Про́йма1 ’адтуліна, праход’, ’выраз у адзежы для рукі, рукава’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл.; Сл. Брэс.). Рус. про́йма ’тс’. Да праймаць, параўн. праём.

Про́йма2 ’скразняк, скразны вецер’ (Гарэц., Др.-Падб., ТСБМ, Нас.), ’расслабленне’ (Др.-Падб.). Этымалагічна тое ж, што і пройма1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыку́сны ’тонкі, гнуткі, які добра прыстае, пякуча б’е’ (карэліц., Жыв. сл.). Да куса́цца, зваротнага ад куса́ць (гл.) у пераносным значэнні ’моцна пячы, раздражняць скуру’. Да семантыкі параўн. рус. дыял. з далейшым развіццём прику́сина ’дасціпны выраз (слова, фраза і пад.); досціп, востры жарт’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

уда́лы

1. (зроблены добра, з поспехам) gelngen, erflgreich, glücklich; gerten;

уда́лы партрэ́т gelngenes Bild, gut getrffenes Bild, geglücktes Porträt [-´trɛ:];

2. (да месца) trffend;

уда́лы вы́раз trffender usdruck

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

wheeze

[ˈhwi:z]

1.

v.i.

сапці́, хрыпе́ць

2.

n.

1) сапе́ньне n., сап -у m.; хрыпе́ньне n., храп -у m

2) Sl. зьбі́ты вы́раз, стары́ анекдо́т

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

бюракро́нім

[ад бюракр(атыя) + гр. onyma = імя]

слова або выраз, якія часта ўжываюцца сродкамі масавай інфармацыі і з’яўляюцца адлюстраваннем унітарнага мыслення і беднасці мовы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

жарт

(польск. żart, ад с.-в.-ням. schërz)

1) востры дасціпны выраз;

не на жарт — вельмі сур’ёзна;

2) невялікая камічная п’еса, звычайна бытавога характару.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

паліно́м

(ад палі- + гр. nome = частка)

алгебраічны выраз, які складаецца з некалькіх адначленаў, злучаных паміж сабой знакамі складання або адымання; мнагачлен (параўн. біном, маном).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

юдаі́зм

(п.-лац. iudaismus, ад лац. iudaicus = яўрэйскі)

1) монатэістычная рэлігія, распаўсюджаная пераважна сярод яўрэяў; іудаізм;

2) моўны зварот, выраз, які ўласцівы яўрэйскай мове.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Ка́вярза выраз кавярзні каверзаць ’плесці лапці’ · «кавярзні», узняць на каго «кавярзу» ’гаварыць няпраўду, апіраючыся па праўдзівыя, але перакручаныя факты’ (Нік. Напаў.). Гл. кавярзень.

*Кавярза́, къвірза ’зусім няўмелы і неахайны’ (міёр., З нар. сл.). Рэгіянальнае ўтварэнне ад коверзати ’няўмела рабіць і да т. п.’ Гл. кавярзаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мацяроз, мацеру͡оз ’гай (зараснік) каля хаты’ (Федар., 7). Няясна. Паводле тлумачэння аўтараў лінгвістычнага каментарыя (там жа, 582), выраз, у якім сустрэлася гэта слова, у густуом мацеруо̑зі з’яўляецца аналагічным да іншага: у густом ачаруо̑дзі, што азначае ’ў густым чароце’. У такім выпадку мацеруо̑з — скажонае чарот.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)