пры́клад, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Учынак, паводзіны або з’ява, якая служыць узорам для каго‑н. Прыклад жанчыны натхняе чырвонаармейцаў, і яны, бясстрашныя героі, смела ідуць за камандзірам у чорны халодны прастор. Барашка. На прыкладу дарослых .. [хлопцы] зграбалі сена у валы. Чарнышэвіч. // Той, хто можа быць узорам для іншых у сваіх дзеяннях, учынках. Марына — прыклад гаспадыні. Колас. Людзі казалі, што ў Антося дзеці — прыклад усяму сялу. Васілевіч. — А каму ж ехаць? — пытае .. [Кастусь]. Ехаць трэба актыву, які ва ўсім павінен быць прыкладам. Галавач.

2. Яркі ўзор чаго‑н. Прыклад мужнасці. Прыклад геройства. □ Дзед Міхалка і ўнук Грыша — Прыклад дружбы ў хаце. Колас.

3. Канкрэтная з’ява, факт, які прыводзіцца для тлумачэння чаго‑н., як доказ чаго‑н. Ілюстраваць выступленне прыкладамі. □ Цімка цярпліва паўтараў, тлумачыў, прыводзіў прыклады. Карпаў. Лабановіч бярэ план. — Вось вам, грамадзяне, прыклад таго, як справядліва абышліся з вамі. Колас.

4. Матэматычны выраз, які патрабуе рашэння. Рашаць арыфметычныя прыклады.

•••

Браць (узяць) прыклад гл. браць.

Не ў прыклад каму, чаму — у адрозненне ад каго‑, чаго‑н. Канькоў пазіраў на дзяцей і, шчыра кажучы, дзівіўся: не ў прыклад бацьку, яны былі чыстыя, прычасаныя. Асіпенка.

Падаць прыклад гл. падаць.

Паказаць прыклад гл. паказаць.

Ставіць у прыклад гл. ставіць.

прыкла́д, ‑а і ‑у, М ‑дзе, м.

1. ‑а. Расшыраная частка ружэйнага ложа, якая служыць для ўпору ў плячо пры стральбе. Каця прыціснула да пляча прыклад. Гулкі стрэл ускалыхнуў нагрэтае паветра. Хомчанка. Новыя дубовыя дзверы задрыжэлі пад ударамі нямецкіх прыкладаў, але не падаліся. Васілевіч.

2. ‑у. Дадатковы дапаможны матэрыял (падшэўка, гузікі і пад.) для шыцця адзежы, абутку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

przebywać

przebywa|ć

незак.

1. знаходзіцца; быць;

~ć nad morzem — знаходзіцца на моры;

~ć w szpitalu — ляжаць у шпіталі;

kilka lat ~ł za granicą — некалькі гадоў ён быў за мяжой;

2. пераходзіць; перапраўляцца;

3. пераносіць; перажываць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

brat

м.

1. брат;

brat rodzony — родны брат;

brat stryjeczny (cioteczny) — стрыечны брат;

2. брат; манах;

bracie! — браток!; браточку!;

być z kim za pan brat — быць з кім за панібрата;

brat łata — таварыскі; прыязны; душа-чалавек

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

vocal

[ˈvoʊkəl]

1.

adj.

1) галасавы́

vocal organs — галасавы́я о́рганы

2) вака́льны

vocal music — вака́льная му́зыка

3) які́ ма́е го́лас

Men are vocal beings — Лю́дзі — істо́ты з го́ласам

4) галасьлі́вы, гаваркі́

to be vocal — падава́ць го́лас, быць гаваркі́м

2.

n.

1) гало́сны гук

2) вакал -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

conquer

[ˈkɑ:ŋkər]

1.

v.t.

1) заваёўваць (край)

2) перамага́ць, пераадо́льваць (во́рага, сон, страх)

3) перасі́льваць, перадо́льваць

to conquer a bad habit — перадо́лець благу́ю звы́чку

4) перамо́жна ўзьбіра́цца на го́рныя вяршы́ні, здабыва́ць го́рныя вяршы́ні

2.

v.i.

быць перамо́жцам, рабі́ць заваява́ньні, перамага́ць

to conquer or die — перамагчы́ або́ паме́рці

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

airing

[ˈerɪŋ]

n.

1) праве́трываньне n., вэнтыля́цыя f.

She gave the rug a thorough airing — Яна́ до́бра праве́трыла дыва́н

2) прагуля́нка на сьве́жым паве́тры

3) Figur. пада́ньне да агу́льнага ве́дама, публі́чная дыску́сія

The whole matter is due for an airing — Уся́ спра́ва ма́е быць пада́дзеная да агу́льнага ве́дама

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

arise

[əˈraɪz]

v.i. arose, arisen, arising

1) устава́ць

2) падыма́цца, узно́сіцца

Smoke arises from the chimney — З ко́міна падыма́ецца дым

3) паўстава́ць; узьніка́ць

if the need should arise — калі́ ўзьні́кне патрэ́ба

4) выніка́ць з чаго́, быць вы́нікам чаго́

Accidents arise from carelessness — Вы́падкі ёсьць вы́нікам неасьцяро́жнасьці

5) уваскраса́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

gate

[geɪt]

n.

1) варо́ты pl. only, бра́ма f., ве́сьніцы pl. only.

small gate — ве́сьнічкі, варо́тцы; бра́мка, фо́ртка f.

2) увахо́д -у m. (у пло́це, муры́)

3) заста́ва f., шлягба́ўм -а m.

4) го́рны прахо́д

5) шлюз -а m. (у га́ці, трубе́)

get the gate, Sl. — быць зво́льненым

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

halter

[ˈhɔltər]

1.

n.

1) вяро́ўка f. (для навя́званьня жывёлы), по́вад -у m. (пры абро́ці каня́)

2) вяро́ўка зь пятлёю (на шы́беніцы)

3) сьмерць на шы́беніцы

to stretch a halter — быць паве́шаным

2.

v.t.

1) прывя́зваць вяро́ўкай, по́вадам

2) лаві́ць на арка́н ці ласо́

3) ве́шаць (чалаве́ка)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

возмо́жно

1. нареч. магчы́ма, мажлі́ва; (как можно) як мага́, як мо́жна;

возмо́жно лу́чше, скоре́е як мага́ (мо́жна) лепш, хутчэ́й;

2. в знач. вводн. сл. магчы́ма, мажлі́ва; (может быть) мо́жа, мо́жа быць;

3. безл., в знач. сказ. магчы́ма, мажлі́ва; (можно) мо́жна;

возмо́жно ли с ва́ми согласи́ться? ці мо́жна (мажлі́ва) з ва́мі згадзі́цца?;

вполне́ возмо́жно зусі́м магчы́ма (мажлі́ва);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)