па́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць;
1.
2.
3. Апякаць, прыпякаць (пра што‑н. вельмі нагрэтае).
4.
5.
6.
7.
8.
9. Вылучаць пару пад уздзеяннем цяпла.
•••
пары́ць, ‑ры́ю, ‑ры́еш, ‑ры́е;
1. Зрыць усё, многае (пра жывёл).
2. і
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ску́ра, ‑ы
1. Верхняе покрыва цела чалавека і жывёлы.
2. Вырабленая шкура жывёлы.
3.
4.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бале́ць I
1. боле́ть;
2.
3.
◊ душа́ (сэ́рца) балі́ць — душа́ (се́рдце) боли́т;
ні свярбі́ць ні балі́ць — ни хо́лодно ни жа́рко;
няха́й яго́ галава́ балі́ць — пусть он ду́мает; э́то его́ забо́та;
гавары́ць язы́к не балі́ць —
ад цяпло́сці не баля́ць
бале́ць II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
оди́н
◊
все до одного́ усе́ да аднаго́;
все как оди́н усе́ як адзі́н;
одни́м сло́вом адны́м сло́вам;
оди́н на оди́н адзі́н на адзі́н, сам-на́сам;
оди́н-одинёшенек адзі́н-адзіню́ткі;
оди́н-еди́нственный то́лькі адзі́н;
ни оди́н ні адзі́н, ніво́дзін;
в оди́н прекра́сный день аднаго́ ра́зу, аднаго́ дня, адно́йчы;
оди́н к одному́ адзі́н к аднаму́;
все как оди́н усе́ як адзі́н;
оди́н в по́ле не во́ин адзі́н у по́лі не во́ін;
оди́н коне́ц адзі́н кане́ц;
оди́н чёрт адзі́н чорт;
одни́м ма́хом адны́м ма́хам;
одни́м гла́зом адны́м во́кам;
одна́ ла́вочка адна́ хе́ўра;
на оди́н покро́й на адзі́н капы́л;
под одну́ гребёнку пад адзі́н грабяне́ц;
одну́ мину́ту адну́ хвілі́ну;
одни́ ко́сти адны́
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
упі́цца 1, уп’юся, уп’ешся, уп’ецца; уп’ёмся, уп’яцеся;
1. Прысмактацца да чаго‑н.
2. Уваткнуцца вастрыём, глыбока ўвайсці, улезці ў што‑н.
•••
упі́цца 2, уп’юся, уп’ешся, уп’ецца; уп’ёмся, уп’яцеся;
1. Напіцца дап’яна.
2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шлёпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1.
2.
3.
4.
5.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кале́на, ‑а,
1.
2.
3.
4.
5.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
réißen*
1.
1) рваць, адрыва́ць, зрыва́ць, вырыва́ць, разрыва́ць, раздзіра́ць;
in Fétzen ~ рваць на кава́лкі;
j-n ins Verdérben ~ загубі́ць каго́-н.
2) ту́заць, цягну́ць, то́ргаць, рваць;
éinen Zahn ~ вы́рваць зуб;
es reißt mich [mir] in állen Glíedern у мяне́ баля́ць усе́
j-n hin und her ~ назаля́ць, дакуча́ць каму́-н., пастая́нна турбава́ць [ту́заць] каго́-н.
3): etw. an sich (A) ~ прысво́іць (сабе́) што-н.;
die Macht an sich ~ захапі́ць ула́ду
2.
2) рва́цца, разрыва́цца;
der Stoff reißt матэ́рыя рве́цца;
mir riss die Gedúld маё цярпе́нне ло́пнула
3. ~, sich
(um A) бі́цца, змага́цца;
sich um die Wáren ~ раскупля́ць тава́ры нарасхва́т
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
скла́сці, складу, складзеш, складзе; складзём, складзяце;
1. Пакласці разам, у адно месца (многія прадметы); пакласці разам, у пэўным парадку, надаўшы якую‑н. форму.
2. Прыбавіць адзін лік да другога, зрабіць складанне.
3. Сабраць, злажыць з якіх‑н. частак.
4. Пабудаваць шляхам кладкі.
5. Стварыць што‑н., падбіраючы, аб’ядноўваючы якія‑н. даныя; напісаць які‑н. тэкст, што змяшчае якія‑н. звесткі.
6. Утварыць, сфарміраваць (групу, камісію, калектыў), падабраўшы адпаведныя людзей.
7. Утварыць якую‑н. колькасць чаго‑н. у выніку, у суме.
8. Стварыць шляхам назіранняў або лагічных вывадаў.
9. З’явіцца чым‑н., утварыць што‑н.
10. Згарнуўшы, перагнуўшы (паперу, тканіну і пад.), надаць якую‑н. форму, зменшыць аб’ём.
11.
12.
13. Сабраць па частках што‑н. для якой‑н. мэты.
14.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ска́ба ‘рабро’ (
Скаба́ 1 ‘выгнуты металічны прут для злучэння чаго-небудзь, клямар’, ‘скобля’ (
Скаба́ 2 ‘скапа, тушка Pandion haliaetus L.’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)