калані́ца, ‑ы, ж.

Разм. Калёсная мазь. Пры калёсах корпаецца дзядзька Ігнат. Ссунуў кола і шчодра і клапатліва, нібы масла на хлеб, намазвае на вось каланіцу. Хадановіч. Пахла яшчэ пылам і каланіцай — гэта з-пад калёс. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыферэнцыя́л, ‑а, м.

1. У матэматыцы — адвольнае прырашчэнне незалежнай пераменнай велічыні.

2. У тэхніцы — механізм у аўтамабілях, трактарах і пад., пры дапамозе якога два вядучыя колы на адной восі могуць круціцца з рознай хуткасцю на паваротах.

[Ад лац. differentia — рознасць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыхатамі́я, ‑і, ж.

1. Паслядоўнае дзяленне цэлага на дзве часткі, потым кожнай часткі зноў на дзве і г. д.

2. У батаніцы — тып разгалінавання раслін, пры якім кожная галінка дзеліцца на дзве новыя і г. д.

[Грэч. dicha — на дзве часткі і tomē — сячэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агіта́тар, ‑а, м.

1. Той, хто вядзе агітацыю (у 1 знач.). Палітычны, камсамольскі, прафесійны агітатар.

2. Тое, пры дапамозе чаго вядзецца агітацыя. Газета — не толькі калектыўны прапагандыст і калектыўны агітатар, але таксама і калектыўны арганізатар. Ленін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы, вас, вам, вас, вамі, аб вас; адз. ты; займ. асаб. 2 ас. мн.

Ужываецца пры звароце да некалькіх асоб, а таксама як форма ветлівага звароту да адной асобы.

•••

Быць з кім на вы гл. быць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскалы́хвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да раскалыхацца.

2. Разм. Перавальвацца з боку на бок (пры хадзе). Неўзабаве .. [Шпулькевіч] пачаў заўважаць, што далёка наперадзе раскалыхваюцца ў павольнай хадзе дзве чалавечыя постаці. Чорны.

3. Зал. да раскалыхваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскі́двацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да раскі́дацца.

2. Не цэнячы чаго‑н., дарэмна траціць, не імкнуцца ўтрымаць што‑н. пры сабе; раскідацца. Раскідвацца грашыма. □ Хто яго [Хадкевіча] пусціць куды... такімі работнікамі не могуць раскідвацца. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскла́няцца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Пакланіцца (звычайна пры сустрэчы або расставанні). Вось Максім падышоў да Ніны Шумейкі. Раскланяўся, падаў руку, смешна выварочваючы локаць. Асіпенка. // Адказаць паклонамі на прывітанні, апладысменты публікі. Артыст раскланяўся і пайшоў за кулісы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

руплі́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць руплівага; дбайнасць, клапатлівасць, стараннасць. [Варывончык] спрытна, з гаспадарчай руплівасцю, пачаў падразаць купіны і рассякаць іх на дробныя кавалкі. Кулакоўскі. Пры такім старанні можна і акадэмікам стаць, — жартаваў Заранік, бачачы гэтую руплівасць Паходні. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сабеко́шт, ‑у, М ‑шце, м.

Грашовае выражэнне выдаткаў на выраб прадукцыі, якія складаюцца з затрат на сродкі вытворчасці і заработную плату. У выніку правядзення рацыяналізацыі вытворчасці павышалася заработная плата рабочых пры адначасовыя зніжэнні сабекошту прадукцыі. «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)