Рытуўё ’чаранок у рыдлёўцы’ (Бяльк.). Варыянт слова *рытауё, утворанага ад рыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Піхаўё ’дзяржанне (у вілах)’ (ветк., Мат. Гом.), ’чаранок у лапаце’ (хойн., Шатал.). Да пехаўё, піха́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цыбу́к, ‑а, м.

1. Трубкападобны стрыжань курыльнай люлькі, праз які курэц уцягвае дым тытуню. Дзядзька не выпускаў з рота цыбука люлькі. Сачанка.

2. Сцябло. Цётка Проска паліць у печы, парыць у вядзёрным чыгуне тытуневыя цыбукі. Васілевіч.

3. Спец. Вінаградны чаранок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рутаўё́ ’доўгі чаранок у прыладах (лапаце, вілах і інш.)’ (мсцісл., З нар. сл.), ’ручка мятлы’ (ЭШ). Гл. ратаўё.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Sénker

m -s, -

1) тэх. зе́нкер

2) с.-г. чарано́к, адса́дак

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Сцімбу́р ’парастак, цымбур’ (Сцяшк. Сл.), ’бадыль, сцябло’ (астрав., Ск. нар. мовы), сцімбу́р, сцімбю́р, сцімбі́р, сцымбу́р ’сцябло агародных культур, пустазелля’, ’чаранок ліста’, ’кветаножка, сцябло суквецця’, ’стрыжань пяра’, ’сплеценыя ніткі ў матузы’, ’хваставы адростак у жывёл’(Сл. ПЗБ), сцю́мбар ’сцябліна зёлкі’ (мёрск., Краязн. газ., 2008, 43, 7). З літ. stimburỹs, stim̃biras ’тс’ (Сл. ПЗБ, 5, 40), stémburas ’чаранок, бадыль, сцябло’ (Грынавяцкене, LKK, 30, 117). Гл. таксама цымбур.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шчэ́па ж

1. (чаранок для прышчэпкі) Pfrópfreis n -(e)s, -er; Pfrópfen m -s, -;

2. (прышчэпленая расліна) gepfrópfter Baum

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прышчапі́цца, ‑шчэпіцца; зак.

1. Зрасціся з другой раслінай (пра чаранок, вочка).

2. Выклікаць у арганізме патрэбную рэакцыю ў выніку прышчэпкі (пра вакцыну). Воспа прышчапілася.

3. перан. Замацавацца, укараніцца, прыжыцца. У нас да газетнай і кніжнай мовы прышчапілася слова «адбіць». Чорны. Цяжкая спадчына ад праклятай мінуўшчыны прышчапілася чалавеку. Кудраўцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сты́пыр’е ‘сцябло цыбулі’ (малар., Нар. лекс.). Магчыма, з літ. stìbiras ‘сцябло, чаранок’; адносна ‑п‑ параўн. літ. stỹbti/stỹpti ‘расці высокім’; гл. Лаўчутэ, Балтизмы, 133; параўн. сцяперʼе, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Свяло́ ‘чаранок’: трэба свяло на качаргу насадзіць (Сцяшк. Сл.). Няясна; магчыма, аддзеяслоўны назоўнік ад свянаць ‘асаджаць’ (гл.) ці свянуць ‘блякнуць, выцвітаць’ (Ласт.), што звязана з вянуць, вяліць (гл.) — пры дапамозе завяльвання кіёк рабіўся больш моцным.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)