Verbum

ка́шляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

Мець прыступ кашлю; хварэць на кашаль. За перагародкай, дзе жанчыны, нехта кашляе, бухае, як у бочку. Застуджаныя грудзі. Пташнікаў. Саўка Чужахвал заўсёды кашляў, а гэта і зусім закашляўся на дварэ. Чорны.

код, ‑а, М ‑дзе, м.

Сістэма ўмоўных знакаў, сігналаў, якая выкарыстоўваецца для запісу або шыфраванай перадачы сакрэтных звестак. Тэлеграфны код. Сігнальны код. □ [Радыстка] заявіла, што надпісы зроблены асобым кодам і каб іх прачытаць, трэба мець «ключ». Карпюк.

[Фр. code.]

раздаро́жжа, ‑а, н.

Месца, дзе сходзяцца і разыходзяцца дарогі, ростань. — Там, на раздарожжы, я злезу — пайду напрамкі, бо там ужо недалёка. Лупсякоў.

•••

На раздарожжы — у стане сумнення, роздуму, хістання, у нерашучасці (быць, стаяць, знаходзіцца і пад.).

распло́д, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. расплоджваць — распладзіць (у 1 знач.) і расплоджвацца — распладзіцца (у 4 знач.).

2. зб. Адкладзеныя пчалінай маткай яечкі і лічынкі, а таксама кукалкі, што выраслі з гэтых яечак.

рассе́дзецца, ‑седжуся, ‑седзішся, ‑садзіцца і рассядзе́цца, ‑сяджуся, ‑сядзішся, ‑сядзіцца; ‑сядзімся, ‑седзіцеся; зак.

Разм. Прасядзець доўгі час дзе‑н. [Верхаводка:] На маёй рабоце залішне не расседзішся. Ты ведаеш, што значыць быць памочнікам дырэктара па адміністрацыйна-гаспадарчай частцы? Губарэвіч.

самаадво́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Матываванае адхіленне сваёй кандыдатуры ад вылучэння на якую‑н. выбарную пасаду. Калі на сходзе назвалі яго [Барашкіна] прозвішча для ўнясення ў спісы для тайнага галасавання, ён спачатку разгубіўся, паспрабаваў даць самаадвод. Савіцкі.

санцапёк, ‑у, м.

Месца, дзе моцна прыпякае сонца. На санцапёку даспяваюць вішні І на шчацэ густога соку след. Грахоўскі. Заўважыла [Лёля] на грудочку за дарогай, на самым санцапёку, кусты рамонку, якія ўжо расцвілі, і вельмі здзівілася. Алешка.

серада́, ‑ы́, ДМ ‑дзе́; мн. се́рады (з ліч. 2, 3, 4 серады́), се́рад; ж.

Трэці (пасля нядзелі) дзень тыдня. У суботу дырэктар нечакана паведаміў, што канікулы пачнуцца не з серады, а з гэтай нядзелі. Мурашка.

талму́д, ‑а, М ‑дзе, м.

У іудзейскай рэлігіі — звод бытавых, прававых прадпісанняў і правіл, заснаваны на схаластычным тлумачэнні кніг Старога завету. [Самуіл Плаўнік] не раз здзіўляў гаспадара тонкім веданнем талмуда. «Маладосць». // перан. Разм. іран. Пра вялікі рукапіс, кнігу.

[Стараж.-яўр., літаральна — вывучэнне.]

таўку́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Разм. Бойкае месца, дзе прадаюць рэчы з рук. Недалёка ад таўкучкі стаялі сялянскія падводы з саломай і дрывамі, кадушкамі і венікамі, гліняным посудам і кідкамі сена. Гурскі.