дае́сці, даем, даясі, даесць; даядзім, даясце, даядуць; пр. даеў, ‑ла; заг. даеш, зак., каго-што.

З’есці да канца. Коні даелі сена. □ [Лёдзя] даела сала, хлеб, выцерла рукі ручніком. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

альбумі́навы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да альбуміну, звязаны з альбумінам. Альбумінавы завод. Альбумінавая фатаграфічная папера. // Які прыгатаваны з альбуміну, складаецца з альбуміну. Альбумінавая мука. Альбумінавы хлеб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насто́льнік, ‑а, м.

Кавалак спецыяльна апрацаванай тканіны, якой засцілаюць стол; абрус. Заслаць на стол настольнік. Накрыць хлеб рогам настольніка. □ — Папалуднуйце, — парушыла цішыню Таццяна і стала засцілаць настольнік. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазацвіта́ць, ‑ае; зак.

1. Зацвісці, распусцяцца — пра ўсё, многае. Кветкі пазацвіталі. Сады пазацвіталі.

2. Заброснець — пра ўсё, многае. Сажалкі пазацвіталі.

3. Пакрыцца цвіллю, плямамі. Хлеб пазацвітаў. Сцены пазацвіталі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасо́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад прасаліць.

2. у знач. прым. Які прасаліўся, салёны. На столік у вагоне я кладу чэрствы хлеб, рэжу прасоленае сала. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сашчы́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Шчыпкамі сарваць, абарваць што‑н. Сашчыкаць лісце. // Шчыкаючы, звесці на нішто. Яўген Мікалаевіч, бывае, забудзецца і сашчыкае, з’есць нішчымны хлеб. Місько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дакроіць, ✂; зак.

  1. Закончыць кройку чаго-н.

    • Д. сукенку.

  2. Адрэзаць дадаткова (пра хлеб).

    • Д. хлеба.

|| незак. дакройваць, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

лаваш, ✂, м.

На поўдні, у Сярэдняй Азіі: белы хлеб у выглядзе вялікай плоскай аладкі.

|| прым. лавашны, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

аго́ркнуць, ✂; зак.

  1. Тое, што і згоркнуць.

    • Масла агоркла.

  2. перан. Надакучыць, абрыдзець; стаць невыносным, цяжкім.

    • Агоркнуў хлеб батрацкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Ляпня́к ’недапечаны хлеб, які ліпне да зубоў’ (Сцяшк., карэліц., Шатал.; Сцяцко, Бел. мова, 137). Да ляпі́ць (гл.). Аб суфіксе ‑няк гл. Сцяцко, Афікс. наз., 59.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)