заслані́цца сов., в разн. знач. заслони́ться; (стать невидимым — ещё) закры́ться;

з. руко́й ад со́нца — заслони́ться (закры́ться) руко́й от со́лнца;

ме́сяц ~ні́ўся во́блакам — луна́ закры́лась о́блаком;

з. ад — уда́ру заслони́ться от уда́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

молодо́й

1. прил., в разн. знач. малады́;

молодо́й ме́сяц маладзі́к;

2. сущ. малады́, -до́га м.;

◊

мо́лодо-зе́лено в знач. сказ. мо́лада-зе́лена;

из молоды́х да ра́нних з малады́х ды (але́) ра́нні.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

inside​4 [ˌɪnˈsaɪd] prep.

1. (у прасторавым знач.) у; уну́тры (чаго-н.);

He is inside the house. Ён у хаце.

2. (у часавым знач.) ране́й чым;

The job is unlikely to be finished inside (of) a month. Праца наўрад ці будзе скончана раней чым праз месяц.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Non uno luna nitet vultu (Horatius)

Не адным бокам свеціць месяц.

Не одной стороной светит луна.

бел. І чорная хмара белым воблакам абернецца. Атрута бывае салодкай. Адны вочы і плачуць і смяюцца.

рус. Беда, что текучая вода: набежит да и схлынет. Не всё ненастье, проглянет и ясное солнышко. Взойдёт солнце и перед нашими воротами. Время придёт, и час пробьёт. И крута гора, да забывчива; и лиха беда, да избывчива. Будет и на нашей улице праздник. Заглянет солнце и в наше оконце. После дождичка даст Бог солнышко. После дож дичка будет солнышко.

фр. Après la pluie le beau temps (После дождика приходит хорошая погода).

англ. After rain comes fair weather (После дождя приходит ясная погода). Never say die (Никогда не говори о смерти). The longest day must have an end (И самый длинный день должен закончиться).

нем. Nach Regenwetter kommt schön Wetter (После дождливой погоды наступает прекрасная погода).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

паро́ю нареч.

1. (иногда) поро́й, поро́ю;

п. з-за хмар выгля́дваў ме́сяц — поро́й (поро́ю) из-за туч выгля́дывала луна́;

2. в подходя́щее вре́мя; во́время;

п. пасе́яць лён — в подходя́щее вре́мя посе́ять лён

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ме́сячнік 1 ’прыгонны селянін, які атрымліваў штомесячную натураплату ад памешчыка’ (ТСБМ). Да ме́сячны < ме́сяц 1 (гл.). Параўн. ме́сячна ’штомесячна’ (Ян.).

Ме́сячнік 2 ’месячны адрэзак часу, прызначаны для правядзення якога-небудзь грамадскага мерапрыемства’ (ТСБМ). З рус. месячник ’тс’.

Ме́сячнік 3 ’лунацік’ (іўеў., Сл. ПЗБ). З ме́сячны, параўн. ст.-рус. мѣсячный ’тс’ (пач. XIV ст.). Не выключана і пасрэдніцтва польскай мовы. Параўн. польск. miesięcznik, miesięczny ’тс’. Устарэлай формай у суч. чэш. мове лічыцца měsičník ’тс’. Параўн. і серб.-харв. mjesečanin, mjesečnjak.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВЕ́РАСЕНЬ

(назва ад расліны верас, якая цвіце ў гэтым месяцы),

бел. назва 9-га месяца каляндарнага года (30 дзён), пачатак восені на Беларусі. У Стараж. Рыме, у Расіі да канца 15 ст. — 7-ы месяц, у Расіі ў 16—17 ст. — 1-ы месяц года (гл. Каляндар). 22 або 23 верасня Сонца праходзіць праз пункт асенняга раўнадзенства. 15 верасня працягласць дня ў Мінску 12 гадз 45 мін, сярэдняя выш. Сонца над гарызонтам 39,2°. Сярэднямесячная сума сонечнай радыяцыі за месяц 312 МДж/м², радыяц. баланс дадатны (135 МДж/м²). Сярэдняя т-ра паветра 10,5—13,5 °C, у канцы верасня на ПнУ бываюць першыя замаразкі ў паветры (на глебе на 1—2 тыдні раней). Прыкладна 3 разы за 10 гадоў замаразкі ў верасні адзначаюцца на ўсёй тэр. Беларусі. Адносная вільготнасць паветра 78—84%, ападкаў 40—65 мм, у асобныя гады больш за 100 мм (180 мм, Жыткавічы, 1906, Слонім, 1952) або менш за 10 мм (2 мм, Брэст, 1902). У сярэднім з ападкамі бывае 12—15 дзён. У верасні капаюць бульбу, заканчваюць уборку збожжавых, аруць поле на зябліва, сцелюць лён, збіраюць садавіну і агародніну. З сярэдзіны верасня звычайна пачынаецца лістапад, у большасці раслін выспяваюць насенне і плады, ападаюць арэхі ляшчыны, жалуды дуба, арэшкі ліпы, насенне елкі звычайнай, крылатыя плодзікі клёна, граба і інш. У лясах і парках выспявае рабіна, каліна, абляпіха, на балотах — журавіны. Амаль кожны год назіраецца вяртанне цяпла — бабіна лета. Адлятаюць у вырай пералётныя птушкі, аселыя птушкі перабіраюцца бліжэй да жылля. Заканчваецца гон у капытных жывёл, ліняюць пушныя звяры, збіраюцца ў глыбокіх месцах рыбы. Зрэдку можа ўтварыцца няўстойлівае снегавое покрыва.

т. 4, с. 96

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

niecały

niecał|y

няцэлы, няпоўны;

~y miesiąc — няпоўны месяц; каля (блізка) месяца;

kosztuje ~e trzy złote — каштуе каля трох злотых

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

niespełna

1. амаль;

za niespełna miesiąc — амаль праз месяц;

2. не зусім; не цалкам;

niespełna rozumu — не пры сваім розуме

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

albowiem

таму што; бо;

noc była ciemna, albowiem księżyc zaszedł za chmury — ноч была цёмная, бо месяц схаваўся за хмары

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)