неміласэ́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Далёкі ад міласэрнасці; бязлітасны, суровы. Неміласэрны чалавек. // Які вырашае неміласэрнасць. Неміласэрны позірк.

2. перан. Вельмі моцны, незвычайны. Неміласэрны холад. □ Гарачыня неміласэрная; куды ні зірні — усё жоўтае, выпаленае сонцам. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падкава́ны і падко́ваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад падкаваць (у 1 знач.).

2. у знач. прым.; перан. Разм. Дасведчаны, вопытны ў якой‑н. галіне ведаў. [Сяргей:] — [Скірмунт] падкаваны вораг... моцны і небяспечны! Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папраціра́цца, ‑аецца; зак.

Працерціся ў многіх месцах, працерціся — пра ўсё, многае. [Паліто] хутка давядзецца замяніць, бо які ні моцны на ім матэрыял, а ўсё ж і ён падаецца і ўжо сям-там папраціраўся. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́льскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да палякаў, да Польшчы. У польскай мове Васіль Бусыга быў не дужа моцны. Колас.

2. у знач. наз. по́льскі, ‑ага, м. Уст. Тое, што і паланэз.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wail​1 [weɪl] n. ля́мант; мо́цны плач, скавыта́нне;

a wail of grief го́ркі плач;

burst into loud wails мо́цна распла́кацца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

трыва́ла прысл, трыва́лы

1. (моцны) háltbar, dáuerhaft; verschléißfest (носкі);

2. перан dáuerhaft, fest; beständig, stétig (устойлівы);

трыва́ла мір dáuerhafter Fríeden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

крамя́ны

1. (пругкі, цвёрды) bíegsam; hart;

2. перан (пра чалавека) (моцны, здаровы) kräftig, gesúnd áussehend;

3. (свежы, ядраны) frisch, kérnig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

арэ́шак м памянш kléine Nuss, Nüsslein n -s, -, Nüss¦chen n -s;

ке́дравы арэ́шак Zédernuss f;

◊ мо́цны арэ́шак éine hárte Nuss

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ля́скаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Утвараць ляск чым-н. жалезным.

Л. клямкай.

2. Пляскаць у далоні (разм.).

3. Утвараць адрывістыя гукі пугай.

◊

Зубамі ляскаць —

1) адчуваць моцны голад, недаядаць, галадаць;

2) дрыжаць, калаціцца ад холаду, страху і пад.

|| аднакр. ля́снуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. ля́сканне, -я, н. і ля́скат, -у, М -каце, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

саба́чы, -ая, -ае.

1. гл. сабака.

2. Вельмі цяжкі, нязносны, а таксама (пра мароз, холад) незвычайна моцны ў сваім праяўленні (разм.).

Сабачая доля.

С. холад.

3. перан. Адданы, паслужлівы, пакорны (разм.).

Сабачыя вочы.

Сабачая пакорнасць начальству.

4. Састаўная частка некаторых батанічных і заалагічных назваў.

Сабачая мята.

С. клешч.

◊

Ушыцца ў сабачую скуру (разм.) — страціць сумленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)