«БУЛЬБЯНЫ́Я» ЗАБАСТО́ЎКІ 1906,

выступленні батракоў і падзёншчыкаў на Беларусі ў рэвалюцыю 1905—07. Пачаліся ўвосень 1906 з прычыны нізкай платы за ўборку бульбы. Найб. актыўна праходзілі ў Слуцкім, Ігуменскім, Навагрудскім, Віленскім, Ашмянскім, Пружанскім пав. Бастуючыя патрабавалі павялічыць падзённую плату і не дапускалі да работы сялян, нанятых у інш. паветах. Землеўладальнікі вымушаны былі пайсці на ўступкі. Адначасова паліцыя арыштоўвала кіраўнікоў і актыўных удзельнікаў забастовак. У Віленскі пав. былі прысланы казакі. Пад канец 1906 забастоўкі задушаны.

т. 3, с. 335

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

speechless

[ˈspi:tʃləs]

adj.

1) аняме́лы

He was speechless with anger — Ад зло́сьці яму́ заняло́ мо́ву

2) ці́хі, маўклі́вы

Her frown gave a speechless reply — Нахму́раныя бро́вы былі е́йным маўклі́вым адка́зам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

were

[wɜ:r; unstressed wər]

v., p.t. of be

1) быў, былі́

2) subjunctive of be

If I were rich, I would travel — Калі́ б я быў бага́ты, я б падаро́жнічаў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bar4 [bɑ:] v.

1. зачыня́ць на за́саўку;

bar the door against smb. зачыня́цца ад каго́-н.

2. загаро́джваць, блакі́раваць;

The exits were bar red. Выхады былі блакіраваны.

3. перашкаджа́ць, тармазі́ць (працэс); заміна́ць;

bar progress тармазі́ць прагрэ́с

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

popularize, BrE -ise [ˈpɒpjələraɪz] v.

1. папулярызава́ць, распаўсю́джваць;

His new prin ciples were popularized in a number of articles. Яго новыя прынцыпы былі распаўсюджаны ў шэрагу артыкулаў.

2. выклада́ць папуля́рна, у агульнадасту́пнай фо́рме;

popularize science папулярызава́ць наву́ку

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ГУМНО́,

гаспадарчая пабудова для сушкі і захоўвання снапоў, саломы, сена і апрацоўкі збажыны. Здаўна вядома на Беларусі, Украіне, у Расіі, Польшчы, Прыбалтыцы і інш. На Палессі гумно наз. клуняй, на Віцебшчыне і Пн Магілёўшчыны — токам, у зах. раёнах Беларусі — стадолай. Будавалі пераважна з бярвён, у плане былі прамавугольныя (найб. пашыраныя), квадратныя, шматвугольныя, са скразным праездам. Бярвёны не падганялі шчыльна адно да аднаго для натуральнай цыркуляцыі паветра. Асн. часткі гумна: ток (выбітая глінай пляцоўка, дзе малацілі) і адсекі па баках (для захоўвання снапоў, саломы, сена). Знадворку рабілі прыбудовы для мякіны. Былі 2 тыпаў: з сушнямі (асець ці еўня) і без іх. Пазней да гумна прыбудоўвалі манеж — конную малатарню. Стрэхі гумна былі высокія, 2-схільныя, вальмавыя, пірамідальныя каркаснай канструкцыі на сохах ці на кроквах, накрывалі іх саломай, чаротам, драніцамі, гонтай. Сял. гумны былі даўж. 7—23 м, шыр. 5,5—18,5 м, з 1 або 2 варотамі, у фальварках значна большыя, з 4—6 варотамі, 2—3 такамі. У гумне кантрастна спалучаліся нізкія сцены і высокі дах. У Зах. Палессі іх будавалі і зусім без сцен (высокая страха, пастаўленая на зямлю).

С.А.Сергачоў.

т. 5, с. 533

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

падако́ннік, ‑а, м.

Дошка або каменная пліта, устаўленая ці ўмураваная гарызантальна ў аконны праём знізу. Падако былі густа застаўлены вазонамі. Бядуля. [Рыгор] падышоў бліжэй да акна, абапёрся локцямі на падаконнік. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падда́шак, ‑шка, м.

Разм. Памяшканне, якое знаходзіцца пад самым дахам, паміж столлю і дахам; гара. Чубар прыхінуўся плячом да драбінаў, што былі прыстаўлены да сцяны, каб лазіць на паддашак. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пру́сы, ‑аў; адз. прус, ‑а, м.

Група балтыйскіх плямён, якія насялялі паўднёвае ўзбярэжжа Балтыйскага мора паміж ніжнім цячэннем рэк Віслы і Нёмана і былі заваяваны ў 13 ст. нямецкімі рыцарамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прытуры́ць, ‑туру, ‑турыш, ‑турыць; зак., каго-што.

Разм.

1. Прыгнаць. [Цётка Луцэя] мне і расказвае, што дзяўчынкі Ніна з Валькай напужаліся, былі і кароў назад у вёску прытурылі. Масарэнка.

2. Прынесці, прывалачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)