Разм. Сухая гарачая пагода. Кажа [дзед], што роўна пяцьдзесят год таму назад у Францыі была нечуваная сухмень — усе сенажаці, палеткі павыгаралі.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́гам, прысл.
У тэмпе хады, не бягом. // Самым павольным алюрам. [Конь] павярнуў назад і пайшоў шагам.Якімовіч.
•••
Шагам марш!гл. марш 2 (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АПШЭРО́НСКАЕ МО́РА,
саленаватаводны басейн, які існаваў на пачатку антрапагенавага перыяду (у апшэронскі век) на месцы Каспійскага м. і прылеглых нізін. Займала меншую плошчу, чым папярэдняе Акчагыльскае мора. Намнажаліся пяскі, гліны, мергелі, вапнякі. Адносяць да эаплейстацэну (каля 1,65—0,8 млн.г.назад).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕЙДЭЛЬБЕ́РГСКІ ЧАЛАВЕ́К,
самы старажытны выкапнёвы чалавек у Еўропе, які жыў 500—800 тыс.г.назад. Сківіца гейдэльбергскага чалавека з поўным наборам зубоў знойдзена ў 1908 у пясчаным кар’еры каля в. Маўэр непадалёку ад г. Гайдэльберг (Германія), адносіцца да тыпу Homo erectus.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
restitution
[,restɪˈtu:ʃən]
n.
1) вярта́ньне наза́д забра́нага
2) пакрыцьцё стра́таў, кампэнса́цыя f. (за стра́ты, пашко́джаньне ці скале́чаньне)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
retrospect
[,retrəˈspekt]1.
n.
рэтраспэкты́ва f.
in retrospect — азіра́ючыся наза́д, разгляда́ючы міну́лае
2.
v.i.
ду́маць (пра міну́лае)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Наба́кі́р ’набак’ (Нас., Байк. і Некр., Др., Гарэц., БРС), набаке́р ’тс’ (Янк. 1), наба́кер і наба́кір (ТС). Разам з укр.наба́ки́р запазычана з польск.na bakier ’тс’ (звычайна пра галаўны ўбор), якое разам з рус.набекре́ньБрукнер (12) выводзіць з каманды плытнікаў, што паходзіць з ням.back kehren ’назад, налева варочаць’; паводле Бяднарчука (JP, 1984, 44, 1–2, 31), плытніцкае вілейск.na baker ’налева; назад’ ад н.-ням.bakbort ’левы борт, ззаду (адносна стырна)’. Варыянты набаге́р (Сцяшк. Сл.) і нама́гір (ТС) можна разглядаць як другасныя, узнікшыя ў выніку азванчэння к у інтэрвакальным становішчы і, магчыма, збліжэння з маг̌е́рка (гл.). Іншы выпадак збліжэння ў спалучэнні на башкір: staŭ nasić czapku na baszkir (Пятк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рады́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Работнік, які абслугоўвае прыёмна-перадавальную радыёстанцыю. З гадзіну таму назад радыст прыняў шыфроўку з штаба злучэння партызанскіх атрадаў Палесся.Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэтраспекты́ўны, ‑ая, ‑ае.
Звернуты назад, да мінулага. Сучасная паэзія накіроўвала .. [Бярозкіна] рэтраспектыўны погляд не далей 30‑х, у крайнім выпадку не далей 20‑х гадоў.Каваленка.
[Ад лац. retro — назад і spectare — глядзець.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сямідзесяціпяціго́ддзе, ‑я, н.
1. Прамежак часу, тэрмін у семдзесят пяць гадоў.
2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося семдзесят пяць гадоў назад. Сямідзесяціпяцігоддзе завода.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)