апазі́цыя1

(лац. oppositio)

1) супрацьдзеянне, супраціўленне, выкліканае нязгодай з чыімі-н. поглядамі, палітыкай, рашэннямі;

2) група ўнутры партыі, арганізацыі, саюза, якая выступае супраць большасці;

3) астр. процістаянне, знаходжанне нябеснага цела ў процілеглым Сонцу баку неба.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ле́вы

1. link, links;

ле́вы кра́йні напада́ючы спарт Lnks¦außen m -s, -;

2. паліт links-; lnksgerichtet; radikl;

ле́выя па́ртыі Lnkspartei¦en pl;

3. у знач наз м Lnke (sub) m, f -n, -n;

4. разм (пабочны, незаконны) schwarz;

ле́вы дахо́д llegaler (Nben)verdienst

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

разыгра́ть сов., в разн. знач. разыгра́ць;

разыгра́ть кварте́т разыгра́ць квартэ́т;

разыгра́ть в лотере́ю разыгра́ць у латарэ́ю;

разыгра́ть роль разыгра́ць ро́лю;

разыгра́ть дебю́т в ша́хматной па́ртии разыгра́ць дэбю́т у ша́хматнай па́ртыі;

разыгра́ть това́рища разыгра́ць тава́рыша;

разыгра́ть дурака́ разыгра́ць ду́рня, прыкі́нуцца ду́рнем;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

split1 [splɪt] n.

1. раско́лванне, расшчапле́нне

2. трэ́шчына, шчы́ліна; раско́ліна;

a split in the door шчы́ліна ў дзвяра́х

3. раско́л, разры́ў, падзе́л;

a split in the party раско́л у па́ртыі

4. спліт (салодкая страва з разрэзаных напалову фруктаў з марожаным зверху)

5. sport шпага́т;

do the split рабі́ць шпага́т

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

А́БЕРДЗІ́Н,

Эбердзін (Aberdeen) Джордж Гамільтан Гордан (28.1.1784, г. Эдынбург — 14.12.1860), англійскі паліт. дзеяч. Адзін з лідэраў партыі торы, з 1850 лідэр пілітаў. У 1852—55 прэм’ер-міністр кааліцыйнага ўрада, які ўключаў прадстаўнікоў торы, пілітаў, вігаў, ірл. лібералаў. У 1854 урад Абердзіна аб’явіў вайну Расіі (гл. Крымская вайна 1853—56).

т. 1, с. 21

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

платфо́рма

(фр. plate-forme = плоская форма)

1) пляцоўка на чыгуначнай станцыі для пасадкі людзей у вагоны, пагрузкі;

2) таварны вагон без даху з нізкімі бартамі;

3) праграма дзеянняў якой-н. партыі, групы, арганізацыі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

пакарыста́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Карыстацца некаторы час. Дзямід Сыч сказаў, што ён паслаў ліст у абком партыі з просьбай, каб яму дазволілі пакарыстацца захаванай ім машынай яшчэ тыдзень. Паслядовіч.

2. Выкарыстаць што‑н. у сваіх мэтах. Язэпка дастаў з кішэні крэсіва. Так і не давялося яму пакарыстацца ім у дарозе! Якімовіч. Я ведаў, што Майбарада пакарыстаецца нашай паездкай, каб нарэшце выказаць усе крыўды ў абставінах, так сказаць, не службовых. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ufgabe

f -, -n

1) зада́ча, зада́нне, уро́к

2) зда́ча (пісьма, багажу)

3) спыне́нне (справы), добраахво́тная адмо́ва

4) зада́ча, прабле́ма

ine ~ lösen — раша́ць зада́чу

5) шахм. зда́ча па́ртыі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

АПАЗІ́ЦЫЯ

(ад лац. oppositio проціпастаўленне, пярэчанне),

1 супраціўленне, нязгода, процідзеянне, проціпастаўленне адных поглядаў, палітыкі інш. поглядам, палітыцы.

2) Агульная назва партый, арг-цый, грамадскіх рухаў і аб’яднанняў, дзейнасць і погляды якіх проціпастаўлены поглядам большасці або пануючай думцы. Існуе ў парламентах, партыях. Парламенцкая апазіцыя складаецца з партый і паліт. груп, якія не маюць большасці месцаў у парламенце і не ўдзельнічаюць у фарміраванні ўрада. Па шэрагу пытанняў выступае супраць палітыкі ўрада, з крытыкай яго дзеянняў. Можа фарміраваць ценявы кабінет міністраў на выпадак прыходу да ўлады. Унутрыпартыйная апазіцыя — парт. групоўкі, якія па некаторых прынцыповых пытаннях палітыкі партыі выступаюць са сваім пунктам гледжання і праграмай дзеяння, супрацьстаяць прынятаму большасцю курсу партыі, яе кіраўніцтву. Можа разглядацца як аснова для ўтварэння новай партыі. Апазіцыя — неабходная ўмова мірнага, здаровага развіцця грамадства. У бел. парламенце ўпершыню пра стварэнне апазіцыі абвешчана ў 1990 на 1-й сесіі Вярх. Савета Беларусі, дзе ў апазіцыі да палітыкі ўрада выступілі Бел. нар. фронт «Адраджэньне», Аб’яднаная дэмакр. партыя Беларусі, Бел. сац.-дэмакр. грамада і інш. Прадстаўнікі апазіцыі прымаюць удзел у заканатворчым працэсе, прапануюць шляхі ўмацавання суверэнітэту, незалежнасці дзяржавы, паглыблення рыначных адносін, духоўнага адраджэння і кансалідацыі нацыі і інш.

В.І.Семянкоў.

т. 1, с. 412

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАСІ́ЛЬЕЎ Уладзімір Віктаравіч

(н. 18.4.1940, Масква),

рускі артыст балета, балетмайстар. Нар. арт. СССР (1973). Скончыў Маскоўскае харэагр. вучылішча (1958). У 1958—88 саліст Вял. т-ра, з 1995 яго маст. кіраўнік — дырэктар. Творчасць Васільева вылучаецца сілай і прыгажосцю скачкоў і вярчэнняў, чысцінёй ліній, пластычнай дасканаласцю. Сярод партый: Базіль («Дон Кіхот» Л.Мінкуса), Пятрушка («Пятрушка» І.Стравінскага), Шчаўкунок-Прынц» («Шчаўкунок» П.Чайкоўскага); першы выканаўца партыі Спартака («Спартак» А.Хачатурана»; Ленінская прэмія 1970) і інш. Пастаянны партнёр К.Максімавай (жонка Васільева). Сярод пастановак: «Макбет» К.Малчанава (1980, і выканаўца гал. партыі), «Папялушка» С.Пракоф’ева (1991), опера «Травіята» Дж.Вердзі (рэжысёр-пастаноўшчык; 1996). Першыя прэміі міжнар. конкурсаў артыстаў балета ў Вене (1959) і Варне (1964, Балгарыя), прэмія В.Ф.Ніжынскага (Парыж, 1964). З 1980-х г. выступае за рубяжом у спектаклях балетмайстраў М.Бежара, Р.Пці і інш.

т. 4, с. 28

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)