гапкалі́т

(англ. hopcalite)

сумесь вокіслаў марганцу і медзі, а таксама серабра і кобальту, якая паскарае акісленне атрутнага вокіслу вугляроду кіслародам паветра і ператварае яго ў неатрутны вуглякіслы газ.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дэі́зм

(н.-лац. deismus, ад лац. deus = бог)

рэлігійна-філасофскае вучэнне, якое лічыць бога тварцом свету, але адмаўляе яго ўмяшанне ў жыццё прыроды і грамадства (параўн. пантэізм, тэізм).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

інсцэні́раваць

(ад ін- + сцэна)

1) надаваць літаратурнаму твору сцэнічную форму (напр. і. раман);

2) перан. прытворна рабіць што-н. з намерам выдаць яго за сапраўднае (напр. і. вяселле).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кааператы́ў

(ням. Kooperative, ад лац. cooperativus = які супрацоўнічае)

1) калектыўнае вытворчае або гандлёвае аб’яднанне, якое ствараецца на сродкі яго членаў (напр. прамысловы к., жыллёвы к.);

2) кааператыўны магазін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

каф

(англ. caf, ад cost and freight = вартасць і фрахт)

від знешнегандлёвага дагавору, калі ў цану тавару ўключаюцца яго вартасць і вартасць марскіх перавозак (фрахту) да порта прызначэння.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

прэпарава́ць, прэпары́раваць

(лац. praeparare = гатаваць)

1) апрацоўваць жывёльны або раслінны арганізм для вырабу з яго прэпаратаў;

2) перан. падрыхтоўваць што-н., апрацоўваючы пэўным чынам (напр. п. аўтарскі тэкст).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

этымало́гія

(гр. etymologia, ад etymon = ісціна, сапраўднае значэнне слова + logos = вучэнне)

1) раздзел мовазнаўства, які вывучае паходжанне слоў;

2) паходжанне слова і яго роднасныя адносіны да іншых слоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мімахо́дзь, прысл.

Разм. Тое, што і мімаходам. Зірнулі [хлопцы] мімаходзь на бабровае паселішча і пайшлі далей. Маўр. Заранік заўважыў, як касы позірк брыгадзіра нібы мімаходзь акінуў яго з ног да галавы. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падлячы́цца, ‑лячуся, ‑лечышся, ‑лечыцца; зак.

Разм. Палячыцца, крыху паправіць сваё здароўе. Пакуль падлячыўся [Бондар], стаў на ногі, вайна грымела ўжо за Смаленскам. Навуменка. Крыху падлячыўся [Ваня], а пасля яго адпусцілі далечвацца дамоў. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падра́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад падраць.

2. у знач. прым. Дзіравы, абшарпаны; зношаны. Алесік страшна закіданы і адзеты бядней за ўсіх. Кашулька ў яго падраная, нямытая, заношаная. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)