Ветранік 1 ’вятрак’ (жлоб., калінк., Мат. Гом.) — вузкарэгіянальнае ўтварэнне, якое ўзнікла ў выніку намінацыі ветраны млын; параўн. таксама ветраніца 3. Аналагічна ў славен. мове vẹ̑trnik ’вятрак’, у н.-луж. wětšnik, в.-луж. wětrnik ’тс’.
Ветранік 2, ве́трінік, ве́трыньнік ’легкадумны чалавек, ветрана’ (Бяльк.), рус. ве́треник ’ветрагон’, польск. wietrznik, макед. ветреник, балг. ветреник ’легкадумны чалавек’. Лексема ўзнікла ў выніку намінацыі ветраны чалавек або субстантывацыі прыметніка ветраны пры дапамозе суфікса Nomina agentis ‑нік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вярту́н ’жвавае дзіця’ (Жд., 3); ’непаседа, дураслівец’ (БРС, Шат.); ’вяртлявы чалавек’ (Бяльк.); ’від жука з сямейства Gyrinidae’ (БРС, КТС); ’турман’ (БРС); ’від хваробы хваіны’ (БелСЭ); ’вір’ (КТС). Укр. вертун ’вяртлявы чалавек, непаседа’; ’страказа’; ’турман’, вертуне́ць ’кажан’, рус. вертун ’непаседа’; ’кулік’; ’ручны свердзел’, свярдл. ’круглае палена’, кастр. ’мянёк’, урал. ’матыліца’, пск. ’ненадзейны, ветраны чалавек’, вертунок ’турман’. Усходнеславянскае ўтварэнне ад асновы вьрт‑ (vьrt‑) і суф. ‑ун (< unъ). Да вярце́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
руцінёр
(фр. routinier)
чалавек, схільны да руціны, пазбаўлены пачуцця новага.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
выкрунта́сы мн разм Verzíerungen pl (у стылі); Schnörkel pl (у почырку); Verschnörkelungen pl (у мове, манерах); Körperverrenkungen pl (у танцах);
чалаве́к з выкрунта́самі ein gríllenhafter Mensch
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
не́людзень м, нелюдзі́мка ж разм Ménschenscheue (sub) m, f -n, -n, Úngesellige (sub) m, f -n, -n, úngeselliger Mensch, Gríesgram m -(e)s, -e (пануры чалавек)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
непрыкме́тны
1. (такі, які цяжка заўважыць) únmerklich; kaum zu bemérken;
2. (які не вылучаецца сярод іншых) nicht bemérkenswert; únansehlich;
непрыкме́тны чалаве́к ein Mensch, der nicht áuffällt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
consequence
[ˈkɑ:nsəkwəns]
n.
1) вы́нік -у m., насту́пства n.
2) вы́вад -у m., лягі́чная высно́ва
3) зна́чаньне, значэ́ньне n.; вага́ f.
of no consequence — нява́жны
of great consequence — вялі́кае вагі́
4) уплыво́васьць, ва́жнасьць f.
person of consequence — чалаве́к з уплы́вамі, ва́жны чалаве́к
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Зы́зма ’прагны чалавек’ (паст., Сл. паўн.-зах.), зызмар ’скупы чалавек’ (Мат. Маг.). Параўн. славен. zízati ’ссаць (грудзі) ’. З суфіксам ‑ма ўтвараецца назоўнік ад дзеяслова са значэннем ’суб’ект дзеяння’ (жужма ’насякомае’, дуйма ’мяцеліца’, Сцяцко, Афікс. наз., 54), але зыходная аснова няясная.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кулды́ка ’чалавек, які хутка гаворыць’ (Мат. Маг.). Першапачатковае значэнне ’кульгавы чалавек’. Параўн. семантычны пераход ’спатыкацца’ > ’запінацца’ (кулдыкаць©Жул- дыкаць 2). Фармальна ўтварэнне гэтага слова можна растлумачыць як кантамінацыі кульгаць (гл.) і хадыка. Параўн. калдыка. Ненадзейныя паралелі ў Фасмера (2, 288).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ратато́нда ’няўдалы чалавек’ (Сл. рэг. лекс.). Магчыма, экспрэсіўнае пашырэнне ратонда (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)