насаба́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Груб., фам. Налаўчыцца, прывыкнуць што‑н. рабіць. [Варанецкі:] — Вы думаеце, што я ў сельскай гаспадарцы акадэмік?.. Гэта цяпер я крыху насабачыўся. А тады... Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падагульня́ючы, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. незал. цяпер. ад падагульняць.
2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які падагульняе, падводзіць вынікі. Падагульняючае паўтарэнне вучэбнага матэрыялу.
3. Дзеепрысл. незак. ад падагульняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пла́ваючы,
1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад плаваць.
2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Такі, які плавае, здольны да плавання. Плаваючыя птушкі.
3. Дзеепрысл. незак. ад плаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пло́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Невялікая прэснаводная рыба сямейства карпавых. Цяпер па рацэ плылі плоткі і малыя акуні, вусцёркі і яшчэ нейкая дробязь. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праду́шына, ‑ы, ж.
Тое, што і прадуха. У высокім падмурку былі прадушыны для вентыляцыі. Якімовіч. Цяпер ужо не было ніякай прадушыны, каб вырвацца з гэтага агнявога кальца. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прачыкільга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Прайсці кульгаючы. [Максімка] доўга і цяжка хварэў, нядаўна падняўся на ногі і цяпер толькі з мыліцамі мог прачыкільгаць ад ложка да акна. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стрэ́сціся, страсецца; пр. стрэслася; зак.
Разм. Здарыцца, адбыцца. А .. [сяляне] ж цяпер самі — улада. Толькі адкрый ім вочы, каб паверылі ў сябе, каб зразумелі, што стрэслася ў свеце. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шматто́мнік, ‑а, м.
Разм. Творы, навуковыя працы і пад. якога‑н. аўтара, выдадзеныя ў некалькіх ці многіх тамах. Калі нам будуць тыя помнікі?! Цяпер нам Помнікі — Шматтомнікі. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пака́яцца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Прызнаць сваю віну, памылку перад кім‑н. [Пніцкі:] — [Паўлючок] напісаў падлог на .. Галіну. І цяпер сам усё як мае быць расказаў, пакаяўся. Чорны. Шаройка расказаў аб усім шчыра, успомніў і статак, прызнаў сваю віну і пакаяўся. Шамякін.
2. Усвядоміўшы сваю памылку, пашкадаваць аб зробленым. Цяпер я пакаяўся, што не падаўся на бальшак, дзе мог пад’ехаць іш падарожнай машыне. Якімовіч.
3. Прызнацца ў сваіх грахах, паспавядацца ў царкве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
1. У шахматнай гульні — самая нізкая па свайму значэнню фігура. Хадзіць пешкай. □ Пешка рухалася няўмольна ўперад і на 8‑й гарызанталі рабілася ферзём. «Маладосць».
2. перан. Пра малазначнага і несамастойнага ў сваіх дзеяннях чалавека. [Мацей:] — А цяпер? Хто вы цяпер? Пешкі, чурбаны, халуі. Шамякін. [Антон:] — [Шылкін] і ўпэўнены, і самастойны, і справядлівы. Няхай! Толькі ж і Антон яму не пешка. Ён — старшыня. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)