біяарыента́цыя

(ад бія- + арыентацыя)

здольнасць арганізмаў вызначаць сваё становішча ў прасторы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Normálzustand

m -(e)s, -stände нарма́льны стан, нарма́льнае стано́вішча

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

status

[ˈsteɪtəs]

n.

1) стано́вішча n., стан -у m.

social status — сацыя́льнае стано́вішча

the status of world affairs — стан міжнаро́дных спра́ваў

2) ста́тус -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

няёмкі в разн. знач. неудо́бный, нело́вкий;

~кая по́за — неудо́бная (нело́вкая) по́за;

тра́піць у ~кае стано́вішча — попа́сть в неудо́бное (нело́вкое) положе́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апусці́ць, -ушчу́, -у́сціш, -у́сціць; -у́шчаны; зак.

1. каго-што. Перамясціць у больш нізкае становішча.

А. сцяг.

2. што. Схіліць, нахіліць.

А. галаву.

А. вочы (скіраваць позірк уніз).

3. каго-што. Змясціць у што-н. куды-н. уніз.

А. пісьмо ў паштовую скрынку.

4. Перавесці з вертыкальнага становішча ў гарызантальнае, адчыняючы або зачыняючы што-н.

А. шлагбаум.

5. што. Зрабіць пропуск, выключыць.

Пры чытанні а. слова.

6. каго-што. Занядбаць, запусціць.

А. гаспадарку.

|| незак. апуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. апуска́нне, -я, н.

|| наз. апушчэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мат ​1, ‑а, М маце, м.

1. Становішча ў шахматнай гульні, калі кароль, знаходзячыся пад ударам фігуры праціўніка, не можа абараніцца, што азначае пройгрыш партыі.

2. перан. Безнадзейнае становішча.

[Перс. māt — памёр.]

мат ​2, ‑а, М маце, м.

Брыдкая лаянка. [Карніцкі:] — Бывай здароў і раз назаўсёды запомні: размаўляць са мною пры дапамозе мата не дазволю. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́карабкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. З вялікімі цяжкасцямі вылезці, выбрацца адкуль‑н. [Піліп Андрэевіч:] — Пакаціліся — то я.. [Сеньку] пад сябе падбяру, то ён наверх выкарабкаецца. Краўчанка. Міша сутаргава хапаўся рукамі за лёд, але выкарабкацца [з вады] не мог. Шыловіч. // перан. Выйсці, вызваліцца з цяжкага становішча. Як бы сабе ні было, а ён [Арцыховіч] выкарабкаўся з непрыемнага становішча. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

устая́ць, -таю́, -таі́ш, -таі́ць; -таі́м, -таіце́, -тая́ць; -то́й; зак.

1. Утрымацца, захаваць стаячае становішча, не ўпасці.

У. на нагах.

2. перан. Астацца стойкім, не паддацца чаму-н.

У. перад выпрабаваннямі.

У. перад спакусай.

|| незак. усто́йваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

астраля́бія, ‑і, ж.

Вугламерны інструмент, які даўней выкарыстоўваўся для вызначэння становішча нябесных цел, пазней пры здымцы планаў мясцовасці; цяпер заменены тэадалітам.

[Грэч. astron — зорка і labein — узяць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перадвае́нны, ‑ая, ‑ае.

Які бывае перад вайной, папярэднічае вайне. Перадваеннае палітычнае становішча. // Які быў да вайны, даваенны. Перадваенны перыяд. Перадваенныя пяцігодкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)