адста́лы, -ая, -ае.
1. Які адстаў ад іншых у дарозе.
Адсталая птушка.
2. перан. Які стаіць на больш нізкім узроўні развіцця параўнальна з іншымі.
А. чалавек.
Адсталая краіна.
Адсталыя погляды.
|| наз. адста́ласць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ле́бедзь, -я, мн. -і, -яў, м.
Вялікая вадаплаўная птушка сямейства качыных з доўгай выгнутай шыяй.
Чорны л.
Л. ляціць к снегу, а гусь — к дажджу (прыказка).
◊
Лебядзіная песня — апошняе праяўленне таленту.
|| прым. лебядзі́ны, -ая, -ае.
Л. пух.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
паўлі́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
Птушка сямейства фазанавых са стракатым апярэннем надхвосця ў самцоў.
|| прым. паўлі́навы, -ая, -ае.
Варона ў паўлінавым пер’і (перан.: пра чалавека, які лічыць сябе больш важным, чым ёсць на самай справе; іран.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гага́ра ж (птушка) Táucher m -s, -;
паля́рная гага́ра Éistaucher m;
марска́я гага́ра Séetaucher m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
лунь м заал (драпежная птушка) (blásse) Wéihe f -, -n;
сі́вы́ як лунь sílberweiß, schlóhweiß
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
зязю́ля ж заал (птушка) Kúckuck m -(e)s, -e;
зязю́ля куку́е der Kúckuck ruft
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
entangle [ɪnˈtæŋgl] v. (in, with) заблы́тваць (таксама перан.);
The bird was entangled in the net. Птушка заблыталася ў сетцы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
wingspan [ˈwɪŋspæn] n. разма́х кры́лаў;
a bird with a two-foot wingspan пту́шка з разма́хам кры́лаў у 2 фу́ты
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Перасме́шка ’невялічкая лясная птушка атрада вераб’іных, здольная імітаваць, перадражніваць галасы розных жывёл’ (ТСБМ), ’птушка перасмешнік’ (лельч., Мат. Гом.), перасме́шка зялёная ’птушка Hippolais icterina з сям. валасянак’, песня якой у асноўным — перайманне галасоў іншых птушак, параўн. рус. маск., гул. пересме́шка валасянка, Sylvia hortensis L.’ Відаць, з перасме́шнік (гл. наступнае слова); суф. ‑ка, як у птушка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сяве́ц 1 ’сейбіт’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Ласт., Бяльк., Сл. ПЗБ, Варл., Мат. Гом., Сцяшк.), севе́ц ’тс’ (Арх. Вяр.). Да сеяць, гл. папярэднія словы.
Сявец 2 ’невялікая птушка атрада сеўцападобных’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), ’птушка Charadrius pluvialis L.’ (Касп.), ’птушка, якая прылятае да нас, калі сеюць жыта’ (Варл.; мёрск., ЖНС), се́ўка, сі́ўка ’птушка Charadrius pluvialis L.’ (Ласт.). Параўн. укр. си́вка ’птушка Pluvialis Briss’, сі́вка ’птушка Charadrius pluvialis L.’, рус. си́вка, си́вчик ’тс’, польск. siewka ’тс’, siejka ’птушка Pluvialis L.’, siewnica, posewnica ’птушка з сям’і кнігавак, Squatarola helvetica’. Няясна; звычайна звязваюць з сеяць: як пачынаюць сеіць, сяўцы лётаюць і крычаць (ЖНС, 74), параўн. таксама Брукнер, 487; Варш. сл., 6, 110. Пра магчымасць збліжэння з сівы (гл.) сведчыць іншая назва птушкі сернік 2 (ад серы ’шэры’), гл. Параўн. ЕСУМ, 5, 224; Антропаў, Назв. птиц, 370.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)