«ГУ́ТАРКА ПАЎЛЮКА́»,

ананімны вершаваны твор бел. л-ры 19 ст. Запісана фалькларыстам П.П.Дземідовічам у пач. 1890-х г. у Слуцкім пав. і ўпершыню апубл. ім (пад псеўд. Беларус) у газ. «Виленский вестник» (1898. № 173). У аснове твора маналог селяніна Паўлюка, накіраваны супраць царскіх улад і памешчыкаў, якія спойваюць народ. У «Гутарцы...» моцна адчуваюцца дыдактычныя матывы («хто хоча з богам жыць, няхай пакіне гарэлку піць»). У маналог уключаны ўстаўкі, у якіх тлумачыцца, чаму сяляне цягнуцца да гарэлкі.

Публ.:

Беларуская літаратура XIX ст.: Хрэстаматыя. 2 выд. Мн., 1988.

т. 5, с. 549

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Пачапе́нька ’кошык’ (лун., Сл. Брэс.). Не зусім ясна (невыразная ілюстрацыя запісу). Можна меркаваць, што да папа‑ піць < чапляць (гл.). У такім выпадку гэта быў першапачаткова спецыфічны кошык.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Піва́к ’п’яніца’ (Ян.), ’піток’ (ТС). Да піва́ць — дзеяслоў шматразовага дзеяння ад піць (гл.). Суфікс ‑ак з экспрэсіяй зніжанасці прыўносіць значэнне назвы асобы па схільнасці да адпаведнага дзеяння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

medicine [ˈmedsn] n.

1. медыцы́на;

study medicine вывуча́ць медыцы́ну

2. ляка́рства (асабліва якое п’юць);

take medicine прыма́ць/піць ляка́рства

take one’s medicine (like a man) прыма́ць непрые́мную сітуа́цыю/па кара́нне без ска́ргаў

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

папіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. што. Піць патроху, не спяшаючыся або час ад часу. Я ўспомніў, як у адной экзатычнай кватэры мы сядзелі і папівалі сухое віно пад крыкі шматлікіх папугаяў. Караткевіч.

2. Разм. П’янстваваць зрэдку, час ад часу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́пітка ’выпіўка’ (З нар. сл., навагр.). Укр. ви́питок (у выразе под випитком ’падвыпіўшы’), польск. wypitka, каш. vëpitka. Да выпіць ад залежн. дзеепрым. выпіты з суф. ‑ка. Гл. піць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

bib

[bɪb]

1.

n.

1) сьліня́ўка f., дзіця́чы нагру́днік, нагру́днічак

2) ча́стка фартуха́ ці камбінэзо́на вышэ́й по́яса

2.

v.

шмат піць, выпіва́ць

- bib and tucker

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

sup

I [sʌp]

v., (-pp-)

вячэ́раць; дава́ць вячэ́ру, частава́ць вячэ́рай

II [sʌp]

1.

v., (-pp-)

сёрбаць; піць малы́мі глытка́мі

2.

n.

малы́ глыто́к, каўто́к -ка́ m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Лакта́ць ’хлябтаць’ (Гарэц., Др.-Падб., Нас., Касп.), ’многа і прагна піць’ (Сл. паўн.-зах.; міёр., Нар. сл.), рус. лактаць, ’хлябтаць (аб жывёлах)’, ’піць (аб чалавеку)’, лактаць ’смактаць’. Інтэнсіў да лакать, якое з прасл. lokali ’хлябтаць’, параўн. лат. lakai, laki, літ. lakti, магчыма, ст.-грэч. λάπτω ’ліжу, хлябчу’, арм. lakem ’ліжу’ — усе да і.-е. гукапераймальнай асновы *laku∼. Гл. больш падрабязна: Траўтман, 149; Бернекер, 727; Фасмер, 2, 514; Махэк₂, 338; Скок, 2, 314; Слаўскі, 5, 151–153.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сцёбаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго-што. Біць чым-н. гнуткім.

С. па спіне.

С. пугай.

С. дубцом па траве.

2. каго-што. Хвастаць таго, хто рухаецца праз зараснік (пра галіны).

Галіны бяроз балюча сцёбалі па тварах.

3. што. Піць у вялікай колькасці (разм., неадабр.).

С. гарэлку.

|| аднакр. сцёбнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| звар. сцёбацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 знач.).

|| наз. сцёбанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)