БА́ЗІС,

база (ад грэч. basis аснова), 1) у матэматыцы — найменшае падмноства некаторага мноства, з якога пэўнымі аперацыямі можна атрымаць любы элемент гэтага мноства. Напрыклад, 1 аперацыямі складання і множання можна атрымаць любы натуральны лік. У вектарнай прасторы такі набор вектараў, што адвольны вектар адназначна выяўляецца ў выглядзе лінейнай камбінацыі вектараў гэтага набору. Колькасць элементаў базісу наз. размернасцю прасторы. Гл. таксама Артаганальная сістэма, Артаганальнае пераўтварэнне.

2) У фізіцы базіс крышталічнай структуры — поўная сукупнасць каардынатаў цэнтраў атамаў у сіметрычна незалежнай вобласці крышт. структуры. Эксперыментальнае вызначэнне праводзіцца метадамі рэнтгенаўскага структурнага аналізу, электронаграфіі, нейтронаграфіі.

т. 2, с. 220

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АБСАЛЮ́ТНА ЦВЁРДАЕ ЦЕ́ЛА,

ідэалізаваны аб’ект (цела), адлегласць паміж любымі двума пунктамі якога ўвесь час застаецца пастаяннай; адно з асн. паняццяў механікі. Абсалютна цвёрдым целам можна лічыць сістэму матэрыяльных пунктаў, жорстка звязаных паміж сабой, або кожнае рэальнае цела, памеры і форма якога ў працэсе руху і ўзаемадзеяння з інш. целамі не мяняюцца, г. зн., што дэфармацыя адсутнічае або настолькі малая, што яе можна не ўлічваць. Мадэль абсалютна цвёрдага цела выкарыстоўваецца для тлумачэння ўласцівасцяў эўклідавай прасторы, вызначэння сістэмы адліку і апісання мех. руху рэальных аб’ектаў без уліку дэфармацыі.

т. 1, с. 42

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

changeable

[ˈtʃeɪndʒəbəl]

adj.

1) пераме́нлівы, зьме́нны (які́ мо́жна зьмяні́ць), няста́лы, няўсто́йлівы

2) зьме́нлівы

changeable hue — зьме́нлівае адце́ньне

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

даўкамплектава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

Дадаткова ўкамплектаваць. Полк можна даўкамплектаваць лётчыкамі з другіх палкоў дывізіі. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аднашлю́бнасць, ‑і, ж.

Форма шлюбу, пры якой можна быць у шлюбе адначасова толькі з адной асобай; манагамія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбадзёрыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

Стаць, зрабіцца бадзёрым; падбадзёрыцца. — Соль? Гэна можна! — яшчэ болей узбадзёрыўся Карпечак. Аношкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

überstzbar

a які́ мо́жна перакла́сці, які́ паддае́цца перакла́ду (з адной мовы на другую)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

дапіса́ць, -пішу́, -пі́шаш, -пі́ша; -пішы́; -пі́саны; зак., што.

1. Скончыць пісаць што-н.; напісаць да якога-н. месца.

Д. пісьмо.

Д. пейзаж.

2. Дадаць да напісанага; прыпісаць.

Д. некалькі радкоў.

У ведамасці ўсё можна д.

|| незак. дапі́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. дапі́ска, -і, ДМ дапі́сцы, ж. і дапі́сванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыту́лак, -лку, м.

1. Месца, дзе можна ўратавацца ад каго-, чаго-н., адпачыць, прабыць патрэбны час.

Шукаць прытулку.

Права прытулку (права асобы, якая праследуецца дзяржавай, на абарону з боку іншай дзяржавы; спец.).

2. Дабрачынная ўстанова для выхавання сірот і беспрытульных дзяцей.

Дзіцячы п.

|| прым. прыту́лкавы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

suggestible [səˈdʒestəbl] adj. той, што паддае́цца ўнушэ́нню;

When I was young I was quite suggestible. Калі я быў маладым, мяне можна было лёгка схіліць да чужой думкі.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)