Verbum

анлайнавы слоўнік

прагрэсі́руючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад прагрэсіраваць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які ўзмацняецца, павялічваецца, рухаецца ўперад. Прагрэсіруючая хвароба.

3. Дзеепрысл. незак. ад прагрэсіраваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праскавыта́ць, ‑вычу, ‑вычаш, ‑выча; зак.

1. Абазвацца скавытаннем. «Я гаспадыніна Балонка! — Праскавытала сучка звонка, — Цяпер ты [Барбос] ўсё, напэўна, зразумеў?» Корбан.

2. Скавытаць некаторы час. Праскавытаць усю ноч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

су́кравіца, ‑ы, ж.

Жаўтаватая вадкасць з дамешкай крыві, якая выдзяляецца з пашкоджаных тканак і поласцей цела. З раны на галаве нават і цяпер яшчэ сачылася сукравіца. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уразнабо́й, прысл.

Разм. Нязладжана. нядружна, паасобку. Цяпер усе [хлопцы] гаварылі голасна, уразнабой. Мележ. Жанчыны крычаць уразнабой, просяць адпусціць іх. Ад карты падымае галаву афіцэр, штосьці гаворыць унтэру. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хупа́вы, ‑ая, ‑ае.

Прыгожы, спрытны. Дзіва дый годзе: неаднойчы ён бачыў Зосю і толькі цяпер угледзеў такою, якая яна ёсць — стройную, хупавую і, галоўнае, добрую-добрую. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падазе́р'е Месца каля возера (Слаўг.).

□ в. Падазер'е (1827 ЦДГА БССР, ф. 2349, воп. 1, адз. зах. 4, л. 157), а цяпер вуліца ў в. Шаламы́ Слаўг., ур. Падазер'е або х. Андрэеўка Слаўг.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

како́в мест. які́;

како́в он собо́й? які́ ён з сябе́;

уже́ сейча́с ви́дно, како́в бу́дет урожа́й ужо́ цяпе́р віда́ць, які́ бу́дзе ўраджа́й;

а пого́да-то какова́! а надво́р’е ж яко́е!, а паго́да ж яка́я!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Атачы́ць ’акружыць’ (Гарэц.). У рускай пашырана на захадзе, укр. оточити, польск. otoczyć ’тс’, чэш. otočiti, славац. otočiť ’акружыць, павярнуць, пакрыць, абвязаць’, славен. otočati ’акружаць’. Дзеяслоў точити засведчаны ў ст.-рус. у значэнні ’гнаць, ездзіць’, аналагічныя значэнні вядомыя сучаснай чэшскай і славацкай мовам, дзе таксама дзеяслоў točiti ўказвае на вакольны, кругавы рух, паварот. Гэта значэнне і было, відаць, першасным для пашыранага цяпер у шэрагу славянскіх моў значэння слова атачыць ’акружыць’. Улічваючы адзінкавасць беларускага прыкладу, можна меркаваць пра яго запазычаны (відаць, з польскай) характар.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

БАВАЎНЯ́НСКАЯ СУКО́ННАЯ МАНУФА́КТУРА.

Дзейнічала на Беларусі ў 1769—1806 у мяст. Бабоўня Слуцкага пав. (цяпер вёска ў Капыльскім раёне Мінскай вобл.). У 1797 працавалі 110 рабочых, выпушчана 4,6 тыс. аршынаў сукна (каля 3,3 тыс. м). У 1800 вырабляла сукны, байку, вігонь.

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВЯЛІКАНЯМКО́ЎСКАЯ ЦУКРО́ВАЯ МАНУФАКТУ́РА.

Дзейнічала на Беларусі ў 1860—62 у в. Вял. Нямкі Рагачоўскага пав. (цяпер вёска ў Веткаўскім р-не Гомельскай вобл.). Вырабляла цукар-пясок. У 1860—61 мела 2 гідраўлічныя прэсы, выраблена 1080 пудоў цукру. Працавала 117 рабочых.

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)