мінера́л

(фр. mineral, ад с.-лац. minerale)

прыроднае рэчыва, звычайна цвёрдае, якое ўваходзіць у склад зямной кары.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

парэ́ла

(н.-лац. porella)

пячоначны мох падкласа юнгерманіідных, які трапляецца ў цяністых лясах на кары шыракалістых дрэў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

піле́зія

(н.-лац. pylaisia)

лістасцябловы мох сям. гіпнавых, які трапляецца на кары дрэў, радзей на гнілой драўніне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сейсмало́гія

(ад сейсма- + -логія)

раздзел геафізікі, які вывучае ваганні зямной кары і з’явы, з якімі яны звязаны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

флеяге́на

(н.-лац. phleogena)

базідыяльны грыб сям. флеягенавых, які развіваецца на адмерлай кары лісцевых, рэдка хвойных дрэў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

хінідзі́н

(ням. Chmidin)

алкалоід, які змяшчаецца ў кары хіннага дрэва; выкарыстоўваецца ў медыцыне для лячэння арытміі сэрца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эве́рнія

(н.-лац. evernia)

кусцісты сумчаты лішайнік сям. усніевых, які расце на кары дрэў, аголенай драўніне, глебе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

паску́днік, ‑а, м.

Разм. груб. Той, хто робіць гадасці, паскудства. — Як бы гэта лёгка было жыць на зямлі, каб за кожнае паскудства паскуднік чакаў немінучай кары. Караткевіч. — А зараз, выходзіць, я вінаватая, што той паскуднік, бацька маёй дарагой дачушкі, гэтак зганьбіў усё і ўцёк, як шкодны кот. Радкевіч. // Ужываецца як лаянкавае слова. [Ладымер:] — Што ты робіш, паскуднік! Лом у садзе ты пазбіраў? Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

залы́сіна, ‑ы, ж.

1. Аблыселая частка галавы ад ілба над скронню. Рэдкія валасы на гарбузаватай галаве быццам пагусцелі і не відно стала тых залысін, што ўрэзаліся ў глыбіню валасоў. Сабаленка.

2. Месца на ствале дрэва, дзе счасана, садрана кара. Кара на .. [дубе] маршчыністая, мае гузаватыя каросты і залысіны. С. Александровіч. На шэрых ад кары і моху соснах мільгаюць хвацкія залысіны — падсочка. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жы́ла, -ы, мн. -ы, жыл, ж.

1. Назва крывяносных сасудаў.

2. Тое, што сухажылле (разм.).

Сінія жылы на руках.

3. Трэшчына ў зямной кары, запоўненая горнай пародай, а таксама сама горная парода ў такой трэшчыне.

Залатаносная ж.

4. Багністае месца з падземнай крыніцай (разм.).

5. Асобны провад кабелю.

Провад з трох жыл.

◊

Выцягваць жылы з каго (разм.) — мучыць якімі-н. даручэннямі, празмернымі патрабаваннямі.

Залатая жыла — вельмі багатая крыніца даходу.

Ірваць жылы (разм.) — вельмі цяжка працаваць.

Напінаць жылы (разм.) — напружвацца з усіх сіл.

На ўсе жылы, з усіх жыл (разм.) — на поўную сілу.

|| прым. жы́льны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)