бале́т, ‑а, М ‑леце, м.
1. Від тэатральнага мастацтва, у якім драматургічная задума раскрываецца ў танцавальна-музычных вобразах. Рускі балет.
2. Спектакль на пэўны сюжэт, змест якога даносіцца сродкамі танца, мімікі і музыкі. // Музычны твор, які ляжыць у аснове такога спектакля. Новы свой твор — балет «Князь-возера».. В. А. Залатароў прысвяціў слаўнаму 30‑годдзю Беларускай ССР. «Беларусь».
3. Калектыў артыстаў, якія выконваюць балет. Артысты балета.
•••
Балет на лёдзе — від харэаграфічнага мастацтва, у якім танцы выконваюцца на каньках.
[Фр. ballet.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Відзік ’пейзажны малюнак у рамцы пад шклом’ (гродз., Сцяц., Словаўтв.); ’паштоўка’ (маз. Мат. Гом.). Укр. видик, рус. видик (памянш. ад від), польск. widok ’від, перспектыва, пейзаж, пейзажны малюнак’, чэш. viděk ’вёска, правінцыя, перыферыя’; ’пейзаж, від’, славац. vidiek ’тс’, серб.-харв. вѝдик ’гарызонт’; ’від’, макед. видик ’тс’. Запазычана з польск. widok; пры гэтым суфікс ‑ok заменены на беларускі ‑ік (з памяншальна-ласкальным адценнем). Пазней стала ўспрымацца як памяншальнае ад від (Сцяц., Словаўтв., 112).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
парабе́лум, ‑а, м.
Від аўтаматычнага скарастрэльнага пісталета. Афіцэр падхапіўся і накіраваў на .. [людзей] парабелум. Шамякін. Патышын сеў за стол і разам з паперамі адсунуў ад сябе на край варанёны парабелум з вішнёвай ручкай. Алешка.
[Ад лац. para bellum — рыхтуйся да вайны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жаўтапу́зік ’від бязногай яшчаркі’. Рус. дыял. желтопу́з ’від вужа’, укр. жовтопу́з ’від бязногай яшчаркі’; параўн. чэш. želtopusik ’від паўзуноў Ophisaurus apus’. Складанае ўсх.-слав. слова ўтворана з желт‑о‑пуз (гл. жо́ўты і пу́за). Бел. форма — памянш. з суфіксам ‑ік. Чэш. слова мае ў другой частцы, відаць, кампанент pus ‑a ’рот’, г. зн. азначае ’жаўтароцік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пла́ванне, -я, н.
1. гл. плаваць.
2. Перамяшчэнне па паверхні вады, уменне, здольнасць так перамяшчацца.
Школа плавання.
Займацца плаваннем.
Падводнае п.
Сінхроннае п. (від спорту).
3. Перамяшчэнне на судне ці іншым плывучым сродку, рэйс па водным шляху.
Капітан далёкага плавання.
Хадзіць у п. (плаваць на судне, служачы, працуючы на ім).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
рэлье́ф, -у, м.
1. Будова зямной паверхні, сукупнасць няроўнасцей сушы, акіянскага і марскога дна.
Р. мясцовасці.
Гарысты р.
2. Выпукласць, выпуклы відарыс на плоскасці.
Мэбля з рэльефамі і драўлянай мазаікай.
3. Від скульптуры, у якім відарыс з’яўляецца выпуклым або ўвагнутым у адносінах да плоскасці фону (спец.).
|| прым. рэлье́фны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бабсле́й м спарт
1. (сані) Bob m -s, -s, Bóbschlitten m -s, -;
2. (від спорту) Bóbfahren n -s, Bóbpsort m -s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
bird’s-eye
[ˈbɜ:rdzaɪ]
1.
adj.
з птушы́нага палёту
a bird’s-eye view — від з вышыні́ птушы́нага палёту
2.
n.
гату́нак парка́лю
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
барэлье́ф, ‑а, м.
Від скульптуры, выкананай на паверхні каменя, дрэва, металу і пад., якая выступае над паверхняй, утвараючы з ёю адно цэлае. На цокалі манумента — барэльеф з адлюстраваннем асобных эпізодаў гераічнай абароны крэпасці. «Звязда».
[Фр. bas-relief.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маладзе́цкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да малайца, уласцівы малайцу (у 1 знач.): ўдалы, хвацкі. Сон маладзецкі шахцёрскі Там абрываюць гудкі, З горада Салігорска У тахты ідуць гарнякі. Звонак. Від у гасцей маладзецкі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)