АНТЫКААГУЛЯ́НТЫ [ад анты... + лац. coagulans (coagulantis) які вядзе да згусання] у медыцыне, лекавыя сродкі, якія памяншаюць скорасць згусання крыві і перашкаджаюць утварэнню тромбаў. Уплыў антыкаагулянтаў прамога дзеяння (гепарын, гірудзін і інш.) адбываецца праз зніжэнне актыўнасці трамбіну ў крыві, антыкаагулянты ўскоснага дзеяння (дыкумарын, пелентан, фенілін і інш.) — праз парушэнне працэсаў утварэння трамбіну ў печані. Выкарыстоўваюцца пры інфарктах, тромбафлебітах, трамбатычных і эмбалічных інсультах, пасля хірург. ўмяшання і інш. Проціпаказаны пры цяжарнасці, язвавай і нырачнакамянёвай хваробах, схільнасці да крывацёкаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЛАНКРЭ́ (Lancret) Нікала
(22.1.1690, Парыж — 14.9.1743),
французскі жывапісец, прадстаўнік ракако. Вучыўся ў П.Дзюлена (да 1708), К.Жыло (1712—18). Зазнаў уплыў А.Вато. З 1719 чл. Каралеўскай акадэміі жывапісу і скульптуры. Аўтар вытанчаных галантных тэатр. і быт. сцэн, дэкар. пейзажаў, напісаных у мяккай жывапіснай манеры: «Канцэрт у парку», «Урок музыкі», «Танец», «Баль», «Вясковае вяселле» (1737), «Поры года» (1738) і інш. Партрэты распрацоўваў як жанравыя сцэны («Сям’я Бурбон-Канці»; «Танцоўшчыца Камарго», 1730). Ілюстраваў «Байкі» і «Казкі» Ж.Лафантэна.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ро́ля, -і, мн. -і, -яў, ж.
1. Мастацкі вобраз, створаны драматургам у п’есе, сцэнарыі, які ўвасабляецца ў сцэнічнай ігры акцёрам.
Увайсці ў ролю (таксама перан.: асвоіцца з якой-н. манерай паводзін).
Выйсці з ролі (таксама перан.: адступіць ад прынятай на сябе манеры).
Вытрымаць сваю ролю (перан.: не адступіць ад прынятай на сябе ролі, манеры).
У ролі каго-н. (таксама перан.: у якасці каго-н.).
Памяняцца ролямі (таксама перан.).
Ролі перамяніліся (таксама перан.: змяніліся ўзаемаадносіны людзей, суадносіны іх сіл).
2. Сукупнасць рэплік адной дзеючай асобы ў п’есе.
Перапісаць ролю.
3. Род, характар і ступень удзелу ў чым-н.
Р. асобы ў гісторыі.
◊
Іграць ролю — мець уплыў, значэнне.
Названы фактар іграе тут вялікую ролю.
|| прым.ро́левы, -ая, -ае (да 1 знач. ў некаторых спалучэннях і да 2 знач.; спец.).
Ролевая ігра (з размеркаваннем роляў паміж удзельнікамі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
impression
[ɪmˈpreʃən]
n.
1)
а) ура́жаньне n.
б) уплы́ў -ву, эфэ́кт -у m.
to be under the impression that… — мець ура́жаньне, што…
2) адбі́так -ка m.; сьлед -у m.
3) друк -у m., друкава́ньне n.; цісьне́ньне n. (рэлье́фны адбі́так)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
pressure1[ˈpreʃə]n.
1. ціск;
atmospheric/blood pressure атмасфе́рны/крывяны́ ціск
2. на́ціск; прыці́ск
3. уздзе́янне, уплы́ў, на́ціск
4. ця́жкае стано́вішча, склада́ныя абста́віны
5. прыгнёт; ціск;
pressure of taxation падатко́вы прэс
♦
put pressure on smb. рабі́ць на́ціск на каго́-н.;
under pressure пад на́ціскам;
I did it under pressure. Я зрабіў гэта пад прымусам.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
subject2[ˈsʌbdʒɪkt]adj.
1. падпара́дкаваны, падула́дны;
subject nations несамасто́йныя краі́ны;
be subject to the laws падпарадко́ўвацца зако́нам
2. падвярга́цца;
be subject to changes змяня́цца, быць зме́неным;
be subject to the influence of smb. падпада́ць пад чый-н.уплы́ў;
subject to colds схі́льны да прасту́ды
3. зале́жаць;
be subject to the weather зале́жаць ад надво́р’я
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Або́рт (БРС). Запазычанне праз рускую мову ў XX ст. (Крукоўскі, Уплыў, 88), дзе ў другой палавіне XIX ст. з лац.abortus. Гл. Шанскі, 1, А, 17.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абсу́рд (БРС). Слова запазычана праз рускую мову ў XX ст. (Крукоўскі, Уплыў, 76). У рускай з франц.absurde (другая палавіна XIX ст.). Гл. Вінаградаў, Очерки, 392.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ако́рд (БРС). Новае запазычанне з рускай мовы (Крукоўскі, Уплыў, 84). Рус.аккорд, магчыма, з франц.accord (XVIII ст.) (Фасмер, 1, 66. Параўн. Шанскі, 1, А, 61).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Акраба́т (БРС). Новае запазычанне з рускай мовы (гл. Крукоўскі, Уплыў, 80), дзе з французскай (XVIII ст.). Франц.acrobate < ст.-грэч.ἀκροβάτης ’канатаходзец’. Шанскі, 1, А, 65.
