(с.-лац. augustiniani, ад лац. Augustinus = імя раннехрысціянскага багаслова)
члены каталіцкага ордэна, які быў заснаваны ў 13 ст. у Італіі і абапіраўся на вучэнне багаслова Аўгусціна.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
квіеты́зм
(фр. quietisme, ад лац. quietis = спакойны, бестурботны)
1) містычнае вучэнне ў каталіцызме, якое прапаведуе пакорлівасць, пасіўна-сузіральныя адносіны да жыцця;
2) непраціўленне, пасіўныя адносіны да жыцця.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
метадало́гія
(адметад + -логія)
1) вучэнне аб метадах навуковага пазнання;
2) сукупнасць прыёмаў, метадаў, якія прымяняюцца ў асобных навуках і практычнай дзейнасці (напр. м. мовазнаўчага даследавання, м. навучання).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сацыялі́зм, ‑а, м.
1. Першая фаза камуністычнай фармацыі — грамадскі лад, які ў выніку пралетарскай рэвалюцыі прыходзіць на змену капіталізму і характарызуецца грамадскай уласнасцю на сродкі вытворчасці, адсутнасцю эксплуатацыі чалавека чалавекам, палітычнай уладай працоўных мас пры кіруючай ролі рабочага класа на чале з марксісцка-ленінскай партыяй. Утварэнне і росквіт брацкага саюза савецкіх народаў служыць самым пераканаўчым доказам таго, што толькі сацыялізм адкрывае адзіна правільны шлях да пераадолення варожасці і недавер’я паміж нацыямі, да ўвасаблення ў рэальным жыцці гуманістычнага прынцыпу людзей працы: чалавек чалавеку, народ народу — друг, таварыш і брат.Машэраў.
2.Вучэнне аб пабудове сацыялістычнага грамадства. Навуковы сацыялізм.
3. Назва розных дробнабуржуазных і буржуазных вучэнняў аб рэформе капіталістычнага грамадства на аснове ўраўняльнасці або згладжвання антаганістычных супярэчнасцей. Народніцкі сацыялізм. Хрысціянскі сацыялізм.
•••
Развіты сацыялізм — заканамерная ступень сацыяльна-эканамічнай сталасці сацыялістычнага ладу, калі завяршаецца перабудова ўсёй сукупнасці грамадскіх адносін на ўнутрана ўласцівых сацыялізму калектывісцкіх пачатках.
Сусветная сістэма сацыялізмагл. сістэма.
Утапічны сацыялізм — дамарксаўскае вучэнне аб сацыялістычнай перабудове грамадства, якое выходзіла не з аб’ектыўных законаў развіцця, а з абстрактных уяўленняў аб ідэальнай будове грамадства.
[Ад лац. socialis — грамадскі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мані́зм
(фр. monisme, ад гр. monos = адзін, адзіны)
філасофскае вучэнне, якое лічыць асновай быцця адзін пачатак — матэрыю або дух (параўн.дуалізм, плюралізм 1).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
дэі́зм
(н.-лац. deismus, ад лац. deus = бог)
рэлігійна-філасофскае вучэнне, якое лічыць бога тварцом свету, але адмаўляе яго ўмяшанне ў жыццё прыроды і грамадства (параўн.пантэізм, тэізм).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
філало́гія
(гр. philologia, ад phileo = люблю + logos = вучэнне)
сукупнасць навук, якія вывучаюць мову і літаратуру якога-н. народа або групы народаў (напр. класічная ф., славянская ф., беларуская ф.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
этымало́гія
(гр. etymologia, ад etymon = ісціна, сапраўднае значэнне слова + logos = вучэнне)
1) раздзел мовазнаўства, які вывучае паходжанне слоў;
2) паходжанне слова і яго роднасныя адносіны да іншых слоў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Léhre
f -, -n
1) вучэ́нне, тэо́рыя, дактры́на
2) навуча́нне, вучо́ба
j-n in die ~ gében* — адда́ць каго́-н. у вучэ́нне [навуча́нне]
bei j-m in der ~ sein — быць у навуча́нні ў каго́-н.
3) перан. уро́к, навуча́нне
j-m éine ~ ertéilen — правучы́ць каго́-н.
das soll dir éine ~ sein! — гэ́та табе́ наву́ка!
~n aus etw. (D) zíehen* — атрыма́ць уро́к з чаго́-н.
4) гл. Lehr
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ВО́РМСКІ ЭДЫ́КТ 1521,
заканадаўчы акт, накіраваны супраць пратэстанцкага вучэння ідэолага ням. Рэфармацыі М.Лютэра. Прыняты па патрабаванні імператара «Свяшчэннай Рым. імперыі» Карла V на рэйхстагу ў г. Вормс (Германія) у крас. 1521 пасля таго, як прысутны на рэйхстагу Лютэр адмовіўся адрачыся ад сваіх рэліг. поглядаў. Эдыкт абвяшчаў Лютэра ерэтыком і ставіў па-за законам, яго вучэнне забаранялася падтрымліваць, а творы — чытаць і распаўсюджваць. У час вяртання з Вормса Лютэра схаваў ад праследаванняў у замку Вартбург (каля г. Айзенах) саксонскі курфюрст Фрыдрых Мудры.