2. Саладкаватыя чорна-сінія ягады гэтай расліны. Нясуць калгаснікі на рынак Лясоў багатыя дары: Маліну, зорныя суніцы, Тугіх парэчак шрот буйны І сакавітыя чарніцы З прыемным водарам лясным.Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Schrot
m, n -(e)s, -e паляўн.
1) шрот
2) (непытлява́ная) мука́, гру́быя кру́пы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Лётка1 ’малая адтуліна ў вуллі ці ў калодзе пчол’ (ТСБМ, ТС, Сл. паўн.-зах.; слуц., КЭС; слаўг., Нар. сл.; глыб., вілен., ашм., іўеў., воран., З нар. сл.; рас., Шатал.; жлоб., добр., Мат. Гом.), лётак ’тс’ (Бяльк.), лётачка ’тс’ (лаг., Жд. 2). Да лётаць (гл.). Параўн. таксама ле́тка2.
Лётка2 ’буйная шраціна, круглая куля’ (ТС), малар. ’шрот’ (Сіг.), укр.льотка ’буйны шрот’ запазычаны з польск.lotka ’тс’, якое паходзіць з ням.Loth ’кавалак свінца ў якасці снарада’ або з ням.Lauf‑kugel ’малая куля’ > польск.lofka (Слаўскі, 4, 337). Няясна, аднак, паходжанне рус.уральск.лётка ’ружэйны карцеч’.
Лётка3 ’малы лешч вагою да 1/2 фунта’ (Касп.), рус.лётка ’гусцяра’ (Зах. Дзвіна). Да ле́тка3 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
карце́чж.вайск., паляўн.
1. (артылерыйскіснарад) Kartätsche f -, -n;
стральба́ карце́ччу Kartätschenfeuer n -s, -;
2. (буйнышрот) gróber Schrot
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
карце́ч
(польск. kartacz, ад ням. Kartätsche)
1) начынены круглымі кулямі артылерыйскі снарад для паражэння жывой сілы праціўніка, а таксама кулі такога снарада;
2) буйны шрот для паляўнічай стрэльбы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
кру́пы, круп; адз.няма.
1. Прадукт харчавання, які складаецца з ачышчаных цэлых або сечаных зярнят розных культур. Ячменныя крупы. Рысавыя крупы. □ Палічкі трэцяй шафы займаліся прадуктамі — гарохам, макаронамі, крупамі, — перасыпанымі з магазінных кулькоў у белыя торбачкі.Ракітны.
2. Снег у выглядзе невялікіх шарападобных зярнят. Закруціў вецер, б’ючы ў твар чалавека калянымі, як шрот, крупамі.Хадкевіч.
•••
Надзьмуцца як мыш на крупыгл. надзьмуцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карце́ч, ‑ы, ж.
1. Артылерыйскі снарад, начынены круглымі кулямі і разлічаны на масавае паражэнне жывой сілы праціўніка на блізкай адлегласці. Зарадзіць пушку карцеччу.// Кулі, якімі начыняюць такі снарад. Ноч палілася вішчаннем карцечы, стогны з ахрыплай кляцьбой кругом.Дудар.Хто ссячэ [дрэва] — я зараз жа прымечу, Вінаватым не схаваць віны, Без таго шалёнаю карцеччу Лес пасечаны ў час вайны.Непачаловіч.
2. Буйны шрот. — Зарадзі, не забудзься, карцеч у правы ствол, а дранкульку — у левы.Масарэнка.
[Польск. kartecza — з іт.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
драбі́нкаж.
1. (найменшая частка) Körnchen n -s, - (чаго-н. von D ); ein bísschen; Kléinigkeit f -, -en; das kléinste Téilchen von etw. (D);
2. (шрот для стрэльбы) Schrótkorn n -(e)s, -körner
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ко́лкі1, ‑ая, ‑ае.
1. Які пры дотыку наносіць укол; калючы. Шарпае пад лёгкімі лапцікамі колкае і яшчэ поўнае соку іржышча.Гарэцкі.//перан. Які выклікае адчуванне, падобнае на адчуванне ўколу (пра вецер, снег, мароз, дождж і пад.). Часам падзьме вецер, і сухі колкі снег, як шрот, непрыемна б’е ў твар.Лупсякоў.Ударыў колкі і густы, Нібы іголкі, дождж.Броўка.
2.перан. З’едлівы, злосны. Раптам успомніліся.. колкія і пякучыя словы, якімі [цётка] не раз надзяляла Васіля.Кулакоўскі.
ко́лкі2, ‑ая, ‑ае.
Які лёгка колецца. Колкія дровы. Колкі цукар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.
1. Даваць магчымасць упасці, скаціцца таму, што аддзялілася, адарвалася. Ходзіць [Стася], слёзы раняе цяжкія, як шрот.Куляшоў.Лазняк раняў буйныя кроплі на мокры пясок.Няхай.// Пазбаўляцца чаго‑н., скідаць (лісты, спелыя плады і інш.). На дол хваёвы ігліцы Раняе бор. Пустэча скрозь.Прыходзька./уперан.ужыв.У дубах крычаць сіваваронкі, І свіст над лугам рэзкі, звонкі Каршун маркотна так раняе І нейкі смутак закідае.Колас.
2.перан. Прыніжаць, траціць. Ды і як .. [Аўгіні], так ганебна .. выгнанай, было варочацца, кланяцца... [Васілю], раняць перад ім свой жаночы гонар?Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)