піраге́ны
(ад піра- + -ген)
рэчывы, якія павышаюць тэмпературу цела і выклікаюць гарачку (напр. яды мікробаў, вакцыны і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛЬГІЦЫ́ДЫ
[ад лац. alga марская трава, водарасць + ...цыд(ы)],
хімічныя рэчывы, якія знішчаюць водарасці. Найчасцей як альгіцыды выкарыстоўваюцца злучэнні з актыўным хлорам, хлорная вапна, чацвярцічныя солі амонію, многія солі і комплексы медзі. Прымяняюцца для ачысткі ў тэхн. сістэме, водазабеспячэння, прадухілення цвіцення вады і барацьбы з пашырэннем непажаданай альгафлоры.
т. 1, с. 277
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
жале́за, ‑а, н.
1. Хімічны элемент, цяжкі коўкі метал серабрыстага колеру, які ў спалучэнні з вугляродам утварае чыгун і сталь. Выплаўка жалеза з руды. Каваць жалеза.
2. Звычайная (бытавая) назва малавугляродзістых сталей. Пройдзеш круг — рукой не дакранешся да лемяхоў і нарогаў. Гарыць жалеза. Бялевіч. // зб. Вырабы з гэтага металу. Ліставое жалеза. Дахавае жалеза.
3. Жалезістыя рэчывы як лячэбны сродак. У цыбулі многа жалеза. Большая частка жалеза ў целе чалавека знаходзіцца ў гемаглабіне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арыло́іды
(ад п.-лац. arillus = мантыя)
дробныя нарасці на семені, якія змяшчаюць масляністыя рэчывы, што садзейнічаюць распаўсюджанню насення мурашкамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аўтамутаге́ны
(ад аўта- + мутагены)
рэчывы, якія ўтвараюцца ў жывёльных і раслінных клетках у працэсе жыццядзейнасці і выклікаюць спадчынныя змены.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гексі́ты
(ад гр. heks = шэсць)
шасціатамныя спірты, бясколерныя крышталічныя рэчывы, салодкія на смак, якія змяшчаюцца ў раслінах, пладах, водарасцях.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гематаксі́ны
(ад гема- + таксіны)
рэчывы мікробнага, расліннага або жывёльнага паходжання, якія парушаюць абалонкі эрытрацытаў крыві і выклікаюць іх гемоліз.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кампрымі́раваць
(лац. comprimere = сціскаць)
падвяргаць газ сцісканню кампрэсарам для яго звадкавання з мэтай атрымаць з яго якія-н. рэчывы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
лімацы́ды
(ад лац. limax, -acis = слімак, смоўж + caedere = забіваць)
хімічныя рэчывы для знішчэння смаўжоў, якія з’яўляюцца шкоднікамі сельскагаспадарчых культур.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пермуты́ты
(фр. permutite, ад лац. permutrae + змяняць)
рэчывы (алюмасілікаты натрыю і калію), якія выкарыстоўваюцца для ачысткі і змякчэння вады.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)