valise

[vəˈli:s]

n.

валі́за f., саквая́ж, чамада́н -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Валіза 1 ’чамадан’ (Шпіл.), валіска (лях., Янк. Мат.). З польск. walizek, waliza < франц. valise (Карскі, Белорусы, 160; Кюнэ, Poln., 113; Фасмер, 1, 269; Рудніцкі, 1, 301).

Валіза 2 ’завала, гультай, лодыр’ (Бір. Дзярж., З нар. сл.); ’неахайны’ (Мат. Гом., КСТ); ’бамбіза’ (КСП). Верагодна, пераноснае значэнне валіза 1 ’чамадан’ (параўн. пераноснае ўжыванне бочка, мех, вантух, сундук); на асэнсаванне слова зрабіла ўплыў збліжэнне з валіць і бамбіза.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

упакава́цца, ‑куюся, ‑куешся, ‑куецца; зак.

1. Сабраць свой багаж, свае рэчы, звязаўшы іх у пакункі, цюкі, злажыўшы ў чамадан і пад. Упакавацца перад ад’ездам.

2. Умясціцца, улажыцца ў што‑н. Усе рэчы ўпакаваліся ў чамадан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

suitcase

[ˈsu:tkeɪs]

n.

чамада́н -а m., валі́зка f., куфэ́рак -ка m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

адамкну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -нёны і -ну́ты; зак., што.

1. Адчыніць што-н. замкнёнае.

А. дзверы.

А. чамадан.

2. Зняць прымкнутае.

А. штык (ад вінтоўкі).

|| незак. адмыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыхто́ўны, ‑ая, ‑ае.

Абл. Вельмі добры, высокай якасці. Гэта быў харошы, дыхтоўны чамадан. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

валі́за

(фр. valise)

1) паштовы мяшок дыпламатычнага кур’ера;

2) уст. тое, што і чамадан.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

спакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.

Укласці ў чамадан, увязаць у скрутак і пад. Сёння ў Машы вельмі турботны дзень: трэба спакаваць хатнія рэчы, бо заўтра досвіткам выязджаюць. Гроднеў. Альшэўскі спакаваў у чамадан небагатыя падарункі, пайшоў на вакзал. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

unwieldy [ʌnˈwi:ldi] adj. нехлямя́жы; грува́сткі, грамо́зны, гру́зны (пра мэблю);

a large unwieldy case вялі́кі грува́сткі чамада́н

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

насо́ваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Засоўваючы ўнутр чаго‑н., напоўніць чым‑н. Насоваць поўны чамадан рэчаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)