Verbum

анлайнавы слоўнік

Д’АЛАМБЕ́РА ПРЫ́НЦЫП,

адзін з асноўных прынцыпаў дынамікі, паводле якога пры далучэнні сіл інерцыі да зададзеных (актыўных) сіл і рэакцый накладзеных сувязей атрымліваецца ўраўнаважаная сістэма сіл. Устаноўлены Ж.Д’аламберам. З Д.п. вынікае, што для кожнага пункта сістэмы ${\vec{F}}_{i} + {\vec{N}}_{i} + {\vec{J}}_{i} = 0$ , дзе ${\vec{F}}_{i}$ — актыўная сіла, што ўздзейнічае на дадзены пункт, ${\vec{N}}_{i}$ — рэакцыя накладзенай сувязі (гл. Сувязі механічныя), ${\vec{J}}_{i}$ — сіла інерцыі. Д.п. дазваляе выкарыстаць метады статыкі для рашэння задач дынамікі, напр., для вызначэння рэакцыі сувязей, калі вядомы закон руху.

т. 6, с. 15

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Моча ’сіла, моц’ (паўд.-усх., КЭС), рус. тул., калуж. моча ’тс’, якая са ст.-рус. мочь, ст.-слав. мощь < прасл. moktь < mogtь < mogti, mogǫ ’магчы’ (параўн. укр. міч, польск., чэш., славац. moc, в.-луж. móc, славен. mǫ̑c, серб.-харв. моћ, макед. моќ, балг. мощ), роднаснае да гоц. mahts, ст.-в.-ням., с.-в.-ням. maht ’сіла, моц’ (Бернекер, 2, 70; Траўтман, 164; Фасмер, 2, 667).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нячы́сцік, ‑а, м.

Разм. У забабонах — нячыстая сіла, чорт. [Антося] верыла ў павер’е, што ў тапельніка нячысцік забірае душу яшчэ перад смерцю... Барашка. // Ужываецца як лаянка. [Маці:] — Дачытаўся, нячысцік, што зусім здурнеў!.. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БЛІК

(ням. Blick),

самая светлая, часам бліскучая пляма на паверхні прадмета. Сіла бліку ў натуры вызначаецца якасцямі самога прадмета і характарам яго асвятлення, у маст. творы — агульнай танальнасцю жывапісу, святлоценявой пабудовай твора.

т. 3, с. 192

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

HP, h.p. [ˌeɪtʃ ˈpi:]

1. (скар. ад horsepower) phys. ко́нская сі́ла

2. BrE (скар. ад hire purchase) паку́пка або́ про́даж у растэрміно́ўку/крэды́т

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

validity [vəˈlɪdəti] n. (of)

1. слу́шнасць, абгрунтава́насць;

the validity of the argument слу́шнасць аргуме́нта

2. law сапра́ўднасць; зако́ннасць, юрыды́чная сі́ла; тэ́рмін дзе́йнасці

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

vigour [ˈvɪgə] n. сі́ла; эне́ргія; моц;

full of vigour жва́вы, энергі́чны;

The law is still in vigour. Закон яшчэ не страціў сілу.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

многатана́льны, ‑ая, ‑ае.

У якім многа тонаў (гл. тон у 1 знач.). Якая ж сіла ў шуме баравым! Ці не народная быль векавая гаворыць аб сабе ў гэтым шуме — быль многатанальная. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трэ́нне, ‑я, н.

1. Рух прадмета па паверхні другога прадмета. Трэнне аднаго кавалка сухога дрэва аб другі.

2. Сіла, якая перашкаджае руху аднаго цела па паверхні другога. Каэфіцыент трэння, Трэнне ў машынах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэнтраімклі́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Накіраваны ў час руху ад перыферыі да цэнтра; проціл. цэнтрабежны. Цэнтраімклівая сіла.

2. Такі, які праводзіць узбуджэнне ад перыферыі да цэнтральнай нервовай сістэмы (пра нервы). Цэнтраімклівыя нервовыя валокны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)