непісьме́нны

1. прил. негра́мотный, безгра́мотный;

гэ́ты чалаве́к зусі́м н. — э́тот челове́к совсе́м негра́мотный (безгра́мотный);

н. маста́к — негра́мотный (безгра́мотный) худо́жник;

2. в знач. сущ. негра́мотный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

старэ́йшы

1. прил. (по возрасту) ста́рший;

с. брат — ста́рший брат;

2. сравнит. ст. ста́рше, поста́рше, бо́лее ста́рый;

гэ́ты чалаве́к с. — э́тот челове́к ста́рше (поста́рше)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

functional [ˈfʌŋkʃənl] adj.

1. функцыяна́льны; практы́чны

2. які́ дзейнічае/працу́е; спра́ўны;

Is this phone functional? – No, it needs repairing. Гэты тэлефон спраўны? – Не, яго трэба адрамантаваць.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

анаша́

(цюрк. anaša = каноплі)

асобы від дзікіх канапель, якія змяшчаюць у лісцях, суквеццях і пылку моцны наркотык, а таксама сам гэты наркотык.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

АЖУ́Р

(ад франц. à jour на гэты дзень),

1) вядзенне бухгалтарскага ўліку, пры якім усе рахунковыя запісы зроблены ў дзень завяршэння гасп. аперацый; у больш шырокім сэнсе — калі ўлікова-выліч. работы выконваюцца ва ўстаноўленыя графікам тэрміны.

2) У ажуры (перан.) — у поўным парадку.

т. 1, с. 149

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ДЗЕ́Я,

закончаная частка п’есы і спектакля (драм., опернага, балетнага, музычнага). Падзел п’есы на Дз. ці акты звязаны з яе кампазіцыяй, са стылем і жанрам твора. У т-ры гэты падзел залежыць яшчэ і ад існуючых у пэўны перыяд нарматываў у дачыненні да спектакля.

т. 6, с. 108

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВА́КУУМНАЯ ПЛА́ЎКА,

плаўка металаў і сплаваў у вакууме (звычайна пры 100—0,1 Па). Дае магчымасць ачысціць метал ад газаў, лятучых прымесяў, неметал. уключэнняў, таму гэты метад выкарыстоўваюць у вытв-сці металаў для асабліва адказных вырабаў. Ажыццяўляецца ў дугавых, індукцыйных, электронна-прамянёвых вакуумных пячах.

т. 3, с. 465

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГРОШ ПРА́ЖСКІ,

чэшская сярэбраная манета. Вырабляўся з пач. 14 ст. да сярэдзіны 16 ст. пры Вацлаве II, Яне І, Карле І, Вацлаве IV, хутка пашырыўся ў Еўропе. У ВКЛ 14—15 ст. складаў аснову грашовай гаспадаркі; гэты час вядомы як «перыяд пражскага гроша».

т. 5, с. 450

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

бандэро́ль

(фр. banderole)

1) невялікае паштовае адпраўленне (кнігі, газеты, часопісы і інш.) у папяровай абгортцы;

2) ярлык на тавары, які сведчыць, што пошлінныя зборы за гэты тавар заплачаны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Кашлат́ы ’пакрыты доўгай поўсцю; калматы’, ’з густымі ўскудлачанымі валасамі’; ’разгалісты, з густым веццем, шырокімі лапкамі’ (ТСБМ); ’марны, паніклы’ — аб садзе (гл. Сл. паўн.-зах., 2); ’касалапы, нязграбны’ (Касп.). Слова з досыць няяснай гісторыяй. Параўн. укр. ко́шлати ’кудлаціць, лахмаціць’, кошла́тий ’кашлаты’. Гэты ўкр. дзеяслоў Слаўскі (2, 557) параўноўвае з польск. koślać się ’кульгаць, спатыкацца’, чэш. дыял. *košľať se ’ісці хістаючыся’, укр. ко́шлати ’кудлаціць, лахмаціць’ і выстаўляе праформу прасл. (дыял.) *kosljati. Гэты дзеяслоў звязаны з прасл. *kosъ ’косы і г. д.’ (вельмі разгалінаванае сямейства слоў); суф. тут *‑ljati.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)