толка́ть несов.

1. шту́рхаць; пхаць, пхнуць;

толка́ть кого́-л. ло́ктем шту́рхаць каго́-не́будзь ло́кцем;

толка́ть пе́ред собо́й та́чку пхаць (пхнуць) пе́рад сабо́й та́чку;

2. спорт. шту́рхаць;

толка́ть ядро́ шту́рхаць ядро́;

3. перен. (побуждать к чему-л.) заахво́чваць (да чаго-небудзь), наво́дзіць (на што-небудзь), падбіва́ць (на што-небудзь);

толка́ть на мысль наво́дзіць на ду́мку;

толка́ть на преступле́ние падбіва́ць на злачы́нства;

◊

толка́ть в про́пасть шту́рхаць у про́рву (бе́здань);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дато́ўхваць

‘штурхаць каго-небудзь, што-небудзь кароткімі, рэзкімі рухамі, дасягаючы чаго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. дато́ўхваю дато́ўхваем
2-я ас. дато́ўхваеш дато́ўхваеце
3-я ас. дато́ўхвае дато́ўхваюць
Прошлы час
м. дато́ўхваў дато́ўхвалі
ж. дато́ўхвала
н. дато́ўхвала
Загадны лад
2-я ас. дато́ўхвай дато́ўхвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час дато́ўхваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перато́ўхваць

‘штурхаць каго-небудзь, што-небудзь кароткім, рэзкім рухам з аднаго месца ў іншае’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. перато́ўхваю перато́ўхваем
2-я ас. перато́ўхваеш перато́ўхваеце
3-я ас. перато́ўхвае перато́ўхваюць
Прошлы час
м. перато́ўхваў перато́ўхвалі
ж. перато́ўхвала
н. перато́ўхвала
Загадны лад
2-я ас. перато́ўхвай перато́ўхвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час перато́ўхваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шаро́хаць

‘варушыць, выграбаць што-небудзь (шарохаць салому); штурхаць, тузаць каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шаро́хаю шаро́хаем
2-я ас. шаро́хаеш шаро́хаеце
3-я ас. шаро́хае шаро́хаюць
Прошлы час
м. шаро́хаў шаро́халі
ж. шаро́хала
н. шаро́хала
Загадны лад
2-я ас. шаро́хай шаро́хайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шаро́хаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

szturchać

незак. штурхаць; падштурхоўваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

yank [jæŋk] v. infml

1. рваць, вырыва́ць (рэзка)

2. ту́заць; рэ́зка шту́рхаць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

БАРАЦЬБА́ «ДА КРЫЖА́»,

бел. народная спарт. гульня. Нагадвае вольную барацьбу. Барцам дазваляецца штурхаць адзін аднаго, рабіць падножкі, хапаць за ногі. Перамагае той, хто прыцісне саперніка спінай да зямлі і ўтрымае яго рукі, разведзеныя ў бакі.

т. 2, с. 302

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

schúbsen

vt дыял., разм. штурха́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

popychać

незак. штурхаць, пхаць, піхаць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

штурх, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. штурхаць — штурхнуць і штурхацца. Раптам нехта штурх у бок: — А, папаўся, галубок! Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)