сакаўны́, ‑ая, ‑ое.
Тое, што і сакавіты. Нашто ты ўрадзіла, маліна, Салодкая, сакаўная!.. Барадулін. Набраў жменю сакаўных ягадзін і ўкінуў у рот — дзівосна! — іх лясная, нейкая трохі сцюдзёная кіслінка злёгку затуманіла зрок, што аж галавой закруціў. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
rap2 [ræp] v.
1. злёгку ўдара́ць; сту́каць, пасту́кваць;
rap on the door пасту́каць у дзве́ры
2. (out) рэ́зка гавары́ць; выкры́кваць;
Captain Blake rapped out an order. Капітан Блэйк выкрыкнуў загад.
3. mus. выко́нваць рэп
♦
rap smb. on/over the knuckles крытыкава́ць каго́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
паці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак.
1. што. Злёгку сціснуць.
П. руку каму-н. (у знак прывітання). П. плячамі (у знак неразумення, здзіўлення крыху прыпадняць плечы).
2. што і на што. Налегчы цяжарам; націснуць.
П. кнопку званка.
П. на дзверы плячом.
3. Увабрацца ў сілу, памацнець.
К вечару паціснуў мароз.
|| незак. паціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 3 знач.).
|| наз. по́ціск, -у, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыпячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; -пёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак.
1. што. Патрымаўшы доўга на агні, жары, падпаліць; злёгку спячы, апячы.
П. пірагі.
П. руку прасам.
2. (1 і 2 ас. неўжыв). Моцна прыгрэць (пра сонца).
Кпоўдню прыпякло (безас.).
3. перан., безас., каму. Прыйсціся цяжка, крута.
Яму тут добра прыпякло.
4. што. Змазаць чым-н. пякучым.
П. парэз ёдам.
|| незак. прыпяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прыпяка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыпадня́цца, ‑паднімуся, ‑паднімешся, ‑паднімецца і ‑падымуся, ‑падымешся, ‑паднімецца; зак.
Трохі, злёгку падняцца. [Тэлефаніст] зачапіўся палою за сухі корань быльніку і, каб адчапіцца, чуць-чуць прыпадняўся. Чорны. Інстынктыўна засланіў кулакамі пабітае месца на твары, і локці мае механічна прыпадняліся. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ружава́ты, ‑ая, ‑ае.
Трохі ружовы, не зусім ружовы. І сніцца мне мой родны край, Мая далёкая радзіма, Кляновы ліст, дубовы гай І ружаваты небакрай, Засланы злёгку белым дымам. Глебка. На талерках дыміцца лёгкай парай вараная ружаватая трусяціна. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
царадво́рац, ‑рца, м.
Уст. Саноўнік, які займаў пасаду пры царскім двары; прыдворны. [Валуеў] падымаўся па сходах той асаблівай, выхаванай хадою царадворца і саноўніка, злёгку спружынячы на кожным кроку. Караткевіч. Вершы, дзе паказаны здзекі над народам, не падабаліся царадворцам. Семашкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГЛЕЯСПО́РЫЙ
(Gloeosporium),
род недасканалых грыбоў сям. меланконіевых. Вядома каля 70 відаў. Пашыраны ў Еўропе, Паўн. Амерыцы, Індыі. На Беларусі глеяспорый парэчкавы (G. ribis) паразітуе на лісці парэчак, глеяспорый пладовы (G. fructigenum) — на семечкавых і костачкавых пладовых культурах, глеяспорый канюшынавы (G. trifoliorum) — на канюшыне.
Канідыяносцы кароткія, цыліндрычныя, палачкападобныя, аднаклетачныя, часта ад канічных да іголкападобных, сабраныя разам на плоскім або злёгку пукатым, светла- ці цёмна-бурым ложы (спляценне грыбных гіфаў). Канідыі бясколерныя, аднаклетачныя, выходзяць на паверхню склееныя сліззю. У цыкле развіцця адзначаны сумчатыя стадыі.
т. 5, с. 294
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
«ДА ВІ́ЛЬНІ Е́ДУЦЬ»,
бел. нар. гульня. Гуляюць 3—8 хлопчыкаў. На пляцоўцы чэрцяць круг дыяметрам 4—7 м, у цэнтры ставяць «Вільню» (завостраная палка). Першы гулец злёгку ўтыкае ў зямлю на рысцы круга калок (даўж. 15—20 см) і б’е па ім шляжкай (палка-бразготка). На колькі калок увойдзе ў зямлю, на столькі гулец перамяшчае яго да «Вільні». Калі ж прамахнецца, шляжка перадаецца іншаму. Гульня працягваецца, пакуль усе калкі не стануць ушчыльную да «Вільні». Прайграе той, хто прыехаў у «Вільню» апошнім.
Я.Р.Вількін.
т. 5, с. 556
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
шавялі́ць, ‑вялю, ‑веліш, ‑валіць; незак.
1. каго-што. Злёгку прыводзіць у рух, кратаць што‑н. Вецер шавяліў пажоўклае лісце на дубах, і яно ледзь чутна шалясцела. Чарнышэвіч. Па-над полем плавае лёгкі цёплы вецер і шавеліць на галаве ў дзеда густыя пасярэбраныя валасы. Галавач. // перан. Прымушаць да дзейнасці, працы, выводзіць са стану вяласці, абыякавасці да акаляючага; узбуджаць.
2. чым. Злёгку рухаць чым‑н. Зося лёгка разбірала знаёмы почырк і ледзь шавяліла губамі. Крапіва. Счапіўшы ў рукавах рукі, Фішар дрыжаў, шавяліў плячыма, тупацеў нагамі. Быкаў.
•••
Шавяліць мазгамі (галавою) — тое, што і варушыць мазгамі (галавою) (гл. варушыць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)