Туні́кі: па‑за туні́ках туля́цца ‘хавацца’ (Ян.), túniki ciórci ‘лодарнічаць, гультаяваць’ (Варл.). Верагодна, экспрэсіўныя перыфразы на базе туyя́цца ‘хадзіць без справы’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Найпагатові ’больш за ўсё, асабліва’ (Яруш.). Прэфікс найвышэйшай ступені параўнання пай‑ з прыслоўем па́гатаві (пбготови) ’больш за ўсё, тым больш’: Коли тобЬ, такъ мнѣ поготови треба (Нас.); апошняе — з па‑ (ужываецца для ўзмацнення вышэйшай ступені параўнання) і гатовы (гл.) у кампаратыве.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аўтбры́дзінг

(англ. outbreeding, ад out = па-за + breed = спарваць)

скрыжоўванне жывёл або раслін, якія не знаходзяцца ў роднасных адносінах (параўн. інбрыдзінг).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

э́кстранны

(ад лац. extra = звыш, па-за)

1) паспешны, тэрміновы (напр. э-ая тэлеграма);

2) надзвычайны, непрадугледжаны (напр. э-ая справа).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

да́мна

(лац. damnum = шкода)

1) плата, якую патрабуюць банкі ад кліентаў за інкасіраванне (гл. інкасіраваць) вэксаляў, канасаментаў і іншых дакументаў;

2) страты, якія панёс уладальнік каштоўных папер, прадаўшы іх па курсу, ніжэйшым за намінал.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

illegitimate

[,ɪlɪˈdʒɪtəmət]

1.

adj.

1) пазашлю́бны; наро́джаны па-за шлю́бам

2) незако́нны; нязго́дны з пра́віламі; афіцы́йна не дазво́лены

3) нелягі́чны; няпра́вільны

2.

v.t.

абвяшча́ць незако́нным, нязго́дным з пра́віламі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

over​2 [ˈəʊvə] prep.

1. (паказвае на ўзаемнае размяшчэнне прадметаў) над, на;

over the table над стало́м;

The robber put his hand over Amanda’s mouth to stop her from screaming. Рабаўнік заціснуў рот Аманды рукой, каб яна перастала лямантаваць.

2. (паказвае на размяшчэнне ўпоперак ці па другі бок чаго-н.) це́раз, праз, за;

a bridge over the river мост це́раз раку́;

jump over a wall пераско́кваць це́раз сцяну́

3. (паказвае на рух ці распаўсюджванне па якой-н. паверхні) па;

all over усю́ды, скрозь, спрэс;

all over the world па ўсі́м све́це

4. (паказвае на колькаснае перавышэнне) звыш, больш;

He is over 60. Яму за шэсцьдзясят.

5. (паказвае на прамежак часу, на працягу якога адбываецца дзеянне) за, на праця́гу;

over the whole period за ўвесь перы́яд;

We’ll discuss it over breakfast. Мы абмяркуем гэта за снеданнем.

6. : паказвае на пераадоленне цяжкасцей, хваробы і да т.п.;

get over a shock адысці́/ачу́цца ад шо́ку

7. (паказвае на крыніцу, сродак) па, праз;

I heard it over the radio. Я чуў гэта па радыё.

8. (паказвае на прадмет думкі, спрэчкі і да т.п.) аб, пра, адно́сна, што даты́чыцца;

an argument over money спрэ́чка з-за гро́шай

♦

over and above апрача́ таго́, акрамя́ таго́, да таго́ ж

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

максі́м, ‑а, м.

Станковы кулямёт асобай канструкцыі. Ззаду за намі ідуць кулямётчыкі і па бруку ляскочуць жалезныя колы «максімаў». Галавач.

[Англ. maxim ад імя амерыканскага вынаходніка-інжынера Хайрэма Максіма.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пасло́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які праводзіцца па словах; які праводзіцца з разліку за кожнае слова. Паслоўны падлік тэксту. Паслоўная аплата тэлеграм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разу́цца, разуюся, разуешся, разуецца; зак.

Зняць са сваіх ног абутак. За мястэчкам [Ігнась] разуўся і босы пакрочыў па гарачым пяску. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)