1. Адрэзаная, адбітая і пад. частка чаго-н.; кавалак.
К. цэглы.
К. мяса.
2. Наогул частка чаго-н.
К. жыцця.
3. Адзінка некаторых тавараў, што выпускаюцца паштучна.
К. мыла.
◊
Кусок у горла не лезе — немагчыма есці ад крыўды, перажыванняў і пад.
|| памянш.кусо́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Лахле́тка ’кавалак паперы, пісулька’ (Бяльк.). Няясна. Магчыма, генетычна роднаснае з укр.лахолата ’ануча, лахман’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тарці́на ’кавалак торфу’ (карэліц., Янк. Мат.). З тарфіна ’тс’ (гл. торф) з прыпадабненнем зычных.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ДАВЫ́ДКАЎ Іван Іванаў
(9.3.1926, в. Жываўцы Міхайлаўградскай акр., Балгарыя — 6.8.1990),
балгарскі пісьменнік, перакладчык. Засл. дз. культ. Балгарыі (1975). Скончыў Сафійскі ун-т (1951). З 1968 гал. рэдактар выд-ва «Балгарскі пісьменнік». Аўтар паэт. зборнікаў «Дняпро цячэ пад маім акном» (1960), «Азарэнне» (1970), «Танец кіпарысаў» (1975), раманаў «Кавалак хлеба для падарожніка» (1970), «Вячэрняя размова з дажджом» (1972), «Бывай, Акропаліс» (1973), «Рыфы далёкіх зорак» (1981). На балг. мову перакладаў творы Я.Купалы, Я.Коласа, А.Куляшова, П.Панчанкі, М.Танка, П.Броўкі, А.Вялюгіна, Н.Гілевіча і інш. У перакладзе Г.Бураўкіна, Гілевіча, А.Разанава выйшла кніга выбр. лірыкі Давыдкава «Крокі вернасці» (1970), у перакладзе У.Анісковіча — раман «Белы конь за акном» (1981).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
generous
[ˈdʒenərəs]
adj.
1) шчо́дры, бескары́сьлівы
2) высакаро́дны
3) вялі́кі, важкі́
a generous piece — вялі́кі кава́лак
4) спо́рны, ураджа́йны
generous fields — ураджа́йныя палі́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пярэ́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Рмн. ‑чак; ж.
Разм. Тое, што і папярочка. Уверсе над трубой на страсе цямнеў кавалак абгародкі — у дзве пярэчкі.Пташнікаў.[Чапялевіч] палез па дубовых пярэчках драбін на столь хаты.Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чалма́, ‑ы, ж.
Мужчынскі галаўны ўбор у мусульман — доўгі кавалак тканіны, абкручаны некалькі разоў вакол галавы. У сваім нацыянальным адзенні, у беласнежнай чалме, упрыгожанай дарагімі самацветамі, .. [індыйскі дэлегат] вылучаўся сярод масы гасцей у аднолькавых вячэрніх касцюмах.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фрагмента́цыя
(фр. fragmentation, ад лац. fragmentum = абломак, кавалак)
распаданне на дробныя часткі;
ф. міякарда — мнагакратны разрыў клетак сардэчнай мышцы;
2) разрыванне храмасомы або храматыды на часткі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ Куле́нька ’луста хлеба’ (Нар. лекс.). Да куляцьі. Першапачаткова ’круглы кавалак’. Параўн. Слаўскі, 3, 341–342.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ку́сма́н ’вялікі кавалак’ (ТС, Шатал.). Да кус (гл.). Суфікс ‑ман (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 54).