замы́ліцца, ‑ліцца; зак.
Стаміцца, змучыцца, пакрыцца пенай (пра каня). Араць бы яшчэ нішто, каб конь сталы, а то .. бяжыць-бяжыць, што не справіцца за плугам ісці, засапецца, замыліцца, стане. Крапіва.
замылі́цца, ‑лю́ся, ‑лі́шся, ‑лі́цца; зак.
Разм. Падтуліць, сцяць вусны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ашале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Захварэць на шаленства; звар’яцець.
2. Разм. Прыйсці ў стан раз’юшанасці; здурнець ад страху. — Ашалець трэба ад усёй гэтай бухгалтэрыі! — гаворыць Шарэйка. Брыль. [Наздрэйка:] — Ды што ты, чалавек! Ашалеў?!... Што ты мне вокны б’еш? Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выдыга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., перад кім-чым.
Разм. Дагаджаць каму‑н. выказваць сваю адданасць. Выдыгаць перад гасцямі. □ Ён [Богут] перад ёю [жонкай] выдыгае, Як закаханы, малады. Колас. // Падлізвацца, ліслівіць. [Нічыпар:] Усе так і выдыгаюць перад ім: — Таварыш Гарлахвацкі! Таварыш Гарлахвацкі! Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выно́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць.
Незак. да вынесці.
•••
Выносіць смецце з дому (хаты) — рабіць вядомым тое, чаго не павінны ведаць іншыя. [Гарлахвацкі:] Спадзяюся, што смецця з хаты выносіць вы не будзеце, каб гэта не лягло бруднай плямай на нашу ўстанову. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адсапці́ся, ‑сапуся, ‑сапешся, ‑сапецца; зак.
Перастаць цяжка дыхаць, сапці; аддыхацца. Нарэшце, кавалак паслухмяна лёг на вызначанае яму месца на версе шліхты. Мужчыны разагнулі натруджаныя спіны і крыху адсапліся. Крапіва. Віцька Свіст вылаяўся, пастаяў, адсопся і зноў пачаў капаць. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
авантуры́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Беспрынцыповы дзялок, прайдзісвет. [Чарнавус:] Гэта непаразуменне, што вы дырэктар установы. Вы — прайдзісвет і авантурыст! Крапіва. [Мяснікоў:] Мы і будзем змагацца! Толькі без панікі і не як авантурысты, а па ўсіх правілах ваеннай і партыйнай навукі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дураслі́вы, ‑ая, ‑ае.
Схільны да свавольства; гарэзлівы, дуроны. Вясёлая, жывая, дураслівая, свавольніца і першая штукарка на розныя забаўкі і выдумкі, — вось якая была Кублікавых Аўгіня. Колас. Рыгор вінавата ўсміхнуўся, як дураслівы школьнік, якога настаўніца злавіла на месцы злачынства. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наме́р, ‑у, м.
Жаданне, замысел што‑н. зрабіць. Добры намер. Варожы намер. Здзейсніць свае намеры. □ [Лабановічу] ўспаміналіся першыя дні прыезду сюды, яго намеры і планы. Колас. [Мікола:] Не было ў мяне намеру крыўдзіць цябе. Крапіва.
•••
З намерам — з пэўнай мэтай, знарок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыму́рак, ‑рка, м.
Выступ печы, на якім можна сядзець або ставіць што‑н. На прымурку старая выводзіла зрэбную нітку. Мурашка. [Жэнька] пагладзіла кацянятак, якія ляжалі ў рэшаце на прымурку. Крапіва. Ажыўляецца кот на прымурку, ён саскоквае, сагрэты надзеяй паласавацца. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рапартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.
Прадставіць (прадстаўляць) рапарт, далажыць (дакладваць) вышэйшай інстанцыі, начальству аб чым‑н. [Даніла] падыходзіць да Скібы і рапартуе: «Таварыш камісар! Партызанскі атрад баявую задачу выканаў». Крапіва. // Даваць справаздачу аб выкананні ўзятых на сябе абавязацельстваў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)