ВАЛЬДЫ́ВІЯ
(Valdivia),
горад на Пд Чылі. Засн. ў 1552. 150 тыс. ж. (1990). Порт на р. Вальдывія, за 20 км ад яе ўпадзення ў Ціхі ак., марскі аванпорт — Караль (вываз лесу, збожжа). Чыг. станцыя. Цэнтр с.-г. і лесапрамысл. раёна. Суднарамонт. Цэлюлозна-папяровая і харч. прам-сць. Ун-т. У 1960 горад моцна разбураны землетрасеннем.
т. 3, с. 491
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сяро́д, прыназ. з Р.
1. У прамежку паміж краямі якой-н. прасторы, пераважна пасярод яе.
Палянка с. лесу.
2. У акружэнні каго-, чаго-н. (якіх-н. аднародных прадметаў, з’яў, асоб); паміж кім-, чым-н.
Карабель с. ільдоў.
3. Між канцом і пачаткам якога-н. часавага перыяду, у сярэдзіне.
Прачнуцца с. ночы.
4. У асяроддзі каго-н., у складзе якога-н. мноства.
Агітацыйная работа с. выбаршчыкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
улаві́ць, улаўлю́, уло́віш, уло́віць; уло́ўлены; зак.
1. каго-што. Схапіць, злавіць каго-, што-н. (разм.).
У. каня.
2. што. Выявіць і прыняць, зарэгістраваць прыборамі.
У. радыёхвалю.
3. перан., што. Успрыняць (органамі пачуццяў), заўважыць.
У. шолах лесу.
У. насмешку ў словах.
У. сэнс выказвання.
4. што. Тое, што і улучыць (у 1 знач.).
У. зручны момант.
|| незак. уло́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. уло́ўліванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пакра́паць, ‑ае; зак.
Крапаць, падаць дробнымі кроплямі некаторы час (пра дождж). Крыху пакрапаў дождж, потым аціх і ўсчаўся зноў — дробны і рэдкі, бы сыпануў хто з-за лесу вадзяныя кроплі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асна́ч, ‑а, м.
Уст. Працаўнік на сплаве лесу; плытагон. Дзьме вецер у твар аснача маладога... Удалеч імкнецца Дзвіна. Зарыцкі. Каля кроснаў — ткачы, На плытах — асначы, На палях за плугамі — аратыя. Дзяргай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бераза́к, ‑у, м.
Абл. Бярэзнік. [Анюта з Васілём] пабудавалі сабе ўжо новую хату і жывуць у самым канцы засценка, у беразаку. Васілевіч. На самым краі лесу фары намацалі воз скіданага абы-як беразаку. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бяскра́йні, ‑яя, ‑яе.
Якога нельга акінуць вокам; неабсяжны. На блакітным небе не відаць ніводнай хмаркі, і ад гэтага неба здавалася неабсяжным, бяскрайнім. Краўчанка. Збоку, за гарой, засінелі разлогі бяскрайняга лесу. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маку́ша, ‑ы, ж.
Тое, што і макушка (у 1 знач.). Праме[н]і, стрэлы залатыя, Макушы лесу прабіваюць І бляскам-ззяннем высцілаюць Нябёсаў багны патайныя. Колас. — Узгорак стромы, — сказаў Камар. — Макуша — голая. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
казю́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.
Абл. Казяўка, кузурка. Да звычайнага, векавога жыцця лесу — жыцця раслін, птушак, розных мошак і казюлек — цяпер.. дадалося новае жыццё лясных людзей. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грабяне́ц, ‑нца, м.
Разм. Тое, што і грэбень. З грабянцом у кароткай прычосцы, у лёгкай стракатай сукенцы, румяная — Валька смяецца цяпер, як дзяўчынка. Брыль. З ганка быў відаць грабянец лесу. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)