перакаві́к Градка, якая арэцца ўпоперак паласы, калі нельга правесці плугам па даўжыні да самага канца загона (Сміл. Шат.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
дыкI злучн so, dann;
калі́ так, дык я зго́дзен wenn es so ist, (dann) bin ich éinverstanden
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
падкало́ць¹, -калю́, -ко́леш, -ко́ле; -калі́; -ко́латы; зак.
1. што. Закалоўшы ці прыкалоўшы, прымацаваць.
П. дакументы.
2. перан., каго (што). Сказаць што-н. з’едлівае, непрыемнае (разм.).
П. суседа.
|| незак. падко́лваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падко́лка, -і, ДМ -лцы, ж. і падко́лванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абма́цаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
1. Памацаць з усіх бакоў з мэтай агляду; уважліва агледзець.
Доктар абмацаў хворага.
2. перан. Знайсці, намацаць, выявіць, шукаючы; высачыць, выведаць.
А. яблыкі ў торбе.
Бяда, калі абмацаюць бандыты.
|| незак. абма́цваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лёда... (а таксама леда...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая пішацца, калі націск у другой частцы падае не на першы склад і ўжыв. са знач.:
1) які мае адносіны да лёду, напр.: лёдагенератар, лёдазасцярога, лёдазабеспячэнне, лёдаўтварэнне;
2) які ўтрымлівае лёд, напр., лёдагрунтавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пракало́ць, -калю́, -ко́леш, -ко́ле; -калі; -ко́латы; зак., каго-што.
Колючы (гл. калоць¹), зрабіць у чым-н. скразную адтуліну, праткнуць.
П. паперу шылам.
П. шыну.
|| незак. прако́лваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прако́лванне, -я, н. і прако́л, -у, м.
|| прым. прако́лачны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
б част. бы, б;
пайшла́ б — пошла́ бы (б);
не спазні́цца б — не опозда́ть бы;
калі́ б — е́сли бы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
in the event of
у выпа́дку чаго́, калі́ б што было́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
які́, -а́я, -о́е; займ.
1. пыт. і адносны. Абазначае пытанне пра якасць, уласцівасць, прымету чаго-н.
Якое сёння надвор’е? Не ведаю, якое сёння чысло.
2. у клічных сказах. Абазначае ацэнку якасці каго-, чаго-н., выражае захапленне, здзіўленне, абурэнне і пад.
Які сад!
Якая бяда!
Які нягоднік!
3. Пры рытарычным пытанні ці ў рэпліцы ў адказ абазначае адмаўленне: ніякі, зусім не.
Які з яго паляўнічы? Ай, які там заработак.
Мала атрымалі.
4. неазнач. Тое, што і які-небудзь (у 1 знач.; разм.).
Праз якую гадзіну пад’едзе і бацька.
◊
Калі што якое (разм.) — калі здарыцца што-н. нечаканае, узнікнуць якія-н. цяжкасці, непрыемнасці.
Які б ні быў (разм.) — які хочаш, любы; такі, які ёсць, калі іншага няма, іменна такі.
Які-ніякі (разм.) — хоць які-н., няхай нязначны, не надта добры.
Якое-ніякое жыллё, а сваё.
Які яшчэ? (разм.) — ужыв. ў знач. «які» для ўзмацнення пытання.
Акучнік забраў Сяргей. — Які яшчэ Сяргей?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
kiedyż
1. калі ж;
kiedyż to było — калі ж гэта было;
2. бо ж; ж;
kiedyż to niemożliwe — гэта ж немагчыма
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)