Verbum

анлайнавы слоўнік

рацыяна́льны

(лац. rationalis = разумны)

1) мэтазгодны, разумны (напр. р-ае выкарыстанне часу);

2) мат. суразмерны адзінцы ці яе частцы (напр. р. лік).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

тры́ста, трохсот, тромстам, трымастамі, (аб) трохстах, ліч. кольк.

Лік і лічба 300. Трыста дзеліцца на пяць. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 300. Трыста чалавек. □ — Трыста вёрст прайсці? За суткі? — Проста здзіўлен быў салдат. Прыходзька.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арыфмо́граф

(ад гр. arithmos = лік + -граф)

лічыльная машына для механічнага выканання арыфметычных дзеянняў з аўтаматычным запісам вылічэнняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кілаво́льт-ампе́р

(ад кілаволып + ампер)

адзінка вымярэння сілы электрычнага току (здабытку з ліку кілавольт на лік ампераў).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

секстыльён

(фр. sextillon)

лік, які складаецца з адзінкі з 21 нулём (у Англіі, Германіі з 36 нулямі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ту́зін

(польск. tuzin, ад фр. douzaine)

дванаццаць аднолькавых прадметаў;

чортаў т. — трынаццаць (па забабонных уяўленнях — нешчаслівы лік).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

БЕСКАНЕ́ЧНА ВЯЛІ́КАЯ ў матэматыцы, пераменная велічыня, што ў зададзеным працэсе становіцца і застаецца па абсалютнай велічыні большай за любы папярэдне зададзены лік; адваротная да бесканечна малой. Калі x — бесканечна вялікая, то скарочана запісваюць lim x = ∞, або x → ∞. Функцыя $𝑓 (x)$ будзе бесканечна вялікай у наваколлі пункта x₀, калі для любога ліку N>0 знойдзецца такі лік δ>0, што для ўсіх x ≠ x₀ і такіх, што |x-x₀|<δ, выконваецца няроўнасць | $𝑓 (x)$ |>0. Скарочана гэта запісваюць lim_x→x₀ $𝑓 (x)$ = ∞.

т. 3, с. 126

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ДВАЙКО́ВАЯ СІСТЭ́МА ЛІЧЭ́ННЯ,

пазіцыйная сістэма лічэння з асновай 2. Мае толькі 2 знакі — лічбы 0 i 1. Лік 2 лічыцца адзінкай 2-га разраду і запісваецца ў выглядзе 10 (чытаецца: «адзін—нуль»), лік 4—3-га разраду і запісваецца як 100 і г.д. Кожная адзінка наступнага разраду ўдвая большая за папярэднюю. Каб лік, запісаны ў дзесятковай сістэме лічэння, запісаць у Д.сл., яго выражаюць праз ступені ліку 2, напр., 45₁₀ = 1∙2⁵ + 0∙2⁴ + 1∙2³ + 1∙2² + 0∙2¹ + 1∙2⁰ = 101101₂. Выкарыстоўваецца ў тэарэт. пытаннях і для апрацоўкі інфармацыі на лічбавых ЭВМ (уваходныя і выхадныя даныя прадстаўляюць у дзесятковай сістэме лічэння).

У Д.с.л. найб. проста выконваюцца ўсе арыфм. дзеянні, напр., табліца множання зводзіцца да роўнасці 11 = 1. Аднак гэта сістэма нязручная з-за грувасткага запісу лікаў, напр., лік 9000 у Д.с.л. будзе 14-разрадным. Каб скараціць даўжыню запісаў праграм для ЭВМ, кожныя 3 ці 4 двайковыя лічбы замяняюць адным сімвалам (з алфавіта 0, 1, ..., 7 або 0, 1, ..., 9, A B, C, D, E, F адпаведна) і атрымліваюць запіс у васьмярковай ці шаснаццатковай сістэме лічэння. Гл. таксама Лічэнне.

М.П.Савік.

т. 6, с. 73

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Лі́ка

назоўнік, уласны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне

	адз.	мн.
Н.	Лі́ка	Лі́кі
Р.	Лі́кі	Лі́к
Д.	Лі́цы	Лі́кам
В.	Лі́ку	Лі́к
Т.	Лі́кай Лі́каю	Лі́камі
М.	Лі́цы	Лі́ках

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зме́шаны

I переме́шенный, сме́шенный; см. змясі́ць ¹

1. прич., см. змяша́ны;

2. прил., мат. сме́шанный;

з. лік — сме́шанное число́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)