ply
I [plaɪ]
v., -plied, -plying
1) займа́цца
2) шчы́ра працава́ць, наляга́ць на што
3) дапы́твацца, шмат пыта́цца
4) рэгуля́рна курсава́ць (пра аўто́бус)
II [plaɪ]
n., pl. plies
таўшчыня́ f.; пласт -у, слой -ю m., сто́лка f.
three-ply rope — вяро́ўка з трох па́смаў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
distance [ˈdɪstəns] n.
1. адле́гласць, дыста́нцыя;
at a distance of three miles на адле́гласці трох міль
2. праме́жак ча́су;
At this distance in time I cannot remember. Праз столькі часу я не магу гэтага памятаць.
♦
from a distance здалёк, здалёку;
in the distance удалечыні́;
keep one’s distance трыма́цца ўбаку́;
keep smb. at a distance трыма́ць каго́-н. на зна́чнай адле́гласці
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
нано́сны, ‑ая, ‑ае.
1. Які нанесены рухам вады, ветру і пад. Наносныя глебы. Наносныя дзюны. □ Там на пясчаным напоеным грунце стаялі тры хаты — трох братоў Чаравакаў. Пестрак.
2. перан. Не свой, не ўласны, не ўласцівы па прыродзе. Думаецца, што .. матывы [смутку, болю] наносныя і чужародныя аптымістычнай паэзіі Алеся Дудара. Звонак. // у знач. наз. нано́снае, ‑ага, м. Рускія марксісты беспаваротна разарвалі з ліберальным народніцтвам і тым самым ачысцілі лепшыя, перадавыя традыцыі ад усяго наноснага і шкоднага. Лушчыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акт м., в разн. знач. акт;
гістары́чны а. — истори́ческий акт;
а. на ве́чнае карыста́нне зямлёй — акт на ве́чное по́льзование землёй;
старада́ўнія а́кты і гра́маты — дре́вние а́кты и гра́моты;
траге́дыя ў трох а́ктах — траге́дия в трёх а́ктах;
○ А́кты грамадзя́нскага ста́ну — А́кты гражда́нского состоя́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пратэстанты́зм
(ням. Protestantismus, ад лац. protestans, -ntis — які пратэстуе)
адзін з трох найбольш пашыраных напрамкаў у хрысціянстве (побач з каталіцызмам і праваслаўем), назва розных веравучэнняў (кальвінізму, лютэранства і інш.), якія адкалоліся ў ходзе Рэфармацыі XVI ст. ад каталіцызму.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
кні́га, -і, ДМ кнізе, мн. -і, кніг, ж.
1. Друкаванае (даўней таксама рукапіснае) выданне ў выглядзе пераплеценых разам аркушаў з якім-н. тэкстам і ілюстрацыямі.
К. вершаў.
К. апавяданняў.
2. Сшытыя разам чыстыя або разлінееныя лісты паперы для якіх-н. запісаў.
К. запісаў актаў грамадзянскага стану.
К. водгукаў.
3. Адна з некалькіх вялікіх частак літаратурнага твора.
Раман у трох кнігах.
|| памянш.-ласк. кні́жачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 і 2 знач.), кні́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (да 1 і 2 знач.) і кні́жыца, -ы, мн. -ы, -жыц, ж. (да 1 і 2 знач.; разм.).
|| прым. кні́жны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
К. кіёск.
Кніжная выстава.
Кніжная вокладка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Кашча́вы ’схуднелы, высахлы, з выступаючымі касцямі’ (ТСБМ), ’худы, кастлявы’ (Сл. паўн.-зах., 2). Рус. дыял. коща́вий ’тс’, ст.-рус. кощавий, укр. коща́вий, ст.-славац. koštavý, славац. (дыял.) košťavý ’тс’, балг. (дыял.) ќошчаф ’упарты’, серб.-харв. ко̏штав ’кастлявы, худы’. Прыметнік, утвораны суфіксам *‑javъ ад слова *kostь ’косць’. Звяртае ўвагу тое, што лексема ў слав. арэале мае прыкметы дыял. характар. Калі на ўсх.-слав. тэрыторыі слова *koščav(jь) вядома ва ўсіх трох усх.-слав. мовах, то ў зах. славян яго ведае толькі славац. мова, а ў паўдн. — толькі балг. і серб.-харв. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 11, 186. Параўн. кашчу́нства, кашчэ́й.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разва́лы ’рама з трох жэрдак, якая кладзецца на сані для большай умяшчальнасці’ (ТСБМ), ’нізкія і шырокія сані з такой рамай’ (ТСБМ; глыб., Сл. ПЗБ; Сцяшк. Сл.), разва́лкі ’сані з разваламі’ (ТСБМ; воран., Сл. ПЗБ), разва́ліны, разва́ліны ’развалы’ (нясвіж., лях., воран., шчуч., Сл. ПЗБ), ’сані’ (Др.-Падб.), разва́ліны ’выязныя сані’, ’драбіны ў выязных санях’ (ганц., шчуч., Сл. ПЗБ), ’воз для перавозкі збожжа’ (гарад., Сл. ПЗБ), ’від саней’ (Маш.), ’частка саней’ (лях., Янк. 1), рус. ро́звальни ’шырокія сані’, дыял. развала́, разва́лки ’нізкія і шырокія сані’, разва́лка ’падоўжныя брусы саней, градак’. Тлумачыцца як “развалістыя сані” ад раз- і валіць (гл.) (Фасмер, 3, 495).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ісла́м
(ар. islam = адданне сябе волі алаха)
адна з трох (побач з хрысціянствам і будызмам) сусветных рэлігій, якая ўзнікла ў VII ст. у Аравіі і пашырылася ў краінах Сярэдняга і Блізкага Усходу, Паўночнай Афрыкі, Паўднёва-Усходняй і Сярэдняй Азіі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
трыумвіра́т
(лац. triumviratus, ад tres, trium = тры + vir = муж)
1) саюз трох палітычных дзеячаў у Старажытным Рыме перыяду заняпаду рэспублікі (I ст. да н. э.), які імкнуўся захапіць вярхоўную ўладу;
2) перан. тры асобы, якія аб’ядналіся для сумеснай дзейнасці.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)