ры

lle ~n in der Hand behlten* — мець усе́ ка́рты на рука́х

mit ffenen ~n spelen — гуля́ць [дзе́йнічаць] адкры́та

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Цялец (сузор’е) 3/500; 4/470 (іл.), 556—557 (карта), 587, 597, 598; 8/471; 11/162

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Яцвягі 4/13; 7/493; 8/9, 590; 9/28 (карта), 87; 10/458; 11/225, 572

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Вяпру́к ’кабан’ (БРС, Мал., Шн., Нас., Бяльк., Сцяшк. МГ); ’кастрыраваны кабан’ (Інстр. II, ДАБМ, 885); ’парсюк, дзікі парсюк, дзік’ (Сцяшк. МГ). Да пашырэння слова вяпру́к ’пакладаны кабан’ і роднасных форм (вапе́р, япру́к і інш.) гл. ДАБМ, карта № 292. Форма вяпру́к вядома на значнай частцы беларускай тэрыторыі ў гаворках і пранікла ў літаратурную мову. Параўн. яшчэ рус. дыял. (смал.) вапер, ваперь, вепирь, вапрюк ’тс’ (СРНГ). Слова гэта праславянскае (*veprь; параўн. рус. вепрь, укр. вепр, ве́пер, польск. wieprz, чэш. vepř, ст.-слав. вепрь, балг. ве́пър, серб. ве̏пар і г. д.). Непасрэдна *veprъ адлюстроўваецца ў бел. вапе́р, вя́пер, ве́пер (гл., там і этымалагічныя версіі). Да вяпру́к; параўн. яшчэ Мартынаў, Лекс. Палесся, 8.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БЕЛАРУ́СКІ АБЛАСНЫ́ КАМІТЭ́Т пры Усерасійскім Савеце сялянскіх дэпутатаў (БАК). Дзейнічаў у ліст. 1917—18. Створаны ў Петраградзе з дэлегатаў ад бел. губерняў на Усерас. з’ездах сял. дэпутатаў, членаў Устаноўчага сходу, а таксама з прадстаўнікоў арміі і флоту (усяго 70 чал.). Старшыня Я.С.Канчар. Выступаў за аўтаномію Беларусі ў складзе Рас. Федэратыўнай Рэспублікі, імкнуўся ўзначаліць бел. нац. рух, разам з Вял. бел. радай узяў на сябе ініцыятыву склікання Усебеларускага з’езда 1917 у Мінску. Наладзіў кантакт з Наркамнацам, пры якім быў створаны Бел. аддзел у складзе прадстаўнікоў к-та П.М.Караткевіча і В.С.Селіванава. Спрабаваў паслаць свайго прадстаўніка на мірныя перагаворы ў Брэст-Літоўск. Выдаў працы Я.Ф.Карскага «Беларуская мова» і «Этнаграфічная карта беларускага племя» (1918). У пач. 1918 спрабаваў склікаць 2-і Усебел. з’езд, пасля чаго спыніў сваю дзейнасць.

Літ.:

Канчер Е.С. Из истории общественных, национальных и революционных движений белорусов // Нёман. 1993. № 1.

В.У.Скалабан.

т. 2, с. 435

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)