Судзі́ць ’меркаваць, абмяркоўваць’, ’асуджаць, ганіць’, ’разглядаць правіннасць, злачынства ў судовым парадку’, судзі́цца ’звяртацца ў суд, мець справу з судом’, ’быць пад судом, мець судзімасць’, ’прадвызначыцца, пашанцаваць’: не судзілася мне долі (ТСБМ, Нас., Шат., Байк. і Некр., Сл. ПЗБ), ст.-бел. судити ў розных значэннях (XIV ст., КГС). Укр. суд́ити, рус. суди́ть, ст.-рус. судити, польск. sądić, в.-луж. sudźić, н.-луж. suźiś, чэш. souditi, славац. súdiť, серб.-харв. су́дити, славен. sọ́diti, балг. съ́дя, макед. суди, ст.-слав. сѫдити ’судзіць, асуджаць, прымаць рашэнне’. Прасл. *sǫditi дэрыват ад *sǫdъ ’суд’. Гл. Фасмер, 3, 795–796; Борысь, 539; Шустар-Шэўц, 1376.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

approve [əˈpru:v] v.

1. (of) ухваля́ць; лічы́ць пра́вільным;

Do you approve of my decision? Вы лічыце маё рашэнне правільным?

2. зацвярджа́ць; прыма́ць; ухваля́ць;

The report was unanimously approved. Справаздача была зацверджана аднагалосна.

3. рэкамендава́ць (для карыстання)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

правізо́рны

(ням. provisorisch, ад лац. provisor = які прадбачыць)

1) папярэдні, не канчатковы (напр. п-ае рашэнне);

2) часовы (напр. п-ыя меры);

п-ыя органы — органы ў зародкаў і лічынак мнагаклетачных жывёл, якія знікаюць у працэсе іх далейшага развіцця, напр. жабры лічынак насякомых.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ostateczny

ostateczn|y

канчатковы, крайні, апошні;

~a potrzeba — крайняя неабходнасць, пільная патрэба;

~a decyzja — канчатковае рашэнне;

sąd ~y рэл. Страшны суд

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вы́рашыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак.

1. з інф. або з дадан. сказам. Прыйсці да якога‑н. вываду, заключэння. Дзень у мяне быў у запасе, і я вырашыў навесці парадак у сваім жыллі. Ракітны. Васіль вырашыў, што ў сябра нейкая непрыемнасць і чакаў, калі Саша загаварыць сам. Шуцько.

2. што. Рашыць, знайсці адказ на што‑н. Вырашыць пытанне, праблему. □ Сацыялізм вырашыў вялікую сацыяльную праблему — ліквідаваў эксплуататарскія класы і прычыны, якія параджаюць эксплуатацыю чалавека чалавекам. Праграма КПСС. Вызваленне Панаса з няволі і выпадковае шчаслівае спатканне з ім вырашылі тую задачу, што паставіў сабе дзед Талаш. Колас. Прыйшла нарэшце тая ноч, якая павінна была вырашыць усё. Кулакоўскі.

3. што і з інф. Прыняць рашэнне. Па заяве ж, як і дамагаўся Міхал, вырашылі стварыць камісію і даручылі ёй яшчэ раз праверыць факты. Карпаў.

4. што. Рассудзіць. Вырашыць спрэчку, непаразуменне.

•••

Вырашыць лёс каго — прыняць рашэнне па якім‑н. пытанні, якое звязана з чыімі‑н. інтарэсамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Vrsatz

I

m -es, -sätze наме́р, заду́ма (тс. юрыд.)

inen ~ fssen — наме́рыцца, прыня́ць рашэ́нне

II

m -es, -sätze палігр. фо́рзац

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

impose [ɪmˈpəʊz] v. (on/upon)

1. абклада́ць (падаткам, штрафам і да т.п.)

2. навя́зваць (рашэнне, думку і да т.п.)

3. падма́нваць, ашу́кваць; скарысто́ўваць (каго-н./што-н. у сваіх мэтах);

We have been imposed upon. Нас ашукалі.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

оттяну́ть сов.

1. в разн. знач. адцягну́ць, мног. паадця́гваць;

оттяну́ть ло́дку адцягну́ць ло́дку;

оттяну́ть болт адцягну́ць бо́лт;

оттяну́ть войска́ адцягну́ць во́йскі;

оттяну́ть реше́ние адцягну́ць рашэ́нне;

2. (натрудить) наверадзі́ць;

оттяну́ть ру́ку чемода́ном наверадзі́ць руку́ чамада́нам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БАНКРУ́ЦТВА

(італьян. bancarotta літар. зламаная лаўка),

няздольнасць кампаніі, прадпрыемства ці прадпрымальніка плаціць крэдыторам па сваіх даўгавых абавязацельствах. Рашэнне аб банкруцтве прымае суд па просьбе саміх юрыд. ці фіз. асоб (добраахвотная ліквідацыя) або па патрабаванні крэдытораў (прымусовая ліквідацыя). Пасля суд. рашэння банкрут спыняе эканам. дзейнасць, а яго маёмасць прадаецца для выплаты даўгоў. Пагашаць даўгі можа і калектыў прадпрыемства-банкрута, у гэтым выпадку маёмасць прадпрыемства пераходзіць у калект. ўласнасць яго работнікаў.

т. 2, с. 282

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

цвёрды, -ая, -ае.

1. Які складаецца са шчыльна прылеглых частак, не мяккі, стабільны па форме пры нармальных умовах, у адрозненне ад вадкага і газападобнага.

Цвёрдае паліва.

Цвёрдае рэчыва.

2. Які з цяжкасцю паддаецца сцісканню, згінанню, рэзанню і пад.

Цвёрдая драўніна.

Цвёрдая зямля.

3. перан. Стойкі ў сваіх перакананнях, непахісны.

Ц. намер.

Цвёрдае рашэнне.

4. Устойлівы, трывалы, стабільны.

Цвёрдыя цэны.

Цвёрдая зарплата.

5. Добра засвоены, трывалы, грунтоўны.

Цвёрдае веданне прадмета.

Цвёрды знак — назва літары «ь» у рускай азбуцы.

Цвёрдыя зычныя — зычныя гукі, якія вымаўляюцца без набліжэння сярэдняй часткі языка да цвёрдага паднябення.

|| наз. цвёрдасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)