кінатэадалі́т

(ад кіна- + тэадаліт)

прыбор для кіназдымкі лятальнага апарата, каб дакладна вызначыць траекторыю палёту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

контрма́рш

(фр. contremarche)

марш. з мэтай ліквідацыі марша праціўніка, каб потым нанесці яму паражэнне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

піката́ж

(фр. picotage)

убіванне паміж цюбінгамі драўляных кліноў, каб крапленне шахты было цалкам воданепранікальным.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

statt

1.

prp (G) заме́ст

~ déssen — заме́ст гэ́тага

~ méiner — за [заме́ст] мяне́

2.

cj (zu+inf) заме́ст таго́, каб

~ zu árbeiten, unterhíelt er sich — заме́ст таго́, каб працава́ць, ён размаўляў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Кару́злівы ’чалавек, ахвочы чапляцца хоць да каго, каб пачаць зваду ці бойку’ (КЭС, лаг.; Янк.). Гл. каруза.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лаўчы́цца ’знаходзіць зручны момант, каб спрытным рухам зрабіць што-небудзь’ (ТСБМ). Да лоўкі (гл.), як мя́ккі — мякчыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Háuptsache

f - гало́ўнае; су́тнасць

in der ~ — найпе́рш, гало́ўным чы́нам

die ~, dass… — гало́ўнае, каб…

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

◎ Камла́к у выражэнні «камлакі едуць!» — табу: так казалі замест «памажы, божа!», калі стрыглі авечак, каб хутка адрастала руно, каб авечкі былі калматыя» (Федар. 1), камлаты ’калматы’ (саліг., Нар. словатв.; ТС; люб., Сл. паўн.-зах.), камлаценькі (аб ваўнянках) (слонім., Сл. паўн.-зах.), камлач ’калматы’ (Бір. Бел. антр.). Беларускае. У выніку перастаноўкі ЛМ+‑МЛ. да калматы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хры́пласць, ‑і, ж.

Уласцівасць хрыплага. [Косця] кашлянуў, каб прагнаць гэту хрыпласць, каб тое, што ён скажа, сказаў ясна і цвёрда. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лы́сікі ’бульба ў мундзірах, носік якой зразаюць, каб зайшла соль у бульбу пры гатаванні’ (Ян.). Да лы́сіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)