1. (да якога-н тэрміну) bis zu éinem gewíssen Termín léhren [áusbilden];
2. (давесці вывучэнне да канца, сярэдзіны):
давучы́ць верш да сярэ́дзіны die érste Hälfte des Gedíchtes lérnen; das Gedícht zur Hälfte lérnen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Светагля́д ‘кругагляд, светапогляд, светабачанне’ (Ласт., Некр. і Байк.). Як і светапо́гляд ‘тс’ (ТСБМ), з’яўляецца інтэрнацыянальнай калькай, параўн. рус.мировоззрение ‘тс’, польск.światopogląd ‘тс’, крыніцай якіх лічыцца ням.Weltanschauung ‘тс’ (< Welt ‘свет’ і Anschauung ‘погляд ), гл. Фасмер, 2, 626; Нававейскі, Zapożyczenia, 15. Меркаванне пра калькаванне польскага слова (Цімошук, Studia z filologii ros. i słów.: Białorutenika, 22, 30) цяжка давесці, паколькі ўпершыню сьветагля́д (Гарэц. 1) фіксуецца ў 20‑я гг. XX ст. як пераклад рус.миросозерцание.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дакана́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Давесці да знясілення, пагібелі; загубіць. Як ні мацаваўся Сулкоўскі, але настойка яго даканала.Чарнышэвіч.І памёр Тарас. Няволя З горам даканалі. Зашумелі сумна-сумна Дняпровыя хвалі.Купала.// Дакончыць што‑н., скончыць з чым‑н. — Сена ў стагах, лён у павецях, — пануе над іншымі тонкі, трошкі зрывісты голас, — засталася бульба. Даканаем яе — і баста.Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зняве́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
Нанесці каму‑, чаму‑н. фізічныя пашкоджанні; пакалечыць. Твар цяжка было разгледзець, так яго знявечылі фашысты перад павешаннем.Новікаў.// Нанёсшы значныя пашкоджанні, давесці да непрыгоднасці, сапсаваць (пра рэчы, прадметы). Даніла даўно пайшоў пехатою да тых далёкіх непраходных хмызоў, якія сваёй дрыгвою зусім знявечылі канал.Пестрак.//перан. Зрабіць дрэнны ўплыў; сапсаваць. Знявечыць душу. Знявечыць жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расхіста́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Прымусіць хістацца; раскалыхаць. Калі чалавека, які званіў, забілі, званы доўга яшчэ гудзелі, так моцна ён расхістаў іх.Шамякін.
2. Хістаючы, зрабіць няўстойлівым, хісткім. Расхістаць слуп. □ Валока як-колечы спрабаваў расхістаць абломак [бетону], ля якога цадзіўся промень, штурхнуў яго ўгару і пацягнуў на сябе.Быкаў.
3.перан.Давесці да разладу, падарваць. Сялянскія паўстанні расхісталі феадальнапамешчыцкі лад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Сунучы, штурхаючы, давесці куды-н.
Хваляй прыбіла лодку да берага.
4.каго. Моцна пабіць (разм.).
П. злодзея да паўсмерці.
|| незак.прыбіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—3 знач.).
|| наз.прыбіва́нне, -я, н. (да 1 знач.) іпрыбі́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Свіргу́ль ‘стрыж, Apus apus L.’ (ушац., бяроз., ЛА, 1; Ласт.). Утворана пры дапамозе непрадуктыўнага суф. ‑уль‑ ад гукапераймальнага дзеяслова свіргата́ць ‘шчабятаць’ (ТСБМ) як суб’ект дзеяння (Сцяцко, Афікс. наз., 67), параўн. таксама свыргота́тэ ‘цвыркаць’ (драг., Нар. словатв.), укр.сверготі́ти ‘тс’, польск.świergotać, szwargotać ‘тс’, якія паводле Брукнера (536; гл. таксама ЕСУМ, 5, 188, 195), утвораны на польскай глебе, што цяжка давесці, паколькі чаргаванне глухіх і звонкіх зычных у гукаперайманняў — звычайная з’ява ў славянскіх мовах. Параўн. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ру́чкаж.
1. (уменьш.к рука́) ру́чка;
2.в разн. знач. ру́чка;
ша́рыкавая р. — ша́риковая ру́чка;
дзвярна́я р. — дверна́я ру́чка;
3. (часть машины, прибора, оружия) рукоя́тка;
◊ дабі́ць да ~кі — доби́ть до ру́чки;
даве́сці да ~кі — довести́ до ру́чки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абвясці́ць
1. (давесцідаведама) benáchrichtigen vt, in Kénntnis sétzen, bekánnt máchen vt;