цана́ ж., прям., перен. цена́;

ро́знічныя цэ́ны — ро́зничные це́ны;

зніжэ́нне цэн — сниже́ние цен;

хіста́нне цэн — колеба́ние цен;

цвёрдая ц. — твёрдая цена́;

збіць ~ну́ — сбить це́ну;

ц. вытво́рчасці — цена́ произво́дства;

~но́ю ўпа́ртай пра́цы — цено́ю упо́рного труда́;

ц. дру́жбы — цена́ дру́жбы;

○ стра́тныя цэ́ны — бро́совые це́ны;

◊ дараго́й ~но́й — дорого́й цено́й;

любо́й ~но́й — любо́й цено́й;

~ны́ няма́ — (каму, чаму) цены́ нет (кому, чему);

ве́даць ~ну́ — (каму, чаму) знать це́ну (кому, чему);

загну́ць (залама́ць, загарадзі́ць) ~ну́ — заломи́ть це́ну;

грош ц. — (каму, чаму) грош цена́ (кому, чему);

нагна́ць (набі́ць) ~ну́ — наби́ть це́ну

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

поко́й м.

1. спако́й, -ко́ю м., супако́й, -ко́ю м.; (тишина) цішыня́, -ні́ ж.;

те́ло в состоя́нии поко́я физ. це́ла ў ста́не спако́ю;

наруша́ть поко́й паруша́ць спако́й;

ночно́й поко́й (приро́ды) начны́ спако́й, начна́я цішыня́;

2. (отдых) спачы́н, -ну м., спачы́нак, -нку м.;

удали́ться на поко́й пайсці́ на спачы́нак;

3. (комната) уст. пако́й, -ко́я м.;

приёмный поко́й прыёмны пако́й;

◊

не дава́ть поко́я не дава́ць спако́ю;

оста́вить в поко́е пакі́нуць у спако́і;

не име́ть поко́я не мець спако́ю;

не знать поко́я не ве́даць спако́ю;

ве́чный поко́й ве́чны спако́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Rúhe

f -

1) спако́й; нерухо́масць; тэх. нерабо́чы стан;

ímmer mit der ~! цішэ́й!;

lássen Sie mich in ~! пакі́ньце мяне́ ў спако́і!;

sich nicht aus der ~ bríngen lássen* захава́ць спако́й;

sich (D) kéine ~ gönnen не ве́даць спако́ю;

zur ~ kómmen* адпачы́ць, мець пярэ́дых;

j-n in ~ lássen* даць спако́й каму́-н., адчапі́цца ад каго́-н.

2) адпачы́нак, сон;

sich zur ~ begében* кла́сціся спаць

3) цішыня́, ціш; пара́дак;

~! ці́ха!, спако́йна! ~ hálten*! захо́ўвайце цішынр!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

знаць I

1. несов., см. ве́даць;

2. несов. (в лицо) знать;

3. нареч. заме́тно, ви́дно;

з. па сляда́х, што тут прайшо́ў воўк — ви́дно по следа́м, что здесь прошёл волк;

нічо́га не з. — ничего́ не заме́тно;

◊ даць аб сабе́ з. — дать о себе́ знать;

з. ме́ру — знать ме́ру;

з. сваё ме́сца — знать своё ме́сто;

з. не зна́ю — знать не зна́ю;

як зна́еш — как зна́ешь;

не з. спако́ю — не знать поко́я;

з. назубо́к — знать назубо́к;

знай на́шых — знай на́ших;

і го́ра не з. — и го́ря не знать

знаць II ж., ист. знать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

спако́й, -ко́ю м.

1. в разн. знач. споко́йствие ср., поко́й;

пару́шыць с. но́чы — нару́шить споко́йствие (поко́й) но́чи;

парушэ́нне грама́дскага ~ко́ю — наруше́ние обще́ственного споко́йствия;

2. (физическое и душевное спокойствие) поко́й;

хво́раму патрэ́бен с. — больно́му необходи́м поко́й;

3. (уравновешенность, выдержка) споко́йствие ср., хладнокро́вие ср., невозмути́мость ж.;

4. физ. поко́й;

це́ла ў ста́не ~ко́ю — те́ло в состоя́нии поко́я;

◊ ве́чны с. — ве́чный поко́й;

не дава́ць ~ко́ю — не дава́ть поко́я;

не ве́даць (не знаць, не мець) ~ко́ю — не знать (не име́ть) поко́я;

даць с. — оста́вить в поко́е;

цішыня́ і с. — тишь да гладь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Únrecht

n -(e)s несправядлі́васць

~ háben — не мець ра́цыі, памыля́цца

~ tun* — дзе́йнічаць няпра́вільна [несправядлі́ва]

~ bekómmen* — не мець ра́цыі; памыля́цца; быць няпра́вільна пакара́ным

j-m ~ gében* — лічы́ць, што хто́сьці памыля́ецца [не ма́е ра́цыі]

es geschíeht ihm ~ — яго́ крыўдзяць

zwíschen Recht und ~ nicht unterschéiden können* — не ве́даць, што до́бра, а што дрэ́нна

im ~ sein — не мець ра́цыі, памыля́цца

mit ~, zu ~ — няпра́вільна, дарма́

etw. zu ~ tun* — дзе́йнічаць [рабі́ць, абыхо́дзіцца] несправядлі́ва ў чым-н.

der Vertrág bestéht zu ~ — дамо́ва [дагаво́р] не ма́е зако́ннай сі́лы [не правамо́цная, -ны]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

then

[ðen]

1.

adv.

1) тады́

Prices were lower then — Цэ́ны тады́ былі́ ніжэ́йшыя

2) по́тым, тады́

The noise stopped, and then began again — Го́ман спыні́ўся, а тады́ пача́ўся ізно́ў

3) апрача́ таго́, да таго́ ж

The dress seems too good to throw away, and then it is very attractive — Суке́нка здае́цца яшчэ́ зана́дта до́брай, каб яе́ вы́кінуць, да таго́ ж яна́ ве́льмі прыго́жая

4) дык

if Joe broke the window, then he should pay for it — Калі Юзік разьбі́ў акно́, дык ён паві́нен заплаці́ць за яго́

2.

n.

той час, та́я пара́

By then we should know the result — Да таго́ ча́су мы паві́нны ве́даць вы́нікі

3.

adj.

тагача́сны, тады́шні

the then Prime Minister — тады́шні прэм’е́р-міні́стар

•

- but then

- now and then

- then and there

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

адста́ць, ‑стану, ‑станеш, ‑стане; зак.

1. Рухаючыся павальней за іншых або затрымаўшыся, апынуцца ззаду. Дзед Цярэшка адстаў і пайшоў следам. Грахоўскі. Тацяна амаль што бегла, каб не адстаць ад .. [Лясніцкага]. Шамякін. // Выйшаўшы ў дарозе з цягніка, машыны і пад., не паспець сесці назад, не паехаць. Баючыся адстаць ад цягніка, некаторыя жанкі выйшлі на платформу, падзівіліся на вакзал. Васілевіч.

2. Апынуцца ззаду, не паспець за другімі ў выкананні якога‑н. плана, задання ў выніку маруднай або дрэннай працы. У .. [Юркі] зноў была запазычанасць па англійскай мове, і ён, пакуль ліквідаваў яе, адстаў ад хлопцаў. Карпаў. // з адмоўем «не». Старацца рабіць не горш за іншых. [Канапелька:] — А наконт сенажаці справа ясная — пойдзе Арцём, дык і я не адстану. Бажко.

3. Не дасягнуць патрэбнага ўзроўню ў выніку замаруджанага развіцця. Адстаць у развіцці. Вытворчасць адстае ад попыту. □ Мы, што жылі пад уладай паноў, на цэлых дваццаць год адсталі ад нашай радзімы. Брыль.

4. У выніку запаволенага ходу паказваць больш ранні час, чым папраўдзе (пра гадзіннік). Гадзіннік адстае на пяць мінут.

5. Аддзяліцца ад чаго‑н.; перастаць шчыльна прылягаць да чаго‑н.; адысці. [Жанчына:] — Я ўжо не помню, куды.. [Пеця] тады хадзіў, толькі ў дарозе ў яго ад ботаў адсталі падэшвы. Сіняўскі.

6. Перастаць дакучаць, назаляць каму‑н.; адчапіцца. Маці, каб хутчэй я адстаў, сказала: — Ведаць усё будзеш — без пары састарэеш. Сачанка. Дойдуць, урэшце, да жытла, абагрэюцца, паядуць гарачае бульбачкі, і ўся хвароба адстане. Быкаў.

•••

Ад рук і ног адстаць — аб крайняй ступені зморанасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Sinn

m -(e)s, -e

1) пачуццё, адчува́нне

séiner fünf ~e nicht mächtig sein — не вало́даць сабо́й

séine fünf ~e beisámmen háben — быць пры сваі́м ро́зуме і цвёрдай па́мяці

2) pl о́рганы пачу́ццяў

3) свядо́масць, ро́зум

sich (D) etw. aus dem ~ schlágen* — вы́кінуць што-н. з галавы́

das kam mir aus dem ~ — гэ́та вы́лецела ў мяне́ з галавы́

ein Gedánke kam mir in den ~ [fuhr mir durch den ~], es ging mir durch den ~ — мне прыйшла́ ў галаву́ ду́мка

~ für etw. háben — ве́даць толк у чым-н.

~ und Áugen für etw. (A) háben — цані́ць што-н.; ве́даць толк у чым-н.

auf séinem ~ behárren [bestéhen*, bléiben*] — упа́рціцца на сваі́м рашэ́нні, насто́йваць на сваі́м

ist er bei ~en? — ці ў ро́зуме ён?

aus den Áugen aus dem ~ — з вачэ́й дало́ў – з слю́ца вон

éines ~es sein — быць адно́й ду́мкі

ánderen ~es wérden — змяні́ць ду́мкі

4) сэнс, значэ́нне

im wéiteren [éngeren] ~e — у шыро́кім [ву́зкім] сэ́нсе

dem ~e nach — па сэ́нсу

◊ was ist der lángen Réde kúrzer ~? — у чым су́тнасць [спра́вы]?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

ме́ра ж

1. (адзінка вымярэння) Maß n -es, -e; Máßeinheit f -, -en;

ме́ра даўжыні́ Längemaß n;

2. (памер) Maß n -es, -e, Áusmaß n;

у по́ўнай ме́ры in vóllem Máße, vollkómmen;

найвышэ́йшая ме́ра пакара́ння höchstes Stráfmaß, Höchststrafe f -, -n;

ве́даць [знаць] ме́ру Maß hálten*;

3. (мерапрыемства) Máßnahme f -, -n; Schritt m -(e)s, -e;

антыінфляцы́йныя ме́ры эк Antiinflatiónsmaßnahmen pl;

тэрміно́выя ме́ры Sofórtmaßnahmen pl;

ме́ры засцяро́гі Sícherheitsmaßnahmen pl;

прыня́ць ме́ры Máßnahmen ergréifen* [tréffen*];

па ме́ры таго́, як … je nach…; je nachdém wie …;

па ме́ры сіл [магчы́масці] nach Möglichkeit, sowéit möglich;

без ме́ры máßlos, únmäßig;

у ме́ру mit Maß;

па ме́ншай ме́ры wénigstens;

звыш ме́ры ǘbermäßig, über die Máßen;

◊ усё до́бра, калі́ ў ме́ру álles hat sein Maß

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)