адара́ць 1, ‑ару́, ‑арэш, ‑арэ; ‑аро́м, ‑араце́; зак., што.
1. Папрацаваць пэўны час на ворыве. Адараў цэлы дзень.
2. Узараць нанава поле, на якім загінулі пасевы. Адараць лён.
3. Папрацаваць на ворыве для разліку за што‑н. Адараць за доўг.
адара́ць 2, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да адарыць. Вольная праца нас адарае Песняю радасных дзён. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак.
1. каго-што. Падкаваць нанава або ўсіх, многіх.
П. каню пярэднія ногі.
П. усіх коней.
2. што. Перарабіць каваннем.
П. мячы на аралы (высок.).
3. перан., каго-што. Карэнным чынам змяніць, перавыхаваць (разм.).
П. свой характар.
|| незак. перако́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. перакава́цца, -кую́ся, -куе́шся, -куе́цца; -куёмся, -куяце́ся, -кую́цца; -ку́йся (да 3 знач.); незак. перако́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 3 знач.).
Па ходзе п’есы галоўны герой перакоўваецца.
|| наз. перако́ўванне, -я, н. і перако́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перасы́паць, -плю, -плеш, -пле; -ы́п; -паны; зак., што.
1. Насыпаць у другое месца.
П. збожжа ў мяшкі.
2. і чаго. Насыпаць звыш меры.
П. цукру ў чай.
3. чым. Насыпаць што-н. паміж чым-н.
П. адзенне нафталінам.
4. Разабраўшы, сабраць нанава, замяніўшы пашкоджаныя часткі.
П. хлеў.
5. перан., чым. Перапоўніць (мову) якімі-н. спецыфічнымі зваротамі, словамі і пад.
П. апавяданне дыялектызмамі.
|| незак. перасыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. перасыпа́нне, -я, н. (да 1, 3, 4 і 5 знач.) і перасы́пка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 1, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вновь нареч.
1. (опять) зноў, ізно́ў;
2. (заново) на́нава;
3. (недавно) няда́ўна, то́лькі што; но́ва…;
вновь назна́ченный новапрызна́чаны;
вновь вы́шедшая кни́жка кні́жка, што няда́ўна вы́йшла, няда́ўна вы́дадзеная кні́жка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
start1 [stɑ:t] n.
1. пача́так;
at the start пачатко́ва, на пача́тку;
from start to finish з пача́тку да канца́;
make a fresh start пача́ць усё на́нава
2. старт, ад’е́зд, адлёт (самалёта);
make an early start ра́на адпра́віцца
3. уздры́гванне, штуршо́к;
give smb. a start напало́хаць каго́-н.
♦
by/in fits and starts час ад ча́су, ча́сам, уры́ўкамі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ператачы́ць I сов., в разн. знач. переточи́ть;
п. усе́ нажы́ — переточи́ть все ножи́;
зана́дта п. дэ́таль — сли́шком переточи́ть дета́ль;
п. на́нава — переточи́ть за́ново
ператачы́ць II сов. (о червях и т.п.) источи́ть; (о мышах и т.п.) изгры́зть; (о кротах и т.п.) изры́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перасла́ць 1, перашлю, перашлеш, перашле; перашлём, перашляце; пр. пераслаў, ‑слала; заг. перашлі; зак., каго-што.
Паслаць атрыманае далей, у другое месца. Я напісаў ліст, аддаў Марыльцы, каб яна пераслала, хоць сам і не быў упэўнены, што-гэты ліст дойдзе. Сабаленка. [Саша:] — Калі пісьмо .. прыйдзе, дык вы абавязкова перашліце мне. Шамякін. // Паслаць, адправіць праз каго‑н., кім або з кім‑н. Бацька не прыехаў таго дня, толькі пераслаў суседам паўтара рубля грошай. Мурашка. — Я ад вашай мамы. Гасцінец прынёс. Скароміны пераслала. Мыслівец.
перасла́ць 2, ‑сцялю, ‑сцелеш, ‑сцеле; пр. пераслаў, ‑слала; заг. перасцялі; зак., што.
1. Паслаць нанава, інакш. Пераслаць пасцель. // Наслаць нанава; зрабіць новы насціл. [Пракаповіч і Стахаў] перанеслі тахту і сервант бліжэй да ўвахода, на тое месца, дзе Пракаповіч пераслаў падлогу. Радкевіч.
2. Аддзяліць чым‑н. адзін рад прадметаў ад другога; перакласці. Пераслаць рады яблыкаў саломай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
переби́тый
1. перабі́ты, пазабіва́ны;
2. перабі́ты, паразбіва́ны;
3. перабі́ты;
4. перабі́ты, перапы́нены;
5. перабі́ты;
6. разг. перахо́плены;
7. перабі́ты;
8. перабі́ты, мног. паперабіва́ны;
9. паўзбіва́ны;
10. паабіва́ны на́нава; см. переби́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераце́рці, ператру, ператрэш, ператрэ; ператром, ператраце; пр. перацёр, ‑церла; заг. ператры; зак., што.
1. Разарваць, раздзяліць на часткі трэннем. Кола перацерла вяроўку. □ Калі добрая рыбіна возьмецца і ў час яе не выхапіць, яна можа лёску аб край палонкі перацерці. Савіцкі.
2. Тручы, мнучы, здрабніць, ператварыць у парашок, мяккую масу і пад. Перацерці тытунь. □ Замест ложкаў ці нараў у бараку ўздоўж сцяны была паслана салома. Яе збілі, перацерлі на мякіну. Якімовіч. Машыны перацерлі на грэблі сухі ў грудках торф на муку. Пташнікаў.
3. Расцерці, здрабніць што‑н. недастаткова перацёртае яшчэ раз, нанава.
4. Тручы, ачысціць ад кастрыцы ўсё, многае (пра лён, каноплі і пад.). Перацерці лён.
5. Выцерці, зрабіць чыстым або сухім усё, многае. Перацерці ўвесь посуд. □ Бабуля папрасіла суседку, і тая памыла падлогу. «А перацерці ўсё, — думае бабуля, — унучак паможа». Юрэвіч.
6. Выцерці, працерці што‑н. яшчэ раз, нанава. Перацерці талеркі сушэйшым ручніком.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перабра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак.
1. каго-што. Разбіраючы, сартуючы, перагледзець (многае).
П. кнігі.
П. бульбу.
П. у размове ўсіх знаёмых (перан.).
2. што. Разабраўшы, скласці, набраць нанава (спец.).
П. сцены.
П. тэкст.
3. што. Паслядоўна дакрануцца да чаго-н.
П. гузікі на кофце пальцамі.
4. што і чаго. Узяць больш, чым трэба, занадта многа.
П. фонд зарплаты.
5. Зрабіць звыш меры, перадаць, перастарацца (разм.).
П. меру (зрабіць лішняе). У нядзелю ў гасцях перабраў (выпіў лішняе).
|| незак. перабіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. перабіра́нне, -я, н., перабо́р, -у, м. і перабо́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)