Стан запалоханасці, прыніжанасці, атупення. Ды і як жа не быць .. [жанчыне] цёмнай, забітай, калі сотні год стваралі гэту цемру і забітасць усе: царскі ўрад, школа, царква.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трохгало́выв разн. знач. трегла́вый, трёхгла́вый;
т. змей — трегла́вый змей;
~вая царква́ — трегла́вая це́рковь;
○ ~вая мы́шца — трёхгла́вая мы́шца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
trinity[ˈtrɪnəti]n.
1.fml тры́а, тро́йка
2. the (Holy) Trinityrelig. (Свята́я) Тро́йца;
the Holy Trinity Church Святатро́іцкая царква́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Бажні́ца ’ўсякі нехрысціянскі храм, акрамя яўрэйскага’ (Шат.); ’паліца або шафка пад абразамі’ (Касп.). Рус.божни́ца ’царква; язычаскі храм’, укр.божни́ця. Параўн. польск.bożnica (раней кожная царква; сёння толькі яўрэйская; Брукнер, 34), ст.-чэш.božnicě ’язычаскі храм’. Ад бог (гл.). Фасмер, 1, 184 (там і некаторая літ-pa), прыводзіць паралелі, якія тлумачаць значэнне ’язычаскі, яўрэйскі храм’: гоц.gudhûs іюдзейскі храм’, ст.-ісл.godahûs ’язычаскі храм’. Трубачоў (Этимология, 1965, 30) хоча бачыць сувязь паміж слав.božьnіса і іран.*bagina‑ ’храм’, што, аднак, досыць праблематычна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
патрыярха́т, ‑а і ‑у, М ‑хаце, м.
1.‑у. Апошні перыяд першабытнаабшчыннага радавога ладу, для якога характэрна панаванне мужчын у гаспадарчым і грамадскім жыцці.
2.‑а. Царква, узначаленая патрыярхам (у 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папо́ўшчына, ‑ы, ж.
1. Адзін з напрамкаў у стараверстве.
2. Рэлігійна-містычныя погляды, вераванні і забабоны, якія падтрымлівае царква. Філасофія, якая вучыць, што сама фізічная прырода ёсць вытворнае, — ёсць чысцейшая філасофія папоўшчыны.Ленін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
про́шча, ‑ы, ж.
Уст. Месца (крыніца, камень і пад.), надзеленае, паводле ўяўленняў веруючых, надзвычайнай сілай. — Гэта не царква, а прошча, — тлумачыць бацька, — ля яе крыніца была, але цяпер яна абсунулася і пяском засыпалася.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гані́цель, ‑я, м.
Той, хто праследуе, прыгнятае каго‑, што‑н.; душыцель. Царква і манастыры, выступаючы ў ролі ганіцеляў асветы і навукі, у сваіх інтарэсах свядома культывавалі і падтрымлівалі сярод насельніцтва ўсеагульную непісьменнасць і забабоны.Алексютовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ри́мский ры́мскі;
ри́мское пра́воюр. ры́мскае пра́ва;
ри́мская це́рковь ры́мская царква́;
ри́мские ци́фры ры́мскія лі́чбы;
ри́мский Па́пацерк. Ры́мскі Па́па.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Kírche
f -, -n царква́; касцёл, кі́рха
~ hálten* — право́дзіць набажэ́нства
zur ~ läuten — звані́ць на абе́дню [ю́трань, вячэ́рню]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)