Труя́1 ‘атрута’ (ТС). Утворана пры дапамозе прасл. суф. *‑ja ад першаснай формы дзеяслова *tru‑ti ‘труціць’, як руя́ ‘гайня’ ад *ru‑ti ‘раўсці’ (Махэк₂, 532). Параўн. труі́зна (гл.).

Труя́2 ‘пацяруха’ (ТС, Альп.). Узыходзіць да прасл. *trouti ‘пераціраць, есці’, у якім ‑ou‑ перад зычным развілося ў ‑ū‑ ў аснове *tru‑ (ст.-слав. трути ‘пераціраць, есці’, рус. дыял. трутить ‘церці’), да якой далучаўся суф. *‑j‑a. Параўн. труха́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ну́жацьесці’: Навару Сцяпану чаго, а сама сала нужаю (чачэр., Мат. Гом.). Няясна; магчыма, ад нужа (гл.), семантычна трансфармацыя ад ’патрэба’ да ’ўжываць’ (= рус. ’потребляць’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

глыну́ць, глыта́ць

1. schlcken vt; verschlngen* vt (прагна есці і г. д);

глыта́ць сло́вы Wörter verschlcken, ndeutlich ussprechen*;

глыта́ць слёзы die Tränen [das Winen] unterdrücken;

глыну́ць го́ра viel Kmmer erlben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Еч ’стрававод’ (Янк. Мат.); параўн. рус. еча ’ежа’. Магчыма, ад *ěstja (> *есча > еча), якое ў сваю чаргу ад назоўніка estь (ст.-рус. ѣсть ’ежа’), ‑ěstiесці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Клыка́ць ’глытаць, выпіваць, есці’ (Нас., З нар. сл., Мат. Гом., ТС). Магчыма, кантамінацыя клюкаць2 (гл.) і глытаць (гл.).

Клы́каць ’блытаць’ (Мат. Гом.). Гл. клычыць1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пос́едам: сядзець поседам ’доўга, не ўставаючы, сядзець’ (ТСБМ). Ад пасядзець, сядзець (гл.), параўн. польск. posiad ’прысест, пасяджэнне’. Экспрэсіўнае ўтварэнне тыпу подбегам бегчы, поедам есці і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́лькнуць экспр. ’узлавацца’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Няясна, магчыма, да пу́лькацьесці, пускаючы пузыры’ (гл.), параўн. пузы‑ ры́ха ’тоўстая, сварлівая кабета’ і пузырыцца ’закіпаць, падымацца пузырамі’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жу́парыць, жупорытыесці марудна, многа’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. калін., іван., уладз. жу́парить, жупорить ’тс’. Бел., рус., відаць, адлюстроўваюць кантамінацыю жава́ць і жу́піць. Параўн. яшчэ жабанець (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ке́рхаць1 ’хваравіта пакашліваць, перхаць’ (ТСБМ). Гукапераймальнае.

Ке́рхаць2 ’пра малое дзіця, якое плача, голас падае, есці хоча’ (КЭС, лаг.). Магчыма, кантамінацыя кіркаць (гл.) і перхаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пераку́сваць, перакусі́ць

1. (дрот і г. д.) drchbeißen* vt, zerbißen* vt;

2. разм (есці) ein wnig ssen*; etw. (A) zu sich nhmen*; ine Erfrschung zu sich nhmen* (нешта выпіць)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)